Author :
DOI : 10.31576/smryj.1049
Year-Number: 2021-50
Language : null
Konu :
Abstract
Engelli bireyler, toplumda yaşayan en dezavantajlı kesim olarak nitelendirilmekte ve sosyal hayatın tüm alanlarında bariyerlerle karşılaşmaktadırlar. Her birey gibi engelli bireyin de sosyal, kültürel, iktisadi hayata katılması en tabii hakkıdır. Bu durum sosyal devlet anlayışını benimseyen ülkelerin engelli dostu sosyal politikalar üretmelerini sağlaması için en önemli kriterdir. Sosyal politika sahasında yer alan engelli politikaları Avrupa Birliği süreciyle gerçekleşmeye başlamıştır. Sürecin, Türkiye’deki sosyal politika düzenlemelerinin gelişimine sağladığı olumlu katkı açıktır. Bu çalışmada sosyal devlette engelli politikaları, Türkiye’de ve Avrupa Birliği’nde engellilere yönelik yasal düzenlemeler karşılaştırılmaktadır. Çalışmanın amacı, karşılaştırma sonucunda elde edilen bulgular ışığında Türkiye’nin engelli dostu politikalarının ortak noktasını tüm engelli bireylerin insan haklarından eşit düzeyde faydalanması için önerilerde bulunmaktır.
Keywords
Abstract
Disabled individuals are described as the most disadvantageous part living in the society and meet barriers in the all branches of social life. Like every individual, participating in social, cultural and agricultural life is the right of every disabled individual, as well. This situation is the most important criteria to enable countries, adopting the social state understanding, to produce disabled-friendly social policy. The disabled politics taking part among the social politics area started to take its shape with the European Union process. The positive contribution of the process to the development of Social Politics regulation in Turkey is clear. In this study, the disabled politics in the Social State, legal regulations in Turkey and European Union are compared. The aim of the study is to make suggestions for all of the disabled individuals to benefit equally from human rights under the light of discoveries attained as a result of the comparison.
Keywords
- Abramovitz, J. B. (2003). Social Welfare Policy. New York: Published by Oxford University Press, Inc.198
- Abramovitz, J. B. (2003). Social Welfare Policy. New York: Published by Oxford University Press, Inc.198 Madison Avenue.
- Açıkel, Y. (2010). “Hadisler ışığında Görme Engelliler ve Bazı Öneriler. Süleyman Demirel Üniversitesi(25).Alest, E. (2007). Disability in İtaly. Legal Concept:www.law.uiuc.edu/publications/cll&pj/archive/vol_24/issue_4/AlesArticle24-4.pdf, (17.02.2007), s.1 adresinden alındı. Erişim Tarihi: 09.05.2016
- Algan, B. (2007). Ekonomik Sosyal ve Kültürel Hakların Korunması. Ankara: Seçkin Yayınları.
- Alper, S. Ö. (2010). Özürlüler Kanunu’nun Sosyal Model.http://www.berjournal.com/ozurlulerkanunu%E2%80%99nun-sosyal-model-acisindan-degerlendirilmesi. adresinden alındı. Erişim Tarihi: 30.04.2016.
- Anaç, A., Candemir, C., & Yenilmez, M. (2010). Europa 2002: Avrupa Birliği Web Erişebilirlik Kılavuzu.
- Ataman, H. V. (2007). Uluslararası İnsan Hakları Belgelerinde Ayrımcılık. Ankara: İnsan Hakları Gündemi Derneği Yayını.
- Avrupa Birliği'nde Özürlüler Mevzuatı (2014). Özürlülük ve Özürlülerin Konumları ile ilgi Avrupa BirliğiPolitikaları: http://tr.ettad.eu/understanding-disability/disability-legislation-in-the-eu adresinden alındı. Erişim Tarihi: 10.05.2016
- Aysoy, M. (2004). Avrupa Birliği Sürecinde Özürlüler Politikası. İstanbul: Açı Kitapları.
