Author :
Abstract
Bu çalışmada, ABD Arazi Yönetim Bürosunun (BLM 2010) geliştirmiş olduğu Görsel Kaynak Yönetim Sistemi (GKY) modelini temel alan yöntem (Uzun ve Müderrisoğlu 2011) ile Ilgaz Devrez Alt Havzası görsel kalite analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma alanı olarak seçilen Ilgaz Devrez Alt Havzası, içerisinde korunan alanlar, rekreasyon alanları, kış turizmi alanları bulunduran, bu özellikleri nedeni ile insan kaynaklı bozulmalara açık nitelikte bir alandır. Çalışmada gerçekleştirilen görsel kalite çalışması iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, alana ait eğim haritası, corine arazi örtüsü haritasından elde edilen renk ve bitki örtüsü haritaları üzerinde alanlara puanlama yapılmıştır. Bu haritaların GIS programında çakıştırılması ile görsel kalite haritası oluşturulmuştur. İkinci aşamada, oluşturulan görsel kalite haritası üzerinde değişik niteliklerdeki 8 adet gözlem noktası belirlenmiştir. Belirlenen 8 gözlem noktasına gidilerek, yerinde gözlemler yapılmıştır. Bu noktalarda peyzaj mimarı uzmanlar tarafından algısal estetik form ve kaynak gözlem formları doldurularak alana ait fotoğraflar çekilmiş, yeni bir puanlama çalışması yapılmıştır. Yapılan ikinci aşama çalışması, birinci aşama çalışması ile karşılaştırılarak hata oranı en aza indirilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, görsel kalite açısından değerlendirilen çalışma alanı, 5 üzerinden 3.7 puan alarak yüksek görsel kaliteli alan olarak belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
In this study, visual quality analysis of Ilgaz Devrez Sub-Basin was performed using the method based on the Visual Resource Management System model developed by the US Land Management Bureau. Ilgaz Devrez Sub-Basin, which has been selected as a study area, includes protection areas, recreation areas, winter tourism areas and is open to human-induced deterioration due to these features. The visual quality study consists of two stages. In the first stage, the areas were scored on slope map, the color map and vegetation map obtained from the corine land cover map and a visual quality map was created by overlaying these maps in the GIS program. In the second step, 8 observation points were determined of different qualities, which received different scores on the visual quality map. At these points, on-site observations were made, the perceptual aesthetic form and source observation forms were filled, a new scoring study was made by landscape architects. The second stage study was compared with the first stage study and the error rate was minimized. As a result of the study, the study area evaluated in terms of visual quality was determined as a high visual quality area with an average score of 3.7 out of 5.
Keywords
- Arriaza, M., Canas-Ortega, J.F., Canas-Madueno, J,A., Ruiz-Aviles, P., 2004. Assessing the visual quality of
- Arriaza, M., Canas-Ortega, J.F., Canas-Madueno, J,A., Ruiz-Aviles, P., 2004. Assessing the visual quality of rural landscapes. Lanscape and Urban Planning 69 (1): 115-125.
- Beza, B.B., 2010. The aesthetic value of a mountain landscape: A study of the Mt. Everest Trek. Landscape and Urban Planning 97 (4): 306–317.
- Bulut, Z., Karahan, F., Sezen, I., 2010. Determining visual beauties of natural waterscapes: A case study for Tortum Valley (Erzurum/Turkey). Scientific Research and Essay 5 (2): 170-182, ISSN 1992-2248.
- Brown, T.C., Daniel, T.C., 1986. Predicting scenic beauty of timber stands. Forest Science 32 (2): 471-487.
- Clay, G.R., Daniel, T.C., 2000. Scenic landscape assessment: The effects of land management jurisdiction on public perception of scenic beauty. Landscape and Urban Planning 49 (1-2): 1-13.
- Çakcı, I., 2007. Peyzaj Planlama Çalışmalarında Görsel Peyzaj Değerlendirmesine Yönelik Bir YöntemAraştırması. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. Ankara.
- Daniel TC 2001. Whiter Scenic Beauty? Visual Landscape Quality Assessment in the 21st Century. Landscape Urban and Planning, 54: 267–281
- Dinçer, A.A., 2011. Görsel Peyzaj Kalitesinin “Biçimsel Estetik Değerlendirme Yaklaşımı” İle İrdelenmesiÜzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. Ankara.
- Elinç, H., 2011. Görsel Kalite Değerlendirmesi Yöntemi İle Antalya İli Alanya İlçesindeki AbdurrahmanAlaettinoğlu ve Alanya Belediye Başkanları Kent Parklarının İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Konya.
- Kaplan A., Hepcan Ç.C., 2004. Ege Üniversitesi Kampüsü “Sevgi Yolu” nun görsel (etki) değerlendirme çalışması. Ege Üniversitesi Zir. Fak. Dergisi 41 (1): 159-167.
- Kaptanoğlu, A.Y.Ç., 2006. Peyzaj Değerlendirmesinde Görsel Canlandırma Tekniklerinin KullanıcıTercihine Etkileri. Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. İstanbul.
- Kıroğlu, E., 2007. Erzurum Kenti ve Yakın Çevresindeki Bazı Rekreasyon Alanlarının Görsel PeyzajKalitesi Yönünden Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
- Müderrisoğlu, H., Eroğlu, E., 2006. Bazı ibreli ağaçların kar yükü altında görsel algılanmasındaki farklılıklar. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, Sayı: 1, 136-146, Isparta.
- Özçelik, M., 2010. Peyzaj Mimarlığında Üç Boyutlu Modelleme Tekniğinin Görsel DeğerlendirmedeKullanımı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı AnabilimÖzhancı E, Yılmaz H, Tekin H 2013. Ödüllü Peyzaj Fotoğraflarına Analitik Bir Yaklaşım. Humanitas Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2:151-168
- Real, E., Arce C., Sabucedo J.M., 2000. Classıfıcatıon of landscapes usıng quantıtatıve and categorıcal data,and predıctıon of theır scenıc beauty ın north-western spaın. Journal of Environmenta Psychology 20, 355- 373.
- Schroeder, H.W., Daniel, T.C., 1980. Predicting the scenic quality of forest road corridors. Environment and Behavior 12 (3): 349-366.
- Tyrväinen, L., Silvennoinen, H., Kolehmainen, O., 2003. Ecological and aesthetic values in urban forest management. Urban Forestry & Urban Greening 1 (3): 135-149.
- Uzun O, Müderrisoğlu H 2011. Visual Landscape Quality in Landscape Planning: Examples of Kars and Ardahan Cities in Turkey. African Journal of Agricultural Research, 6(6): 1627-1638.
- Uzun, O., Bilgili, B.C., Çiçek, İ., Yiğitbaşıoğlu, Y., Tezcan, L., Müftüoğlu, V., Çorbacı, Ö.L., Sütünç, S.,Doğan, D., Ateş, E., Tarım, B., Koç, Ö., Kurtoğlu, G., Namal, E., Gökmenoğlu, H.V., Arıcı, Y.K. 2013.Peyzaj-44 Peyzaj Karakter Analizi ve Değerlendirmesi Raporu Cilt II. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. 1- 427. Ankara.
