Author :
Abstract
Yaşam becerileri bireylerin yaşamın talepleri ve zorluklarıyla etkili bir şekilde başa çıkmalarını sağlayan uyumlu ve olumlu davranış becerileridir. Sosyal normlara ve topluluk beklentilerine göre büyük ölçüde değişmekte olup bireylerin toplulukların aktif ve üretken üyeleri haline gelmelerine yardımcı olan problem çözme, eleştirel düşünme, iletişim becerileri, karar verme, yaratıcı düşünme, kişilerarası iletişim, öz farkındalık oluşturma becerileri, empati, stres ve duygularla başa çıkma gibi beceriler yaşam becerileri olarak kabul edilmektedir. Bu araştırmada, farklı tür liselere devam eden öğrencilerin yaşam becerilerinin çeşitli değişkenler açısından araştırılması ve farklı tür liselere devam etme durumunun yaşam becerileri üzerindeki etkisinin farklılık oluşturup oluşturmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma; 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Kırıkkale ilinde basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, Mesleki ve Teknik Lisesi, İmam Hatip Lisesi ile Spor Lisesi’nde 9, 10 ve 11. sınıflarda eğitim gören (n=715) öğrenciler ile yürütülmüştür. Araştırma verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” ve Kutsal ve Nazlı (2021) tarafından geliştirilen “Yaşam Becerileri Ölçeği -Lise Formu” ile toplanmıştır. Kullanılan ölçek; sorumluluk, kariyer planlama, kişilerarası iletişim, kendini tanıma alt boyutlarını içeren 16 maddeden oluşmaktadır. Veriler; betimsel istatistiklerin yanında ANOVA analizi ile değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; okul türünün yaşam becerileri ölçeği alt boyutlarına ait puan ortalamaları ile toplam puan ortalamalarında anlamlı farklılık oluşturduğu, Spor Lisesine devam eden öğrencilerin yaşam becerileri puanlarının diğer gruplara göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Kız öğrencilerin yaşam becerilerinin erkek öğrencilerden, 16 yaşındaki öğrencilerin yaşam becerilerinin 15 yaş ile 17 yaş öğrencilerinden daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
Life skills are adaptive and positive behavioral skills that enable individuals to effectively cope with the demands and challenges of life. It varies greatly according to social norms and community expectations, and skills such as problem solving, critical thinking, communication skills, decision making, creative thinking, interpersonal communication, self-awareness building skills, empathy, coping with stress and emotions are considered life skills that help individuals become active and productive members of communities. In this study, it was aimed to investigate the life skills of students attending different types of high schools in terms of various variables and to examine whether the effect of attending different types of high schools on life skills makes a difference. Research was carried out in the 2021-2022 academic year, with students (n=715) studying in 9th, 10th and 11th grades in Science High School, Anatolian High School, Technical High School, Imam Hatip High School and Sports High School selected by simple random sampling method in Kırıkkale province. The research data were collected with the "Personal Information Form" prepared by the researchers and the "Life Skills Scale -High School Form" developed by Kutsal and Nazlı (2021). Scale used consists of 16 items including responsibility, career planning, interpersonal communication, self-knowledge sub-dimensions. Data, in addition to descriptive statistics, was evaluated by ANOVA analysis. As a result of the research, it was found that the school type had a significant difference between the average scores of the life skills scale sub-dimensions and the total score averages, and the life skills scores of the students attending Sports High School were lower than the other groups. It was determined that the life skills of female students were higher than male students and the life skills of 16-year-old students were higher than those of 15 years and 17 years old students.
Keywords
- 1. Akkoç, F. F. (2009). “Lise Öğrencilerinin Kariyer Düşüncelerini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi”, Doktora Tezi, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- 2. Altınova, H. H. & Çiftçi, E. G. (2013). “Yaratıcı Dramanın Kendini Tanıma Düzeyine Etkisi”, Yaratıcı Drama Dergisi, 8(15):28-47.
- 3. Atalay, E. (2021). Kariyer Yönetimi ve Güncel Kariyer Sorunları, Gazi Kitapevi, Ankara.
- 4. Bahçeci, D. & Kuru M. (2008). Portfolyo Değerlendirmenin Üniversite Öğrencilerinin Öz-Yeterlik Algısı ve Yaşam Becerileri Üzerine Etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 97111.
- 5. Bozdağ, B. & Sarı, H. G. (2021). “Lise Öğrencilerinin Çoklu Zekâ Alanları ve Sporda Yaşam Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 4(1): 130-144.