- Başaran, S. (20007). Özürlülerin toplumsal bütünleşmesinde Yerel Yönetimlerin Önemi. Sosyal Politikalar Dergisi(2).
- Baybora, D. (2006). Çalışma Hayatında Özürlülere Karşı Ayrımcılık. Sosyal Siyaset Konferansları, 51. Kitap, s. 229-269. İstanbul.
- Bayron, M., Chockshott, Z., & Ramkalawan, H. T. (2005). What Does Disability Mean for MedicalStudents? An Exploration of the Words Medical Students Associate With the Term Disability. Meducal Education(39), 176-183.
- Bell, M. (2008). Ayrımcılıkla Mücadele Direktiflerinin Uygulanması: Genel Modele Doğru mu? 79(1), 1-15.Bozkurt, E. (2007). “İnsan Hakkı Olarak Sağlık Hakkı” Sağlık Hukuku Kurultayı. Ankara: Ankara Barosu Yayınları.
- Buğra, A. (2005). Yoksulluk ve Sosyal Haklar. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu, Sivil Toplum Geliştime Merkezi Derneği Raporu. içinde
- Bulut, N. (2009). Sanayi devriminden Küreselleşmeye Sosyal Haklar. İstanbul: Oniki Levha Yayınları.
- Büyükşehir Belediyeleri Özürlü Hizmet Birimleri Yönetmeliği (2006).http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/12/20111222-12.htm adresinden alınmıştır. Erişim Tarihi: 12.05.2016.
- Camkurt, M. (2013). 2022 sayılı Kanuna Göre Engelliliğin Tespiti ve Engelliliğe Dayalı Aylıkların Bağlanması İşlemleri. Mali Çözüm Dergisi(119).
- Çağlar, S. (2009). Uluslar arası Hukuk ve Türk Hukuk Sisteminde Engellilerin Eğitim Hakkı ve Devlet Yükümlülükleri. İstanbul: Beta Yayınevi.
- Çeçen, A. (2000). İnsan Hakları. Ankara: Savaş Yayınevi.
- Çınarlı, S. (2008). Kamu Hizmetlerinin yürütülmesinde Engelli Hakları. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Dalbay, R. (2009). Özürlü Yakınlarının Engellilere Yönelik Sosyal Politikalara Yönelik Bilgi, Beklenti ve Memnuniyet Dereceleri. Süleyman Demirel Üniversitesi.
- Devlet Personel Başkanlığı (2015).
- Disability Discrimination Act. (1995). 50.
- Eripek, S. (1998). Özel Eğitim. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Federal Ministry of Education and Research (2014). Education in Germany. içinde Almanya.Giritli, İ., Bilgen, P., & Akgüner, T. (1998). İdare Hukuku I. içinde İstanbul: Der Yayınları.
- Goffman, E. (1965). Stigma: Notes on The Management of Spoiled Identify. Englewood Cliffs.
- Göktaş, M. (2015). Başkasının Bakımına Muhtaç Ağır Engelli Çocuğu Bulunan Kadın Sigortalıların Emekliliği. İş ve Hayat Dergisi, 1(1).
- Gül, İ. (2006). Fiziksel Engellilerin Uluslararası Hukukta Korunması ve Uluslararası standartların İç Hukuka Yansıması. Yayınlanmış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi.
- Güngör, F., & Güneş, G. (2011-2012, Ekim-Mart). Türkiye'de Değişen Özürlülük Politikaları. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi(3).
- Hasırcıoğlu, A. (2006). İşverenlerin Özürlü İstihdamına Yaklaşımı: Sakarya Örneği. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- International Classification of Functioning, Disability and Health (2001). http://www.who.int/classifications/icf/en/ adresinden alındı. Erişim Tarihi: 29.04.2016.
