Author :
Abstract
Yaşlılık; bireylerde önlenmesi mümkün olmayan fiziksel değişimlerin ve kayıpların görüldüğü, sosyo-ekonomik, çevresel, sağlık, eğitim gibi faktörleri de içeren geniş bir kavramdır. Yaşlı bireylerin yaşamlarını etkileyen faktörlerin yalnızca kronolojik yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkmadığı, aynı zamanda toplum yaşamındaki değişmelerin de yaşlı bireylerin yaşamlarını biçimlendirdiği açıktır. Bu çalışmada, ortaokul öğrencilerinin toplumsal değer algılarının yaşlılara yönelik tutumlarına etkisi incelenmiştir. Nicel desende tarama modellerinden biri olan ilişkisel tarama türünde yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Kırıkkale il merkezinde bulunan rastgele örnekleme yoluyla seçilen bir devlet ve bir özel okula devam eden ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 287 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında; ‘Kişisel Bilgi Formu’, ‘Yaşlılığa İlişkin Düşünceler Formu’ ve ‘Toplumsal Değerleri Algılama Ölçeği’nden yararlanılmıştır. Araştırma verilerinin analizi bilgisayarda Statistical Pachage For Social Science (SPSS) 24.0 paket programında gerçekleştirilmiştir. Verilerin analizinde; sayı, yüzde, ortalama, ikili gruplar için t testi, ikiden daha fazla grup için ise ANOVA testi kullanılmıştır. Örneklem grubunu oluşturan 287 öğrencinin yarısının kızlardan, %49.5’inin ise erkeklerden oluştuğu belirlenmiştir. Öğrenciler arasında yaşlılara evinde bakılması gerektiğini belirtenler önde gelmektedir. Araştırma sonucunda; öğrencilerin toplumsal değer algılarının yüksek oranda olduğu, toplumsal değerleri algılamaları ile yaşları ve yaşlılarla görüşme sıklığı arasında anlamlı bir fark bulunduğu belirlenmiştir. Öğrenciler arasında ‘Kendine bakamayacak kişilere yaşlı denir’, ‘Yaşlılar çok konuşur’ ve ‘Yaşlılar her şeye karışır’ ifadelerine katılmayanlar yüksek orandadır.
Keywords
Abstract
Erderly is a broad concept that includes factors such as socio-economic, environmental, health, education, and physical changes and losses that cannot be prevented in individuals. It is clear that the factors affecting the lives of elderly individuals do not only arise due to chronological aging, but also that the changes in social life shape the lives of elderly individuals. In this study, the effect of middle school students' social value perceptions on their attitudes towards the elderly was examined. This study was carried out in relational scanning type, which is one of the quantitative design scanning models. The sample of the research consists of 287 students who attend a state and a private school randomly selected in Kırıkkale city center and agree to participate in the research voluntarily. In data collection; "Personal Information Form", "Thoughts on Aging Form" and "Social Values Perception Scale" were used. Analysis of the research data was performed on the computer using the Statistical Pachage For Social Science (SPSS) 24.0 package program. In the analysis of the data; Number, percentage, mean, t-test for paired groups, ANOVA test was used for more than two groups. It was determined that half of the 287 students forming the sample group were girls and 49.5% were boys. Among the students, those who state that the elderly should be looked after at home are the leading ones. As a result of the research; It has been determined that students' perception of social values is high, there is a significant difference between their perception of social values and their ages and frequency of meeting with the elderly. Among the students, those who do not agree with the statements "People who cannot take care of themselves are called old", "Old people talk too much" and "Old people interfere with everything" are at a high rate.
Keywords
- Atasoy, I. (2020). “Hemşirelik Bölümü Öğrencileri ile Mühendislik Bölümü Öğrencilerinin Yaşlılığa İlişkin
- Atasoy, I. (2020). “Hemşirelik Bölümü Öğrencileri ile Mühendislik Bölümü Öğrencilerinin Yaşlılığa İlişkin Görüşleri ve Yaşlılara Karşı Tutumları”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 13(1): 10-18.
- Bacanlı, H. (1999). “Üniversite Öğrencilerinin Değer Tercihleri”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 57(4): 597-610.
- Bakaç, E. (2013). “Toplumsal Değerlere Yönelik Algı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(4): 303-309.
- Başaran, Ö. (2018). “Süleyman Demirel Üniversitesi Son Sınıf Lisans Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığınaİlişkin Tutumları ve Etkileyen Etmenler”. Tıpta Uzmanlık Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Isparta.
- Bernardini Zambrini, D.A., Moraru, M., Hanna, M., Kalache, A., & Nuñez, J.F. (2008). “Attitudes Toward theElderly Among Students of Health Care Related Studies at The University of Salamanca, Spain.” Journal of Continuing Education in the Health Professions, 28(2): 86-90.
- Bulut, S.S. (2012). “Gazi Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Değer Yönelimleri”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(1): 216-238.
- Cesur, S., & Topçu, M. S. (2010). “Değerlerin Belirlenmesi Testinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması ve Yaş,Eğitim, Cinsiyet ve Ebeveyn Eğitiminin Ahlaki Gelişim ile İlişkisi”. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(3): 1657-1696.
- Ceylan, H., & Öksüz, M. (2015). “Sosyal Hizmet Lisans Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(39): 459-466.
- Ceylan, Y. (2012). “Toplumsal Değerler ve Medya Etiği”. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7): 45-58.
