Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı iş hayatında meslek elemanı ve örgüt için önde gelen sorunlardan biri olan tükenmişlik sendromunu avukatlar üzerinden incelemektir. Avukatların tükenmişlik düzeyleri demografik değişkenler ve iş yükü bağlamında analiz edilmiştir. Sivas Barosuna kayıtlı 164 avukatla kişisel bilgi formu ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği ile yüz yüze görüşme tekniği ile veri toplanmıştır. Alan araştırmasından elde edilen veriler bağımsız gruplar için t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucu; katılımcıların cinsiyet, yaş, medeni durum, günlük çalışma süresi, haftada bakılan dosya sayısı değişkenlerine göre tükenmişliğin alt boyut puanlarının farklılaştığı belirlenmiştir. Duyarsızlaşmanın cinsiyete göre, kişisel başarı hissinin yaşa göre, duygusal tükenmenin günlük çalışma süresine göre farklılaştığı bulunmuştur. Tüm boyutları bağlamında değerlendirildiğinde katılımcıların orta seviyede bir tükenmişlik yaşadıkları söylenebilir. Sonuçta bulgular tartışılıp, özetlenmiş ve önerilere yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to examine burnout syndrome, which is one of the leading problems for the professional staff and the organization, through lawyers. The burnout levels of lawyers were analyzed in the context of demographic variables and workload. The data were collected using the personal information forms of 164 lawyers registered in the Sivas Bar Association, the Maslach Burnout Scale and face-to-face interview techniques. The data obtained from the field study were tested by t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) for independent groups. The result of the analyses indicates that the sub-dimension scores of burnout was changed by gender, age, marital status, daily working hours, and the number of files checked per week. It has been found that depersonalization differs by gender, personal accomplishment changes by age, and emotional exhaustion varies by daily working time. This result implies that the participants experienced a moderate level of burnout. As a result, the findings were discussed and summarized, and recommendations were given.
Keywords
- Acar Arasan, B. N. (2010). “Akademisyenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki Tükenmişlik
- Acar Arasan, B. N. (2010). “Akademisyenlerde Yaşam Doyumu İş Doyumu ve Mesleki TükenmişlikDüzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
- Ardıç, K. & Polatcı, S. (2009). “Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü: İşle Bütünleşme”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32: 21-46.
- Ardıç, K. & Polatcı, S. (2008). “Tükenmişlik Sendromu Akademisyenler Üzerinde Bir Uygulama (GOÜ Örneği)”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10/2: 69-96.
- Atameriç, A. (2012). “İş Yerindeki Stres Düzeyinin Çalışanların Tükenmişlik Algıları Üzerindeki Etkisi”,Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Azeem, S. M. & Nazir, A. (2008). “A Study of Job Burnout Among University Teachers”, Psychology and Developing Societies, 20(1): 51-64.
- Baduroğlu, G. E. (2010). “Hakim ve Cumhuriyet Savcılarında Psikomatik Hastalıklar ve Tükenmişlik Sendromu”,Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.
- Baklacı, E. (2013). “İş Stresi ve Tükenmişlik Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
- Baltaş, A. & Baltaş, Z. (2002). Stres ve Başa Çıkma Yolları. Remzi Kitabevi, İstanbul
- Basım H. N. & Şeşen, H. (2007). “EFQM Tükenmişlik Modeli Uygulamalarının ÇalışanlarınTükenmişlikleri Üzerine Etkisi: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(1):201-203.
- Cherniss, C. (1980). Staff Burnout, Job Stress in The Human Service,: Sage Publications, California Beverly Hills.
- Cordes, C. L.; Dougherty, T. W. & Blum, M. (1997). “Patterns of Burnout Among Managers and Professionals: A Comparison of Models”, Journal of Organizational Behavior, 18: 685-701.
- Dalkılıç S.O. (2014). Çalışma Hayatında Tükenmişlik Sendromu Tükenmişlikle Mücadele Teknikleri, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara..
- Demirdiş, E. (2009). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Duygusal Zeka Düzeyleri ile Tükenmişlik DüzeyleriArasındaki İlişki (Şanlıurfa İli Örneği)”, Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
- Edelwich, J. & Brodsky, A. (1980). Burn-out, Stages Of Disillusionment In The Helping Professions. Human Sciences Press, New York.
- Elbeyi, P. & Türkmen, F. (2008). “Otel İşletmeleri İş Görenlerinin Tükenmişlik Düzeyleri: Yerli ve YabancıZincir Otel işletmeleri Üzerine Bir Araştırma”. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10: 117-119.
- Erdoğan, İ.(1996). İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış. Avcıol Basım Yayın, İstanbul
- Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması, VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara.
- Ergun Özler, D. (Edt.) (2012). Örgütsel Davranışta Güncel Konular, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa Freudenberger, H. (1974). “Staff Burnout”, Journal of Social Issues, 30(1):159-165.
- Friedman, I. A. (1997). “High and Low Burnout Principals: What Makes The Difference?”, The Annual Meeting of the American Educational Research Association, 28: 2–32.
- Gaines, J. & Jermier, J. M. (1983). “Emotional Exhaustion in A High Stress Organization”, Academy of Management Journal, 26(4): 567–586.
- Garden M. (1991). “Relationship Between Burnout and Performance”, Psychological Reports 1991; 68: 188- 195.
