Author :
Abstract
Genel işlem koşulları, benzer sözleşmelerde kullanılmak üzere, önceden tek taraflı olarak hazırlanan ve benzer içeriğe sahip sözleşme koşullarıdır. Bu koşullar, ileride yapılacak olan sözleşmede kullanmak amacıyla önceden hazırlandığı için karşı tarafın bu koşullara müdahale etmesi mümkün olmamaktadır. Bu sebeple de söz konusu genel işlem koşullarında bireysel sözleşmelerin temeli olan tarafların karşılıklı irade uyuşması çoğunlukla bulunmamaktadır. Söz konusu bu eksikliğin giderilmesi için genel işlem koşullarından haberi olmayan, sosyal ve ekonomik olarak zayıf konumda olan sözleşmenin karşı tarafının; aleyhine olan hususlar hakkında tam bir bilgi sahibi olması ve korunmasının sağlanması amacıyla, kanun yoluyla sözleşmelere müdahale edilmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Söz konusu bu müdahale, genel işlem koşullarının idari ve yargısal olarak denetimi aracılığıyla sağlanmaktadır. Çalışmamızın ana konusunu oluşturan genel işlem koşullarının yargısal denetimi TBK’a göre yürürlük denetimi, yorum denetimi, içerik denetimi olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Bunun yanı sıra genel işlem koşullarının denetimi, TBK çerçevesinde incelense de 6102 sayılı TTK ve 6502 sayılı TKHK kapsamında da genel işlem koşulları hakkında kanun hükümleri bulunmaktadır. Bu kapsamda genel işlem koşullarını TTK bakımından haksız rekabet ve TKHK bakımından haksız şartlar da incelenmeye çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
General conditions are unilaterally prepared pre-prepared transaction terms and similar content to be used in contracts. Since these terms have been prepared to be used in the future contract, the will of the other party is not reflected in these terms. Therefore, the parties whose general conditions are the basis for a full agreement do not have the will of mutual consensus.. In order to correct this deficiency, the counter party of the contract, which is not aware of the general transaction conditions, is socially and economically weak; It has emerged that the law must be communicated, apart from having a complete knowledge of the issues against him and his protection. This intervention is the administrative and judicial handling of the provisions of the general procedure. Judicial control of the general process of examining the main subject of our study consists of three stages, namely, enforcement control, comment control, content control, according to the TBK However, in addition to this, there are provisions of the TCC numbered 6102 and TCC numbered 6502 regarding the general transaction conditions within the scope of the TCO. In this context, the general transaction has been examined in terms of unfair competition in terms of TCC and unfair law in terms of TKHK KEY WORDS: General transaction conditions, Control of General Transaction Conditions, content control in terms of TTK and TKHK
Keywords
- Akbulut, P. E. (2016). Borçlar Hukukunda Kesin Hükümsüzlük Yaptırımının Amaca Uygun Sınırlama
- Akbulut, P. E. (2016). Borçlar Hukukunda Kesin Hükümsüzlük Yaptırımının Amaca Uygun Sınırlama (Teleolojik Redüksiyon) Yöntemi İle Daraltılması. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık .
- Altop, A. (2006). Türk Borçlar Kanunu Tasarı’nda Genel İşlem Koşulları ve Kefalet Sözleşmesi. İsviçreMedeni Kanunu ve Borçlar Kanunu’nun Alınışının 80. Yılı Sempozyumu (s. 141-160). İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
- Antalya, G. (2018). Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt 1. İstanbul: Legal Yayıncılık.
- Arıkan, M. (2012). 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Genel İşlem Koşullarının Yazılmamış Sayılması Kavramı ve Bunun Sözleşmeye Etkisi. Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,, 19-28.
- Kocayusufpaşaoğlu, N. & Hatemi,H., Serozan,R.,Arpacı, A. (2017). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Filiz Kitabevi.
- Atamer, Y. (2001). Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu Çerçevesinde Genel İşlem Şartlarının Denetlenmesi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Atamer, Y. (2012). Yeni Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Uyarınca Genel İşlem Koşullarının Denetlenmesi-TKHK m. 6 ve TTK m. 55,F.1,(f) ile Karşılaştırmalı Olarak. Türk Hukukunda Genel İşlem Şartları ve Sempozyumu . Ankara: Bankacılık Enstitüsü Yayınları.
- Aydoğdu, M. (2011). 6098 s. Türk Borçlar Kanunda Düzenlenen Genel İşlem Koşullarının Konu Bakımından Uygulama Alanı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1-50.
- Aydoğdu, M. (2014). Genel İşlem Koşullarının ve Tüketici Hukuku’nda Haksız Şartların Denetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Aydoğdu, M. (2018). Genel İşlem Koşulları Şerhi. Ankara: Adalet Yayınevi.
- Bağrıaçık, S. N. (2013). İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 141-176.
- Barlas, K. O. (2008). Medeni Hukuk Giriş, 15. Baskı, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2008. İstanbul: Vedat Kitapçılık.
- Baş, E. (2013). 6098 s. Türk Borçlar Kanunu’nda Genel İşlem Koşulu Kavramı ve İçerik Denetimi 2013. İstanbul: Filiz Kitapevi.
- Ceylan, E. (2020). Tüketici Hukukunda Haksız Ticari Uygulamalar ve Uygulama Örnekleri . Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 123-147.
- Civan, O. E. (2015). Genel İş Koşulları. İstanbul: Beta Kitabevi.
- Çınar, Ö. (2009). Tüketici Hukukunda Haksız Şartlar, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık, 2009. İstanbul: On iki Levha Yayıncılık.
- Antalya G.& Doğancı E. D.(2018). Genel İşlem Koşullarında Saydamlık Kuralının Bunun TBK m. 20vd.’daki Görünümlerinin ve TTK m.55 f.1 ile TBK m.20 vd. Birlikte Uygulanabilirliğinin Değerlendirilmesi. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırma Dergisi, 823-860.
- Doğancı, E. D. (2018). Genel İşlem Koşullarında Saydamlık Denetimi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık. Eren, F. (2018). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Yetkin Yayınevi.
- Hatemi H. & Gökyayla, E. (2017). Borçlar Hukuku Genel Bölüm. İstanbul: Vedat Kitapçılık.
- Havutçu, A. (2015). Genel İşlem Şartlarının Sözleşme İle İlişkilendirilmesinde Düzenleyen (GİŞ Kullanan) İçin Getirilen Külfetler. İzmir Barosu Dergisi, 244-270.
- Oğuzman K. &Öz T. (2020). Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt-1. İstanbul: Vedat Kitapçılık. Kılıçoğlu, A. M. (2020). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Turhan Yayınevi.
- Reisoğlu, S. (2013). Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Beta Yayınevi.Sirmen, L. (2015). Genel İşlem Şartları Kavramı. İzmir Barosu Dergisi, 207-226. Şeker, M. (2015). Yazılmamış Sayılma. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
- Yeniocak U. (2013). Borçlar Kanunu Hükümlerine Göre Genel İşlem Koşullarının Yargısal Denetimi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 75-96.
- Yelmen, A. (2014). Türk Borçalr Kanunu'na Göre Genel İşlem Şartları . Ankara: Yetkin Yayınları.