- İlter, E. (2008). İnsan Hakları Açısından Özürlü Kişilerin Hakları Sözleşmesi. Öz-Veri Dergisi, 1(4).
- İkinci Özürlüler Şurası (2005). Yerel Yönetimler ve Özürlüler Komisyon Raporları ve Genel Kurul Görüşmeleri, (s. 136). Ankara.
- Joachim, W., & Jens, S. (2001). Das Neue Schwerbehindertenrecht. Baden: Nomos.
- Kanca, B., & Ertaş, Ç. (2014). Engelli Turizmine İlişkin Yasal Düzenlemeler: Türkiye İle Avrupa Birliği Mevzuatlarının Karşılaştırılması. Ankara: 15. Ulusal Turizm Kongresi Engelsiz Turizm, Bildiriler.
- Karçkay, K. (2008). Toplumsal Bir Kimlik Olarak Özürlülük. Ankara: Ataum Uzmanlık Ödevi. Karluk, R. (2005). Avrupa Birliği ve Türkiye. İstanbul: Beta Yayınları.
- Keskin, D. (2009). Onurlu İstihdam Koşulları. http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=144065 adresinden alındı. Erişim Tarihi: 05.05.2016.
- Kocaoğlu, Y. (2003). Yaşlılık ve Özürlülük, Kurum İçi Rapor. Ankara: T.C. Başbakanlık- Özürlüler İdaresi Başkanlığı.
- Kolat, S. (2010). Avrupa Birliği Sosyal Politikası Çerçevesinde Özürlülere Yönelik Ayrımcılıkla Mücadele ve Türkiye'deki Yansımaları. Ankara: T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı.
- Kossens, M., Maab, M., & Steck, B. (2003). Grundzüge des neuen Behindertenrechts. München: C.H. Beck.Murat, S. (2009). Genel Olarak Özürlülere Yönelik Çalışmalar ve İsmek Örneği. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi(56), 23.
- Engelli Ulaşılabilirliği Ders Notları (2009). Engelliler ve İstihdam. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
- Oliver, M. (1996). Understanding Disability: From Theory to Practic. New York: Palgrav Yayınları.
- Orhan, S. (2009). Engelliler ve İstihdam. Engellilerin İstihdamını Arttırma Projesi Kitabı. içinde Bölüm Yazarlığı Yayınları.
- Orhan, S. (2013). Türkiye'de Özürlü Dostu İstihdam Politikaları (Durum analizi ve Öneriler). (35). Ozegep. (2014). http://ozegep.meb.gov.tr. Erişim tarihi: 12.05.2016
- Örgütü, D. S. (2011). Dünya Engellilik Raporu. http://eyh.aile.gov.tr/data5480490c-369dc57170df34bd/Dunya%20Engellilik%20Raporu%20Yonetici%20Ozeti.pdf;. adresinden alındı. Erişim Tarihi: 01.05.2016.
- Özgökçeler, S. (2006). Sosyal dışlanma Sorunsalı ve Engellilerin Sosyal Politikası Bağlamında Değerlendirilmesi. 213-232. Uludağ Üniversitesi.
- Özgökçeler, S., & Alper, Y. (2011). “Özürlüler Kanunu’nun Sosyal Model AçısındanDeğerlendirilmesi.http://www.berjournal.com/ozurlulerkanunu%E2%80%99nun-sosyal-model-acisindan- degerlendirilmesi. adresinden alındı. Erişim Tarihi: 29.04.2016.
- Öztürk, M. (2009). Türkiye'de Engelli Gerçeği. İstanbul: Müsiad Cep Kitapları Yayınları. Özürlüler İçin Engelsiz Avrupa Tebliği (2000).
- Özürlüler Kanunu ve İlgili Mevzuat (2008).Ankara: Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları.
- Özürlülere Sunulan Hizmetlerin Etkinleştirilmesi Çalışma Grubu Raporu(2015) Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı.
