Author :
Abstract
Klasik iktisadın ratio kavrayışı, felsefi dayanakları ile uyum içerisindedir. Marjinalist devrimin hipotetik önermelerinde ise, bu dayanakların yoksunluğu açıkça gözlemlenmektedir. Rasyonalite, teorik nedensellik ihtiyacını karşılamak adına araçsallaştırılmaktadır. Heteredoksist yaklaşımlar dahi, bu rolün sınırlarını pekiştirme tehlikesi taşımaktadır. Ancak pozitivizmin mirası olan bu eğilim, disipliner bir çıkmazı değil, paradigma sorununu işaret etmektedir. Yerleşik iktisat retoriğini çözümlemek için temel iktisadi kavramların semantik karşılığı aydınlatılmalıdır. Bu bağlamda ele alınan ‘rasyonalite’ fenomeninin, geleneksel yaklaşımın dayanak noktası değil, aşil topuğu olduğu serimlenmelidir. Bu tür bir çaba, ontolojiye paralel bir epistemolojiyi gerektirmesi bakımından, rasyonel tavrı, kendi iç dinamiklerinde taşımalıdır. Kurumsal İktisadın metodolojisi ise, bu çabaya hareket alanı sağlamaktadır.
Keywords
Abstract
Classical economic theory grasps ratio in accordance with its own philosophical foundations. Hypothetical premises of marginalist revolution, however, obviously lack such foundations. Rationality is instrumentalized in line with teleological intentions. Even heterodoxist approaches may well consolidate the extensions of this function. This disposition, a legacy of positivism, refers to a paradigmatic problem, rather than an impasse of the discipline. In order to analyze the established economic rhetoric, basic concepts of economics must be scrutinized semantically. Rationality, in this context, can be considered as the achilles’ heel of the traditional approach, rather than as its foundation. Rational mechanism is inherent to the present study, since it pursues an epistemology in parallel with ontology. The methodology of Institutional Economics provides the present attempt with a range of motion.
Keywords
- Adaçay, F. R. ve İslatince, H. (2013). İktisadi düşünceler tarihi. İstanbul: Ekin yayıncılık
- Adaçay, F. R. ve İslatince, H. (2013). İktisadi düşünceler tarihi. İstanbul: Ekin yayıncılık
- Akdere, Ç. Ve Büyükboyacı, M. (2015). Davranışsal iktisat ve sınırlı rasyonellik varsayımı. (Drl: D.Dumludağ, Ö. Gökdemir. L, Neyse. E, Ruben.) İktisatta Davranışsal Yaklaşımlar. Ankara: İmge: s. 105-137Becker, G. (1968). Crime and Punishment: An Economic Approach. Journal of Political Economy. 76(2). s. 169-217
- Becker, G. (1974). A theory of social interactions. Journal of Political Economy. 82(6). S. 1063-1093. Buğra, A. (2013). İktisatçılar ve İnsanlar. İstanbul: İletişim
- Fine, B. Ve Milonakis, D. (2014). İktisat emperyalizminden acayip iktisada: İktisat ve diğer sosyal bilimler arasında değişen sınırlar. (Çev. E. Kırmızıaltın, H. Bilir). Ankara: Heretik Yayıncılık
- Granovetter, M. (1985). Economic action and social structure: The problem of embeddedness. American Journal of Sociology. 91(3). S. 481-510.
- Hill, R. ve Myatt, T. (2017). İktisat: eleştirel ders kitabı. Ankara: Heretik
- Hodgson, G. M. (1997). The ubiquity of habits and rules. Cambridge Journal of Economics. 21. S. 663-684
- Hodgson, G. M. (1998). The approach of institutional economics. Journal of Economic Literature. 36(1). 166- 192.
- Hodgson, G. M. (2007). The revival of veblenian institutional economics. Journal of Economic Issues. 41(2). S. 325-340.
- Hodgson, G. M (2012). On the limits of rational choice theory. Economic Thought. 1. S. 94-108.