- Gezer, E. (2008). “Stres Veren Yaşam Olaylarının, Öğretim Elemanlarının, Depresyon ve Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi”, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Gündüz, B. (2004). “Öğretmenlerde Tükenmişliğin Akılcı Olmayan İnançlar ve Mesleki Bazı Değişkenlere Göre Yordanması”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Gürses, İ. (2006). “Avukatların Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısındanİncelenmesi: Sakarya Örneği”, Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Işıkhan V. (2002). “Yardım Edici Mesleklerde Tükenmişlik Sendromu”, Sosyal Hizmetler Dergisi: 2 (13): 14-22.
- Izgar, H. (2000). “Okul Tüketicilerinin Tükenmişlik Düzeyleri (Burnout), Nedenleri ve Bazı EtkenFaktörlere Göre İncelenmesi (Orta Anadolu Örneği)”, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Izgar, H. (2001). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik Nedenleri Sonuçları ve Başa Çıkma Yolları. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Izgar, H. (2003). Okul Yöneticilerinde Tükenmişlik. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Kalay, F. (2009). “Bilişim Teknolojilerinin İş Stresi ve İş Doyumu Üzerindeki Etkileri: Kuram ve TürkBankacılık Sektöründe Bir Uygulama”, Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,. KonyaKalaycı, Ş. (2009). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Asil Yayın Dağıtım. Ankara. Keser, A. (2009). Çalışma Psikolojisi. Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
- Kırlangıç Çam, O. (1995). Tükenmişlik. Saray Medikal Yayıncılık, İzmir.
- Konakay, G. (2010). “Duygusal Zekanın Akademisyenlerde Tükenmişlik İle İlişkisinin İncelenmesi”, Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
- Krakowski A.S. (1982). “Stress and Practice of Medicine II. Stressors, Stresses and Strains”, Psychother Psychosom, 38: 11-23
- Leiter, M. (1991). “The Dreams Denied: Professional Burnout and The Constraints of Human Service Organizations”, Canadian Psychology, 32(4): 547-558.
- Macit, M. (2019). “Avukatlarda İşkoliklik, İş-Aile Çatışması, Tükenmişlik Üzerine Bir Alan Çalışması”, Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1):35-65
- Maslach C, & Jackson S. (1986). Maslach Burnout Inventory Manual. Palo Alto: CA: Consulting Psychologists Press.
- Maslach, C.; Schaufeli, W.B. & Leither, M.P. (2001). “Job Burnout”, Annual Review of Psychology, 52: 397-422.
- Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). “The measurement of experienced burnout”, Journal of Occupational Behavior, 2:99-113.
- Meier, S.T. (1983). “Toward A Theory of Burnout”, Human Relations, 36(10): 899-910.
- Okutan, E. (2010). “Kişilik Özelliklerinin Tükenmişliğe Etkisi: Bir Örnek Olay İncelemesi”, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
- Örmen, U. (1993). “Tükenmişlik duygusu ve yöneticiler üzerinde bir uygulama”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Özdamar, Kazım (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi. 5. Baskı.
- Perlman, B. & Hartman, E.A. (1982). “Burnout Summary and Future Research”, Human Relations, 35(4):Pines, A.; Kafry, D. & Etzion D. (1980). “Job Stress From a cross cultural perspective” (Ed. Kalamzoo), Burnout and the helping professions.ss.1-13, Michigan University Press, MI
- Pines, A. & Aronson, E. (1988). Career Burnout: Causes and Cures. MacMillan, New York.
- Polatcı, S. (2007). “Tükenmişlik Sendromu ve Tükenmişlik Sendromuna Etki Eden Faktörler,Gaziosmanpaşa Üniversitesi Akademik Personel Üzerinde Bir Analiz”, Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat
- Sevimli, F. & İşcan, Ö.F. (2005). “Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu”, Ege Akademik Bakış Dergisi. 5: 55-64.
- Sezgin, A. (2010). “Üniversite Hastanelerinde Çalışan Başmüdür ve Müdürlerin İş Doyumu ile TükenmişlikDüzeylerinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Skeja, A. (2012). “Çalışanların Tükenmişlik Düzeyi ile İş Tatmini Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Suran, B.G. & Sheridan, E.P. (1984). “Management of Burnout: Training Psychologists in Professional Life Span Perspectives”, Professional Psychology: Research and Practice, 15(6): 741-752.
- Sümer, D. (2005). “İnsan Kaynakları Eğitim Fonksiyonunun Mesleki Tükenmişlik Üzerine Etkisi veOtomativ Yan Sanayiinde Bir Uygulama”,Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Şıklar, E & Tunalı, D. (2012). “Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi: Eskişehir Örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 33: 75-84.
- Tansel, B. (2015). “Üniversite Öğrencilerinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi”, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(2), 241-262
- Tevrüz, S.(1997). Endüstri ve Örgüt Psikolojisi. Türk Psikologlar Derneği ve Kalite Derneği Ortak Yayını. İstanbul
- Tınar, M. Y. (1996). Çalışma Psikolojisi. Necdet Bükey Matbaacılık, İzmir,
- Tsai F.J.; Huang W.L., & Chan C.C. (2009).” Occupational Stress and Burnout Of Lawyers”, J Occup Health. 51(5):443-550.
- Tunay, Ç. (2011). “Otel İşletmeciliğinde Yöneticilerin ve Çalışanların Tükenmişlik Düzeyleri KKTC MeritCrystal Cove Hotel’de Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Weinberg, A. & Creed F. (2000). “Stress And Psychiatric Disorder in Healthcare Professional and Hospital Staff”. The Lancet, Vol.355, Issue 9203: 533-537
- Wright, T.A. & Bonett, R. (1997). “The Contribution Of Burnout To Work Performance”, Journal of Organizational Behavior; 18: 491-499