- Özürlüler Araştırması (2004) Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı Matbaası.
- Özürlüler İçin Vergi Rehberi (2006).http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/yayinlar/ozurluler_icin_vergi.ht ml Erişim Tarihi: 12.05.2016.
- Patır, Ç. (2012). Özürlülük Olgusunun Tarihsek sürecinde 1980 sonrası söylem ve Politikaların Küreselleşme Ortamında Hayata Geçirilebilirliği Üzerine Bir Araştırma: Türkiye Örneği. Atılım Üniversitesi.
- Resmi Gazete (2013). Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Yer Alan EngelliBireylere Yönelikİbarelerin Değiştirilmesi AmacıylaBazı Kanun Ve Kanun Hükmünde KararnamelerdeDeğişiklik Yapılmasına Dair Kanun03.05.2013/28636 Erişim Tarihi: 12.05.2016.
- Schmidt, M. (2006). Das Asbeitsrecht der Europaeischen Gemenischaft. Nomos. Secord, P. (1964). Social Psychology. New York: McGraw-Hill Company.
- Seyyar, A. (2000). Uluslararası Boyutuyla Özürlüler Kota Sistemi. Kamu İş Dergisi, 6(1).
- Seyyar, A. (2001). Sosyal Siyaset Açısından Özürlüler Politikası. İstanbul: Türdev Yayınları.
- Seyyar, A. (2003). Sosyal Siyaset Açısından Yoksulluğa Karşı Mücadele. Deniz Feneri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, 1(1).
- Seyyar, A. (2006). Özürlülere Adanmış Sosyal Politika Yazıları. Sakarya: Adapazarı B.Ş.B. Yayınları. Seyyar, A. (2007). İnsan ve Toplum Bilimleri Terimleri. Sakarya: Değişim Yayınları.
- Seyyar, A. (2008). Dünden Bugüne Özürlülerin Yaşama Hakkı. Yaşama Sevinci Dergisi, 9(103).
- Seyyar, A. (2008). Sosyal Siyaset ekseninde Yeel Özürlüler Politikası ( Özürlü dostu Yerel sosyal Politikalar). Yerel Siyaset Dergisi(27).
- Seyyar, A. (2015). Dünya'da ve Türkiye'de Engelli Dostu Sosyal Politikalar. Sakarya: Rağbet Yayınları.
- Sheppard, C. (2001). Grounds of discrimination: Towards an İnclusive and Contextual Approach. The Canada Bar Review, 80(3), 911-15.
- Subaşıoğlu, F. (2008). Üniversitelerin Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümlerinin Engellilik Farkındalığı Üüzerine Bir Araştırma. Bilgi Dünyası Dergisi, 2(9).
- Social Services Act. (2001). SFS- 2001:453: www.sweden.gov.se adresinden alındı. Erişim Tarihi: 09.05.2016.
- Şahin, H. (2005, Mayıs-Haziran). Engellilik: Sağlık Çalışanlarının ve Tıp Eğitiminin Bakış Açısı Nedir? Toplum ve Hekim(3), 219-228.
- Uşan. (2003). Mesleki Eğitim ve İstihdam. (15).
- Uşan. (2004). Kamu ve Özel Sektör Açısından Özürlü İşçi İstihdamı. Öz-Veri Dergisi, 1(2), 218-256.
- Uşan, M. F. (2000). “Özürlüler de İnsan: Özürlülere de İnsan Hakları” Türkiye’de İnsan Hakları. Ankara: TODAİE Yayınları.
- Vanhala, L. (2006). Fighting Discrimination Through Litigation In The UK: The Social Model Of Disability And The EU Anti-Discrimination Directive. Disability & Society, 5(21), 551-565.
- Yıldız, O. (2003). Avrupa Birliği'nin Genişlemesi ve Türkiye AB İlişkileri. Türkiye-AB Sendikal Koordinasyon Komisyon Yayını, 5(2), 28.