- Hodgson, G. M. (2015). A trojan horse for sociology? Preferences versus evolution and morality. Review of Behavioral Economics. 2. S. 93-112
- Kahneman, D. ve Tversky, A. (1984). Choices, Values and Frames. American Psychologist, 39(4). 341-350.
- Kamilçelebi, H. (2012). Davranışsal İktisadın neoklasik iktisat fayda teorilerine eleştirisi ve davranışsal iktisatta fayda-mutluluk ilişkisi. Ekonomi bilimleri dergisi. 2012. (2). S. 55-65.
- Kaymakçı, Ö. B. (2013). Bilim felsefesi ışığında iktisat metodolojisi. İstanbul: Ötüken
- Kaymakçı, Ö. B. (2015). Politik iktisadın “rasyonel” temelleri. (Drl: D. Dumludağ. Ö, Gökdemir. L, Neyse. E, Ruben.) İktisatta davranışsal yaklaşımlar. Ankara: İmge. S. 51-71
- Keskin, U. (2015). Belirsizlik ve İnsan Davranışları. (Drl: D. Dumludağ, Ö. Gökdemir. L, Neyse. E, Ruben.) İktisatta Davranışsal Yaklaşımlar. Ankara: İmge. S. 139-175.
- Kırmızıaltın, E. (2017). İktisat ve Rasyonalite. Ankara: Heretik
- Kuhn, T. (1995). Bilimsel Devrimlerin Yapısı. (Çev. N. Kayaş). İstanbul: Alan
- Laguex, M. (2004). The forgotten role of the rationality principle in economics. Journal of Economic Methodology. 11(1). S. 31-51
- Loewenstein, G. (2000). Emotion in Economic Theory and Economic Behaviour. The Economic Review. 90(2). S. 426-432
- McCloskey, D. (1983). The Rhetoric of Economics. Journal of Economic Literature. 21(2). June. S. 481-517. Mill, J. S. (2008). Özgürlük Üzerine. (Çev: T. Türk). İstanbul: Oda Yayınları
- Özçelik, E. (2007). Kurumlar, kurumsal iktisat ve Avusturya okulu. (Ed: E. Özveren). Kurumsal İktisat. S. 201-235. Ankara: İmge Kitabevi.
- Sarfati, M. (2012). Smith-Spinoza ve İktisat teorisinin Kısa bir eleştirisi: Ekonomi Bilimleri Dergisi. 4(2). S. 89-98
- Savaş, V. (1997). Görünmez El, Rasyonellik ve Yozlaşma: Liberal Yaklaşım. Liberal Düşünce Dergisi. 9. S.Simon, H. A. (1978). Rationality as Process and as Product of Thought. The American Economic Review. 68(2). S. 1-16
- Simon, H. A. (1986). Rationality in psychology and economics. part 2: the behavioral foundations of economic theory. The Journal of Business. 59(4). S. 209-224
- Sen, A. (2005). Why exactly is commitment important for rationality. Economics and Philosophy. 21. S. 5-13 Smith, A. (1999). The Wealth of Nations. London: Penguin
- Tetlock, P. E. Ve Mellers, A. (2002). The great rationality debate. Psychological Science. 13 (1). s. 94-99
- Ünnü Akyıldız, N. A. (2014). Rasyonel perspektif ışığında karar verme eylemi: nitel bir analiz. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 24. S. 91-116
- Walras, L. (1977). Elements of pure economics or the theory of Social wealth. Fairfield: Augustus M. Kelle.S. 71’den aktaran Yılmaz, F. (2009). Rasyonalite İktisat özelinde bir tartışma. İstanbul: Paradigma Yayıncılık. S. 78
- Yılmaz, F. (2009). Rasyonalite iktisat özelinde bir tartışma. İstanbul: ParadigmaYılmaz, F. Ve İşler, O. (2011). İktisadı Felsefeyle Düşünmek. İstanbul: İletişim
