ORTAK TÜKETİM AĞLARININ TÜKETİCİLERİN DAVRANIŞ VE TUTUMLARINA YANSIMALARININ İRDELENMESİ: NETFLİX ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
İşbirlikçi pazarlama paradigmasının pazarlama literatürüne kazandırmış olduğu en önemli konulardan birisi ortak tüketim kavramıdır. Ortak tüketim, tüketicilerin herhangi bir ürün ya da hizmet ile ilgili olarak yapacakları eylemlerini başkalarıyla işbirliği halinde maliyetleri paylaşarak gerçekleştirmeleri sürecini kapsamaktadır. Böylece tüketici kendisi için en iyi seçeneği en uygun maliyetle elde etmiş olmaktadır. Ekonomik adam modeliyle eylemi gerçekleştiren tüketici aynı zamanda insanlarla ilişkilerini kuvvetlendirmekte ve ortak bir kültürün oluşumuna da katkı sağlamaktadır. Özellikle dijitalleşmenin hızla arttığı günümüz koşullarında ortak tüketim kalıpları sosyal platformlarda daha fazla karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırma, tüketicilerin ortak tüketim ağlarıyla ilgili ekonomik tutum, sosyalleşme, güven unsuru ve mahremiyet gibi konulardaki tutum ve davranışlarını ortaya koyarak bu uygulamaların olası risklerinin önüne geçilmesi ya da daha tatmin edici uygulamaların geliştirilebilmesi adına katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Araştırmada en yaygın ortak kullanım ağı olarak Netflix sinema platformu ele alınmaktadır. Araştırma farklı illerde ikamet eden farklı yaş ve meslek gruplarında sekiz kişi üzerinde Zoom uygulaması yardımıyla derinlemesine mülakat yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre genel anlamda ortak tüketim ağları çoğunlukla ekonomik sebeplerle kullanılmakta, bazı sosyal riskler taşımakta ve kişilerarası iletişimin geliştirilmesi adına bir sosyal araç olarak görülmektedir.
Keywords
Abstract
One of the most important issues that the collaborative marketing paradigm has brought to the marketing literature is the concept of collective consumption. Co-consumption covers the process of carrying out consumer actions regarding any product or service by sharing costs in collaboration with others. Thus, the consumer obtains the best option for himself at the most affordable cost. The consumer, who acts with the economic man model, also strengthens his relations with people and contributes to forming a collaborative culture. Especially in today's conditions where digitalization is increasing rapidly, co-consumption patterns are more common on social platforms. This research aims to contribute to prevent the possible risks of these practices or to develop more satisfactory practices by revealing the attitudes and behaviors of consumers on issues such as economic attitudes, socialization, the element of trust, and privacy related to co-consumption networks. Netflix cinema platform is considered as the most common co-consumption network in the research. The research was carried out by in-depth interview method with the help of the Zoom application on eight people of different age and occupational groups residing in different provinces. According to the research results, in general, co-consumption networks are primarily used for economic reasons, carry some social risks, and are seen as a social tool for developing interpersonal communication.
Keywords
- Albinsson Pia A. & Perera Yasanthi B. (2012), Alternative Marketplaces in the 21st Century: Building
- Albinsson Pia A. & Perera Yasanthi B. (2012), Alternative Marketplaces in the 21st Century: Building Community Through Sharing Events. Journal of Consumer Behaviour, Volume: 11 Issue:4: s.303–315
- Altunışık Remzi, Editör (2019). Tüketimin 1001 hali, Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş., Mart, 978-605-377- 928-5
- Ankaralıgil Nazim (2013), Medya ve İletişim Politikaları Güncel Tartışmalar Düzenlemeler. İzmir: Tibyan Yayıncılık. S. 172-177)
- Arnold Sarah (2019). How Netflix Changed What We Watch on Our Screens,https://www.rte.ie/brainstorm/2019/0313/1036204-how-netflix-changed-what-we-watch-on-our-screens/, 2 Nisan 2021
- Barnes Stuart J. & Mattsson Jan (2016). Understanding Current and Future Issues in CollaborativeConsumption: A Four-Stage Delphi Study. Technological Forecasting & Social Change, Volume: 104: s.200–211
- Baş Yeliz (2016), Tüketicilerin alışveriş davranışlarındaki düşkünlüklerinin boyutları ve ölçek geliştirme, Journal of Management, Marketing and Logistics – (JMML), Volume: 3 Issue: 1, ISSN: 2148-6670
- Baudrillard Jean (2008), Tüketim Toplumu: Söylenceleri/Yapıları, Çev.Hazal Deliceçaylı & Ferda Keskin, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, s.46.
