II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİ ANADOLU TOPRAKLARINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ULAŞTIRMA YATIRIMLARINDAN KARAYOLU YAPIM VE ONARIM PROJELERİ
Author :
Abstract
UIaştırma kavramı “İnsanların, malların, haberlerin ulaşmasını sağlayan araçların tümü” olarak tanımlanır. Bu tanımdan hareketle, ulaştırmanın insanoğlunun dünya üzerindeki varlığı kadar eski sayılması bu kavrama yüklenen misyonun önemini ve genişliğini gösterir. II. Abdülhamid dönemi, geçmiştin günümüze tüm tarihçi, siyasetçi ve araştırmacıların farklı şekillerde değerlendirmelerine konu olmuştur. Özellikle dönemin siyasi, iktisadi ve sosyal olayları farklı akademik çalışmalarda derinlemesine ele alınmıştır. II. Abdülhamid döneminin dikkat çeken yönlerinden birisi olarak, ulaştırma ve taşımacılık alanında yapılan yatırımlara değinen araştırmalara da rastlanılmaktadır. Bu makalenin odak noktası ise bu dönemde gerçekleştirilen ulaştırma yatırımlarından özellikle karayolu taşımacılığı alanındaki yatırımlar olacaktır. Bu bağlamda karayolu yatırımlarının yanı sıra yapılan karayollarının onarımına dair projeler de ele alınacaktır. Konuyla ilgili 1864 yılı Vilâyetler Nizamnâmesi ile başlayan idari bölümlendirme ve 1871 yılı Nizamnâmesi çerçevesinde, ele alacağımız Anadolu topraklarında yer alan 16 vilâyet ve 74 sancak ile alakalı arşiv belgeleri ışığında yapılan, tamir edilen ve projelendirilen kara yolları ve bu yolların iktisadî gelişime katkıları üzerinde durulacaktır.
Keywords
Abstract
The concept of communication is defined as “all of the means that enable people, goods and news to reach”. Based on this explanation, the fact that transportation is considered as old as the existence of human beings on earth shows the importance and breadth of the mission attributed to this concept. Abdulhamid II’s period has been the scene of different evaluations by historians, politicians and researchers from the past to the present. In particular, the political, economic and social events of the period were discussed in depth. Academic studies also focused on with great curiosity and interest. One of the striking aspects of the Abdülhamid II’s period is the investments made in the field of transportation. The focus of this article will be the investments in the field of road transportation among the transportation investments in the mentioned period. In this context, repair projects as well as highway construction will be discussed. The roads built, repaired and designed in the light of archival documents related to the 16 provinces and 74 sanjaks in the Anatolian lands, which we will discuss within the framework of the administrative division that started with the 1864 Province Regulations and the 1871 Regulations, and their contribution to the economic development of these roads will be investigated.
Keywords
- Alkan, S. (2014). Osmanlı’nın İstanbul Projeleri, Az Kitap, İstanbul.
- Atalay, A. (2017), “XIX. Yüzyılın Sonlarında Elviye-i Selâse’de Karayolu Yapım Faaliyetleri”, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2) , 1-24.
- Aydın, F. & Oral, M. (2018). “Türkiye’de Karayolu Ulaşımının Tarihsel Gelişimi”, 3. Uluslararası Rating Academy Kongresi Bildiri Kitabı, 258-259.
- Baskıcı, M. M. (2005). 1800-1914 Yıllarında Anadolu’da İktisadi Değişim, Turhan Kitabevi, Ankara.
- Bay, A. (2016). “Limanı Olan Bir Kasabadan Liman Kentine Batum Şehri”, Türkiyat Mecmuası, 26(1), 61- 80.
- Çetin, E. (2013). “Tanzimat’tan 2. Meşrutiyet’e Hüdavendigar Vilâyetinde Karayolu Yapım Çalışmaları”, Turkish Studies, 8(7), 65-81.
- Çetin, E. (2015). “Osmanlı Devleti’nin Son Döneminde Zorunlu Çalışma Uygulamalarına Dair Bir Örnek: Karayolu Yapımında Çalışma Yükümlülüğü”, INTJSCS, 654-664.
- Dündar, A. (1999). “Osmanlı Mimarisinde Hâssa Mimarları, Dini Araştırmalar”, 2 (5), 159-202. Hızlı, K. (2017). Çanakkale Boğazı’na Köprü Projesi 1879, Çamlıca Basım Yayın, İstanbul.
- İncekara, B. (2016). Ulaştırma Yatırımları İktisadi Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kılıç, S. (2005). “Tuna Vilâyet Nizamnâmesinin Tuna Vilâyetinde Uygulanması ve Mithat Paşa”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 24(37), 101-103.
- Kumaş, N. (2013). “Osmanlı Döneminde Bursa’da Ulaşım Alanında Yaşanan Gelişmeler”, MudanyaMütarekesi'nden Günümüze Bursa Uluslararası Sempozyumu, Atatürk Araştırma Merkezi-Bursa Valiliği- Uludağ Üniversitesi, 26-28 Eylül 2013, Bursa.
- Muşmal, H. (2007), “Konya Vilâyeti’nin Islahı ve İmarı Hakkında 9 Eylül 1880 Tarihli Layiha”, Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, 125-126.
- Özgüven, Y. (2011), “19. Yüzyıl Başlarında İstanbul’da Değişen Kent Yönetim Mekanizmaları”, Sigma, 3, 283-289.
- Tabakoğlu, A. (2017), Türkiye İktisat Tarihi, Dergah Yayınları, İstanbul.
- Tekdemir, A. (2011), “Tanzimat Dönemi Nâfia Nezâreti”, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 121-135.
- Ünal, F. (2011), “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Yasal ve Yapısal Dönüşümleri”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 241-248.
- Yılmaz, Ö. Faruk (2007). Boğaziçi’ne İki Köprü Sultan II. Abdülhamîd Hân’ın Cisr-i Hamîdî (Hamîdiye Köprüleri) Projesi, Çamlıca Basım Yayın, İstanbul.
- Yılmaz, Ö. Faruk (2010), Boğaziçi’ne Tüp Geçit Sultan İkinci Abdülhamid Han’ın Tüp Geçit (Tünel-i Bahri) Projeleri, Çamlıca Basım Yayın, İstanbul.
