Author :
Abstract
Bu araştırma, 2016-2021 yılları arasında YÖK Tez’de bulunan lisansüstü tezlerin sistematik taramasıyla, okul müdürlerinin çatışma yönetimiyle ilgili çalışmalara yönelik yapılan incelenmesini amaçlamaktadır. Böylece konuya üniversitelerin lisans üstü düzeyinde nasıl yaklaştığına ve hangi yönde çalışmalar yürüttüğüne ışık tutacağı, sonraki çalışmalara da rehberlik edecği düşünülmektedir. Bu bağlamda Ulusal Tez Merkezi’nde yapılan tarama sonucunda “okul yöneticileri”, “okul müdürleri”, “çatışma”, “çatışma yönetimi” gibi anahtar kelimeleriyle aramlar yapılmış ve belirlenen kriterlere uyan araştırmalar çalışmaya dahil edilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda 2016-2021 yılları arasında okul yöneticilerinin çatışma yönetimi konusunu ele alan toplam 21 lisans üstü tez belirlenmiştir. Bu tezlerdan yalnızca 1 tanesi doktora düzeyinde, 20 tanesi yüksek lisans düzeyindedir. Tezlerin yıllara göre dağılımı düzensiz olmakla birlikte en fazla çalışma 2021 yılında gerçekleşmiştir. Çalışmalar en fazla İstanbul’da ve nicel yöntemlerden ilişkisel tarama modeliyle tasarlanmıştır. Örneklem ya da çalışma grubu için en fazla öğretmenlerle görüşülmüş, örneklem aralığı en yüksek olarak 1-100 aralığında olmakla birlikte nicel çalışmaların ağırlıkta olması nedeniyle yüzün üzerindeki değer aralıklarında dağılmış olarak daha fazla çalışma bulunmaktadır. Araştırmaların kapsamı incelendiğinde okul yöneticilerinin çatışma çözme yöntemlerinin belirlenmesi ve ardından örneklemin çatışmaya ve okul müdürlerinin çatışma yönetimine yönelik algısı en fazla araştırılmıştır. Okul müdürlerinin çatışma çözüm yöntemleriyle ilişkisi olan değişkenlerden en fazla mizah yönü araştırılmış, diğer değişkenler genellikle birer tezde incelenmiştir.
Keywords
Abstract
This research aims to systematically review the postgraduate theses in YÖK Thesis between the years 2016-2021, and to examine the conflict management studies of school principals. Thus, it is thought that it will shed light on how universities approach the subject at the graduate level and in which direction they carry out studies, and will guide further studies. In this context, as a result of the scanning carried out in the National Thesis Center, searches were made with keywords such as "school administrators", "school principals", "conflict", "conflict management" and researches that met the determined criteria were included in the study. As a result of the examinations, a total of 21 postgraduate theses on the conflict management of school administrators between the years 2016-2021 were determined. Only 1 of these theses is at doctoral level and 20 of them are at master's level. Although the distribution of theses by years is uneven, the most studies were carried out in 2021. The studies were mostly in Istanbul and were designed with the relational survey model among the quantitative methods. Most of the teachers were interviewed for the sample or study group, the sample range is between 1-100 with the highest sample size, but there are more studies distributed in the value ranges above one hundred due to the weight of quantitative studies. When the scope of the research was examined, the determination of the conflict resolution methods of the school administrators and then the perception of the sample towards the conflict and the school principals' conflict management were investigated the most. Among the variables related to the conflict resolution methods of the school principals, the humor aspect was investigated the most, and the other variables were generally examined in a thesis.
Keywords
- 1. Arslan, G. (2020). Okul yöneticileri ve öğretmenlerin çatışma yönetimine ilişkin algıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
- 2. Baron, R. A. (1990). Conflict in organizations. (Ed. K. R. Murphy ve F. E. Saal), Psychology in organizations (ss. 197-216), NJ: Erlbaum, Hillsdale.
- 3. Casiadi, S. (2017). Öğretmenlerin okul müdürlerinin iletişim becerileri ve çatışma yönetimi konusunda görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- 4. Çalık, M. & Sözbilir, M. (2014). “İçerik Analizinin Parametreleri”. Eğitim ve Bilim, 39(174): 33-38.