- Belk Russel W. (1988). Possessions and the Extended Self. Journal of Consumer Research, Volume 15 Issue 2: s.139–168
- Belk Russel W. (2007). Why not Share Rather Than Own? The Annals of the American Academy of Political and Social Science, Volume: 611 Issue: 1: s.126–140
- Botsman Rachel & Rogers Roo (2010). What’s Mine is Yours - the Rise of Collaborative Consumption. New york: Harper Collins s.3
- Botsman Rachel & Rogers Roo: What’s Mine Is Yours, Londra, Harper Collins Publishers, 2011.s70
- Bryan Walsh (2011), Today's Smart Choice: Don't Own. Share, Time Dergisi,http://content.time.com/time/specials/packages/article/0,28804,2059521_2059717_2059710,00.html, 25 Mart 2021
- Chai Sangmi & Das Sanjukta & Rao Raghav H. (2012). Factors Affecting Blogger’s Knowledge Sharing: AnInvestigation Across Gender. Journal of Management and Information Systems, Volume: 28 Issue: 3: s.309– 341.
- Chen, Yu (2009), Possession and Access: Consumer Desires and Value Perceptions RegardingContemporary Art Collection and Exhibit Visits. Journal of Consumer Research, Volume: 35 Issue: 6: s.925–940
- Congar Kerem: Netflix’in İlk Türk Dizisi The Protector Türk Oyuncuların Popülaritesini Arttırdı,https://tr.euronews.com/2019/01/02/netflix-in-ilk-turk-dizisithe- protector-turk-oyuncularin-popularitesini- artirdi, erişim tarihi:25 Mayıs 2021
- Douglas Mary & Baron Isherwood (1999), Tüketimin Antropolojisi, Çev. Erden Atila Aytekin, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları, s.8
- Fitzgerald Cantor (2007). Blockbuster Ushers in Pain For Netflix, https://www.wsj.com/articles/SB118522387617775335, 5 Şubat 2021
- https://dictionary.cambridge.org/us/dictionary/english/sharing-economy, (2017), erişim tarihi: 10 Haziran https://help.netflix.com, erişim tarihi:3 Nisan 2021
- https://help.netflix.com/tr/node/114275, erişim tarihi:15 Mayıs 2021https://help.netflix.com/tr/node/114277, erişim tarihi:15 Mayıs 2021https://media.netflix.com/tr/about-netflix, erişim tarihi:3 Nisan 2021 https://sozluk.gov.tr/ , erişim tarihi:25 Nisan 2021
- https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-54627551 21, erişim tarihi: Şubat 2021
- https://www.haberturk.com/2021-netflix-abonelik-ucreti-ne-kadar-oldu-iste-yeni-netflix-zammi-fiyatlari- 2993741-teknoloji, erişim tarihi:4 Nisan 2021
- https://www.mynet.com/turkiye-gunluk-330-dakika-televizyon-izleme-oraniyla-dunya-lideri-110102970860, erişim tarihi:3 Nisan 2021
- https://www.netflix.com/signup/planform, erişim tarihi: 4 Nisan 2021
- https://www.wired.com/2010/08/collaborative-consumption/ (2010), erişim tarihi:25 Nisan 2021
- Kaplan Andreas & Haenlein Michael (2010). Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media. Business Horizons, Volume: 53 Issue: 1: s.59–68
- Keymolen, Esther (2013). Trust and technology in collaborative consumption. Why it is not just about you and me. Bridging Distances in Technology and Regulation, s. 135-150