- Çelik, G. (2018). “Ortaokul Öğrencilerinin Yaşlılık Algıları (Serdivan İlçesi Örneği)”. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Çetin, H. (2016). “Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Değer Algılarının İncelenmesi”. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Debats, D. L. (1996). “The Structure of Human Values: A Principal Components Analysis of The Rokeach Value Survey (RVS)” Doctoral Dissertation, University of Groningen, Groningen, Netherlands.
- Ergün-Kaplan, S. & Sulak, S.A. (2017). “Ortaokul Öğrencilerinin Toplumsal Değerlere Yönelik BakışAçılarının Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(3): 840-858Gelen, İ., Yılmaz, A., & Kurtulmuş, M. (2010). “İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin SosyoekonomikDüzeyleri İle Değerleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14): 237-246.
- Gömleksiz, M. N. (2007). “Lise Öğrencilerinin Toplumsal Değerlere İlişkin Tutumları: Elâzığ İli Örneği”. R.Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Arslan ve M. Zengin (Ed.), Değerler ve Eğitimi İçinde, ss. 727-741, Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, İstanbul.
- Gözübüyük, T. M. (2014). “Kuşaklararası Dayanışma ve İş Birliği Çerçevesinde Gençlerin Yaşlı Ve Yaşlılık Algısının Değerlendirilmesi”. Toplumbilim Dergisi, 8(15): 7-28.
- Güven, D. Ş., Muz, U. G., & Ertürk, E. N. (2012). “Üniversite Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkinTutumları ve Bu Tutumların Bazı Değişkenlerle İlişkisi”. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(2): 99-105.
- Güven, S. (1999). Toplumbilim, 1. Baskı, Ezgi Kitabevi, Bursa.
- Halstead, M. & Pike, M. (2006). “Citizenship and Moral Education: Values in Action”. Routledge, Oxford.
- Hweidi, I. M., & Al-Obeisat, S. M. (2006). “Jordanian Nursing Students’ Attitudes Toward the Elderly”. Nurse Education Today, 26(1): 23-30.
- Kabadağ, A., & Aladağ, S. K. (2010). “Farklı İlköğretim Kurumlarına Devam Eden Öğrencilerin AhlakiGelişimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1): 879-Kahveci, G., & Demirtaş, Z. (2012). “İlköğretim Okulu Altıncı, Yedinci ve Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Temizlik Ve Hijyen Algıları”. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(2): 52-61.
- Kundakçı, Z. (2014). “Lise Öğrencilerinin Değer Tercihleri ile Çevreye Yönelik Tutumları Arasındaki İlişki (Denizli İli Örneği)”. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Mancılık, A. (2015). “Sosyal Hizmet Öğrencilerinin Müracaatçı Olarak Yaşlılarla Çalışma ve YaşlılaraYönelik Tutumlarının Belirlenmesi”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Özbey, A., & Sarıçam, H. (2018). “Ortaokul Öğrencilerinde Demokrasi Algısı, Deontik Adalet, Toplumsal Değerler Algısı Arasındaki İlişki”. Ege Eğitim Dergisi, 19(1): 161-181.
- Özdemir, Ö. (2009). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Özgüleç, F. (2001). “7-11 Yaşlarındaki Çocukların Ahlaki Yargılarının Gelişimi”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Parashar, S., Dhar, S., & Dhar, U. (2004). “Perception of Values: A Study of Future Professionals”. Journal of Human Values, 10(2): 143-152.
- Sarıçam, H., Çelik, İ., Arıcı, N., & Kaya, M. M. (2014). “The Examination of Relationship Between Human Values and Moral Maturity in Adolescence”. International Journal of Human Sciences, 11(1):1325-1342.
- Sineren, M. A. (2018). Ortaöğretim öğrencilerinin bireysel değer algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
- Satterfield, T. (2001). “In Search of Value Literacy: Suggestions for The Elicitation of Environmental Values”. Environmental Values, 10 (3): 331-35.
- Soyuer, F., Ünalan, D., Güleser, N., & Elmalı, F. (2010). “Sağlık Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin YaşlıAyrımcılığına İlişkin Tutumları Ve Bu Tutumların Bazı Değişkenler İle İlişkisi”. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3 (2): 20-24.
- Tola, D. (2003). İlkokul 5.sınıf Çocuklarında Ahlaki Yargı ile Ana-Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Tutar, H., Akbolat, M., & Erdönmez, C. (2015). “Öğrencilerin Yaşam Değerlerinin İncelenmesi”. Electronic Journal of Vocational Colleges, 14.Bürokon Özel Sayısı, s. 466-480.
- Ucun, Y., Mersin, S., & Öksüz, E. (2015). “Gençlerin Yaşlı Bireylere Karşı Tutumu”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (37): 1143-1148.
- Vefikuluçay, D. (2008). “Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Wang, C. C., Liao, W. C., Kao, M. C., Chen, Y. J., Lee, M. C., Lee, M. F., & Yen, C. H. (2009). “TaiwaneseMedical and Nursing Student Interest Levels in And Attitudes Towards Geriatrics”. Annual Academic Medical Singapore, 38(3): 230-236.
- Yılmaz, Ç. (2012). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Programında Verilen DeğerlerinHedeflerinin Gerçekleşme Düzeyi (Ardahan Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
- Yılmaz, E., & Özkan, S. (2010). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2): 37-51.
- Yiğit, R., & Dilmaç, B. (2015). “Ortaöğretimde Öğrencilerinin Sahip Oldukları İnsani Değerler ile AkademikErteleme Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31: 159-178.
- Zaybak, A., Güneş, Ü., Özdemir, H., & Baran, Ö. (2017). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi”. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 33(1): 1-12.