- 6. Bulgur, N. E. & Bal, Y. (2021). “Kariyer Planlama İle Kişisel Başarı Algısı Arasındaki İlişki ve Demografik Faktörlerin Rolü”, Journal of International Social Research, 14(82):1307-9581.
- 7. Büyüköztürk, Ş. (2019). “Kestirisel İstatistik”, Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 26(2):409-428.
- 8. Cesim, Ö. B.; Abaoğlu, H.; Çelik, Z. & Demirok, T. (2019). “Çocuk ve Ergenlerde Yaşam Becerileri ve Ergoterapi”, Hacettepe University Faculty of Health Sciences Journal, 6(3):264-275.
- 9. Çikrıkci, Ö. & Çinpolat, E. (2021). “Kişilerarası İletişim Yetkinliği Envanteri’nin (KİYE) Türkçeye Uyarlanması”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2):757-775.
- 10. Dhingra, R. & Chauhan, K. S. (2017). “Assessment of Life-skills of Adolescents in Relation to Selected Variables”, International Journal of Scientific and Research Publications, 7(8):201-212.
- 11. Gökalp, A. (2021). “Sorumluluk Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması”, Gelecek Vizyonlar Dergisi, 5(1):31-38.
- 12. Göl-Güven, M. (2019). Lions Quest Yaşam Becerileri Programinin Türkiye’deki Uygulama Örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 50, 254–282.
- 13. Huang, C. C.; Chen, Y.; Jin, H.; Stringham, M.; Liu, C. & Oliver, C. (2020). “Mindfulness, Life Skills, Resilience, and Emotional and Behavioral Problems for Gifted Low-income Adolescents in China”, Frontiers in psychology, 11, 594.
- 14. İşmen Gazioğlu, A. E., & Canel, A. N. (2015). A School-Based Prevention Model in the Fight Against Addiction: Life Skills Training. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 2(2), 5–44.
- 15. Kaban, A. L. (2019). “Kişilerarası İletişimde Duygusal Bulaşmanın Rolü: Öğretmen Öğrenci İletişimi Üzerine Bir Araştırma”, Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 6(1):87-108.
- 16. Kalkan Altınok, S. (2018). “Ortaokul Öğrencilerinde Yaşam Becerileri ve Okul Güvenliği”, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
- 17. Kaplan, V. (2021). “Lise Öğrencilerinin Benlik Saygılarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Temel Eğitim, (12):25-38
- 18. Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayıncılık, Ankara.
- 19. Karataş, İ. & Yalçın, K. (2015). “Adölesan Bireylerin İletişim Becerilerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Konya Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- 20. Kesici, A. (2018). “Lise Öğrencilerinin Sorumluluk Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(3):965-985.
- 21. Kutsal, D. & Nazlı, S. (2021). “Yaşam Becerileri Ölçeği-Lise Formu’nun Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 10(3):1310-1326.
- 22. Mahipatsinh D.; Chavda & Trivedi B. S. (2015). “Impact of Age on Skills Development in Different Groups of Students”, Semantıc Scholar, 5(1):2010-3689
- 23. Meenu & Rani, R. (2021). “Life Skills Among Secondary School Student: A Study Across Gender”, İnternational Journal of Multidisciplinary Educational Research, 3(7):2277-7881.
- 24. Özen, Y. (2015). Sorumluluk Eğitimi, Vize Yayıncılık, Ankara.
- 25. Özmete, E. (2009). “Gençlere Yönelik Yaşam Becerileri Eğitimi Programının Geliştirilmesi ve Uygulanması”, TUBİTAK Ulakbilim Tr Dizin.
- 26. Shek, D. T.; Lin, L.; Ma, C.; Yu, L.; Leung, J. T.; Wu, F. K. & Dou, D. (2021). “Perceptions of Adolescents, Teachers and Parents of Life Skills Education and Life Skills in High School Students in Hong Kong”, Applied Research in Quality of Life, 16(5):1847-1860.
- 27. Singh, B. (2019). “Life Skills Among Male and Female Students at Elemntary Level”, Researchgate, 8(2):2349-9443.
- 28. Şimşek, N. (2019). “Yaşam Becerileri Eğitimi Ölçeğinin Geçerlik Güvenirlik Çalışması”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1):261-270.
- 29. Tabachnick G. B. & Fidell L. S. (2013). “Using Multivariate Statistics”, Pearson Education, Inc.
- 30. Tekke, M. & Coşkun, M. (2019). “Kendini Tanıma, Kendini Gerçekleştirme, Kendini Aşmışlık, Potansiyelini Tam Kullanan Kişi: Kişilerarası İletişim”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(70):790797.
- 31. Ulus, L. (2018). “Ergen Bireyler İçin Yaşam Becerileri”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(12):516-537.