- 5. Çarıkcı, E. (2018). Okul yöneticilerinin duygusal zekâ yeterliklerini iş yaşamında kullanma düzeyleri ile duygusal emek ve çatışmayı çözme stratejileri arasındaki ilişki (Bilecik İli örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- 6. Demirtaş, K. (2021). İlkokul yöneticilerinin çatışma yönetimi stratejilerinin uyguladıkları liderlik stilleri ile ilişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- 7. Girgin, S. (2020). Öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin çatışma yönetim tarzları ile öğretmenlerin örgütsel sessizlik düzeyleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- 8. Göçer, O. (2021). Ortaokul müdürlerinin çatışmalara ilişkin görüşleri ve çatışma yönetimi stratejileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Antalya.
- 9. Gümüşeli, A.Ş. (1994). “İzmir ortaöğretim okulları yöneticilerinin öğretmenler ile aralarındaki çatışmaları yönetme biçimleri”. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- 10. Güneş, E.N.Ş. (2019). İlk ve ortaokul yöneticilerinin çatışma yönetimi stilleri ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
- 11. Koçel. T. (1998) İşletme yöneticiliği: Yönetim ve organizasyon, organizasyonlarda davranış, klasik- modern-çağdaş yaklaşımlar, Beta, İstanbul.
- 12. Korkmaz, G. (2021). Okul yöneticilerinin çatışma çözme ve dinleme becerileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- 13. Kurt, E. (2019). İlkokul yöneticileri ile öğretmenler arasında yaşanan çatışmalar ve yöneticilerin uyguladıkları çözüm yolları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- 14. Maral, M. (2016). Okul yöneticilerinin liderlik stilleri ile çatışma çözme stratejileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- 15. Ören, D. (2021). Okul müdürü ile öğretmenler arası çatışmalarda yöneticiler tarafından kullanılan çatışma yönetim tarzlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- 16. Özçelik, A. (2021). Okul yöneticilerinin çatışma yönetim stratejileri ile mizah tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- 17. Özel, H. (2019). Kadın okul yöneticilerinin iş-aile ve aile-iş çatışmalarına ilişkin algıları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
- 18. Özkara, E. (2019). Okul yöneticilerinin çatışma yönetim stratejileri ile okul kültürü arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
- 19. Özmen, F., & Aküzüm, C. (2010). “Okulların Kültürel Yapısı İçinde Çatışmalara Bakış Açısı Ve Çatışma Çözümünde Okul Yöneticilerinin Liderlik Davranışları”. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2): 78-83.
- 20. Rahim, M.A. (2005). “Managing conflict in organizations”. (Ed. P. Fenn & R. Gameson), Construction conflict management and resolution, ss. 370-379, E & FN Spon, Taylor & Francis e-Library.
- 21. Süter, S. (2021). Okul yöneticilerinin stres kaynaklarının örgütsel çatışma yönetim stillerine etkisi: okul yöneticilerine yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bahçeşehir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- 22. Şahin, S. (2016). Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin çatışma yönetimi stillerinin sosyal zekâ ve bazı kişisel değişkenlere göre incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- 23. Şengür, D. (2018). Okul yöneticilerinin eğitiminde eylem öğrenmenin karar verme ve çatışma yönetme becerileri üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- 24. Şimşek, N. (2019). İlkokul ve ortaokul yöneticilerinin çatışma çözme stilleri hakkında öğretmen görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- 25. Tan, G. (2016). Okul yöneticilerinin çatışma yönetme stilleri ve problem çözme becerileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- 26. Yaylalı, M. (2017). Anadolu lisesi öğretmenlerinin algılarına göre anadolu lisesi okul müdürlerinin liderlik stilleri ile kullandıkları çatışma yönetim stratejileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- 27. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). “Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri”, (6. Baskı), Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- 28. Yüksel, Y.M. (2020). Okul müdürlerinin çatışma yönetim stillerinin öğretmen motivasyonu açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