- Kopuz Semih (2018), Yayıncılıkta Yaşanan Değişim ve Globalleşme, Netflix Örneği, Editör: Doç. Dr. Mehmet Gökhan Genel, İletişim Çağında Dijital Kültür, 1. Baskı, s152
- Lapsley John (2011), The Future Of (Un) Consumption, The McGill Daily, http://www.mcgilldaily.com/2011/03/the-future-of-unconsumption-2/. 18 Nisan 2021
- Luca, Michael (2011), Reviews, Reputation, and Revenue: The Case of Yelp.com‟ Technical report, Boston: Harvard Business School., s. 21-22
- McCracken Grant (1988), The Long Interview, Sage Publications, London, Volume 13, s.9
- Möhlmann Mareike (2015). Collaborative Consumption: Determinants of Satisfaction and the Likelihood ofUsing a Sharing Economy Option Again. Journal of Consumer Behaviour, Volume: 14 Issue: 193–207.
- Mustafa Ökmen (1996), Teknoloji, Tüketim ve Çevre Sorunları, Ekoloji Dergisi, Sayı 19, https://www.researchgate.net/publication/303898534_teknoloji_tuketim_ve_cevre_sorunlari, pdf, s.5.
- Odabaşı Yavuz (2006), Tüketim Kültürü, İstanbul: Sistem Yayıncılık, s.18
- Öcal, Alper (2018). Bir Dönem Netflix’ten Büyük Olan Blockbuster’tan Geriye 1 Mağaza Kaldı,https://www.haberturk.com/son-dakika-bir-donem-netflix-tenbuyuk- olan blockbuster-tan-geriye-1-magaza- kaldi-2060998-ekonomi, 5 Şubat 2021
- Papadopoulou Panagiota & Andreou Andreas & Kanellis Panagiotis & Martakos Drakoulis (2001). Trust and Relationship Building in Electronic Commerce. Internet Research, Volume: 11 Issue: 4: s.322–332.
- Sacks Danielle (2011), The Sharing Economy, Fast Company, http://origin- stage.fastcompany.com/magazine/155/the-sharing-economy.html, 3 Nisan 2021
- Smart Barry, (2010), Consuming Society, Critical Issues and Enviromental Consquences, Londra, SAGE Publications Ltd., s.8
- Snare, Frank (1972). The Concept of Property. American Philosophical Quarterly, Volume 9 Isuue:2: s.200–
- Soykan Behti (2016): Vestel Netflix Kampanyası, 3 Ay Ücretsiz Netflix Premium, https://www.teknotalk.com/vestel-netflix-kampanyasi-51858/, erişim tarihi:5 Mayıs 2021
- Şentürk Ünal (2008), Modern Kontrol: Tüketim, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık, Cilt:32 No:2, 221-239, http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/1839.pdf, s.230
- Tosuner Aslı (2011), Ortak Kullanım Ağlarındaki İçerik Üretiminin, Tüketim Davranışının AzaltılmasındakiTeşvik Edici Rolünün Web Siteleri Üzerinden İncelenmesi: Zumbara, Freeconomy, Community Exchange Network, Freecycle Network, s.81-83
- Ulukan Gözde (2018), 1997'den bugüne Netflix'in tarihsel gelişimindeki önemli noktalar, https://webrazzi.com/2018/05/07/1997den-bugune-netflixin-tarihsel-gelisimindeki-onemli-noktalar/
- Westin, Alan F. (1967). Privacy and Freedom. 6. Baskı (1970). Atheneum. New York.
- Yüksel Mehmet (2003), Mahremiyet Hakkı ve Sosyo-Tarihsel Gelişimi, Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Ankara s.185- 187.
