Author :
Abstract
İçtihadın en önemli bölümlerinden biri de maslahatlar ve insanlara fayda sağlayanın aranması bölümüdür. Maslahat her neredeyse Allah’ın şeriatı da ordadır denilebilir. Bilindiği gibi maslahat üç çeşittir: Birincisi Şâriin itibara aldığı, ikincisi Şâriin lağvettiği, üçüncüsü Şâriin sustuğu yani hakkında herhangi bir hüküm vermediği ki buna mesâlih-i mürsele denir.
Peki hangi maslahat, teşrînin amaçlarına ve Şeriat-ı ğarrânın ruhuyla bağdaşır, Şâri’in sessiz kaldığı ve akla gelen her maslahat itibara alınabilir mi ve ona binaen şeri bir hükmün verilmesinde bir kaynak olarak kabul edilip ona itimat edilebilir mi?
Bu nedenle bu araştırma, fukahanın geçmişte takip ettiği ve muasır araştırmacıların kabul ettikleri maslahatla ilgili kuralları incelemek için ele alınmıştır. Araştırmanın amacı, özellikle günümüz fıkhi meselelerde karşılaştığımız problemlerin çözümünde bu kuralları ve onlarla alakalı hususları açıklamaktır. Zira maslahat iddiasında bulunan herkesin sözü, bu kriterlere uygun olmadığı müddetçe, kabul edilmemektedir.
Maslahatla ilgili kurallar açıklandıktan sonra, maslahat olduğu gerekçesiyle öne sürülen lakin bu kurallara uymadığı için haddi zatından maslahat olmadığı tesbit edilen bazı örnekler zikredilmiştir. Bunun yanı sıra mesalih-i mürselenin itibar edildiği ve yeni meselelerde uygulanabileceği bazı güncel örneklere de yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
One Of the most important chapters of ijtihād (independent scholarly reasoning is the chapter on public interest and the discovery of what benefits the community. However, true public interests are those that are congruent with the higher aims and objectives of the Shari'a both in spirit and letter.
but, are all perceived public interests, which the Shari'a is silent about, truly reliable sources of legislation? This paper aims at explaining the various regulations and safeguards used by the Islamic legal jurists of the past and present regarding public interest, especially in the light of new legal matters we are confronted with in our present age.
Included in this research paper are various examples of matters in which some claimed benefit to the public interest when in reality those claimants disregarded the rules and regulations regarding public interest. Finally, various modern examples of proven benefits to the public interest are discussed.
