Author :
Abstract
Tarihî süreçte Türk Toplumunda aile kurumu, her zaman önemini korumuştur. Toplumun sağlam bir yapıyla idame edebilmesi için aile oluşumu her zaman teşvik unsuru olarak karşımıza çıkmıştır. Eşlerden birinin evlilik sonrası geçirdiği herhangi bir kaza, çocuk özlemi gibi bazı hususlarda eş sayısında artış yolu izlense dahi genel itibariyle tek eşlilik Türk aile yapısında egemen olmuştur. Bunun yanında aile içinde çözümlenemeyen bazı sıkıntılar aile bütünlüğünün muhafazasına engel teşkil eden bazı huzursuzlukların zuhurunu da beraberinde getirmiştir. Ailede ortaya çıkan bu türden huzursuzluklar öncelikle bireyler ve toplum nezdinde saygın addedilen bazı kişilerin aracılık faaliyetleriyle çözüme kavuşturulmaya çalışılmıştır. Aile kurumunun idamesi bu anlamda her zaman önem arz etmiştir. Çünkü aile, yeni bir neslin en güzel şekilde yetişerek topluma kazandırılması demek olduğundan muhafazası da o denli önem arz etmiştir. Bunun yanında boşanma vakıaları her ne kadar istenmeyen bir mefhum olsa da bazı durumlarda gerekli görülmüştür. Aile bireylerinin fiziksel şiddete maruz olması, eşlerden birinin uzun süre yerleşim yerinde olmaması, rızasız gerçekleşen evlilikler gibi pek çok husus evlilik mefhumunun nihayet bulmasının bazı sebepleridir. Osmanlı toplum yapısı içerisinde de aile yapısının bir şekilde son bulması hadiselerine daha farklı gerekçelerle de rastlanılmakta olup; bu hadiselerde kadınların karşılaştıkları sıkıntılar; devlet ve toplum nezdinde kadın haklarının muhafazası Şer’iyye Sicilleri kapsamında ele alınmıştır.
Keywords
Abstract
In the historical process, the family institution has always maintained its importance in Turkish society. Family formation has always been an incentive for the society to maintain a solid structure. Even if an increase in the number of spouses has been followed in some matters such as any accident that one of the spouses had after marriage, longing for a child, monogamy has been dominant in the Turkish family structure in general. In addition, some problems that could not be resolved within the family brought about the emergence of some unrest that prevented the preservation of family integrity. Such unrest in the family has been tried to be resolved primarily through the mediation activities of some people who are considered respectable in the eyes of individuals and society. The maintenance of the family institution has always been important in this sense. Because the family means bringing a new generation to the society by raising them in the best way possible, so its preservation is of great importance. In addition, although divorce cases are an undesirable concept, in some cases they have been deemed necessary. Many issues such as physical violence by family members, absence of one of the spouses in residence for a long time, marriages without consent are some of the reasons for the end of the concept of marriage. In the Ottoman social structure, the events of the family structure ending somehow are also encountered for different reasons; the difficulties faced by women in these events; The protection of women's rights before the state and society has been handled within the scope of Seriyye Registries.
Keywords
- 4. Aktan, H.(1992). İslam Aile Hukuku, Sosyo Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, (Başbakanlık Araştırma Kurumu, Ankara) , 2: 396- 433.
- 5. Altındal, M.(1994), Osmanlı’da Kadın, (Altın Kitaplar Yayınevi,İstanbul).
- 6. Acar, H. İ.(2000), İddet, DİA, C.21, (TDV Yayınları, Ankara), 21:466-471.
- 7. Demirel, Ö.,Gürbüz,A.,Tuş,M. (1992).Osmanlılarda Ailenin Demografik Yapısı, Sosyo Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, ( Başbakanlık Araştırma Kurumu, Ankara),1: 95-118.
- 8. Develioğlu, F.(2000).Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat, (Aydın Kitabevi, Ankara)
- 9. Işık, M.(2005), Tarihi Kayseri’de Kadının Adı, (Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri).
- 10. Kaplan, M.(2004).XVII. yy’ın İkinci yarısında Kayseri’ de Kadın ve Aile, (Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Master Tezi, Ankara )
- 11. Karaman, H.(1992), İslamın Getirdiği Aile Anlayışı , Sosyo Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, (Başbakanlık Araştırma Kurumu, Ankara), 2:385- 395.
- 12. Pakalın, M. Z.(1983), Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü-II, (Millî Eğitim Basımevi, İstanbul)
- 13. Savaş, S.(1992), Fetva ve Şer’ iyye Sicillerine Göre Ailenin Teşekkülü ve Dağılması, Sosyo Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, (Başbakanlık Araştırma Kurumu, Ankara),2:504- 547.
- 14. Selçuk, H.(2008)., Şer’ iyye Sicillerine Göre Kayseri Sancağı ve Girit Seferi’ ne Katkısı (1645-1669), (Erciyes Üniversitesi Yayını:168 Kayseri Yöreleri Tarih Araştırmaları Merkezi Yayınları:8, Kayseri )
- 15. Türkdoğan, O.(1992), Türk Ailesinin Genel Yapısı, Sosyo Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, Başbakanlık Araştırma Kurumu, Ankara), 1: 29- 66.
- 16. Yuvalı, A.(1997), Kayseri’ de 17. yy’ ın Sonlarında Kadının Sosyal Statüsü, 1. Kayseri ve Yöresi Tarih Sempozyumu Bildirileri, (Haz. A. Aktan, Abdülkadir Yuvalı, Ramazan Tosun) Kayseri) ,367- 375.
