Author:
Abstract
Teknolojik olanakların gelişimiyle birlikte giderek yaygınlaşan sosyal medya platformları günümüzde ‘görünür olmanın” bir boyutunu bizlere sunmaktadır. Sosyal medya ortamları gözetim pratiklerinin sıradanlaştığı bir alan haline gelirken, bu ortamlarda beğenilmek ve izlenmek kullanıcılar için büyük önem taşımaktadır. Bu platformlarda gözetleme işlemi kişilerin bilgisi ve rızası çerçevesinde yapılmakta, bireyler kendi istekleri ile özel hayatlarından kesitleri sosyal medyada paylaşmaktadır. Günümüzde sosyal medya ortamlarında görünür olmak, başkaları tarafından yakın takibe alınmak veya başkalarını takibe almak sıradan bir eyleme dönüşmüştür. Sosyal ağlarda var olabilmek mahremiyeti teslim etmeye, teşhire ve röntgenciliğe dayanmakta, burada reel hayattan farklı olarak görünür olmak değil, görünmez olmak rahatsız etmektedir. Sanal platformlarda teşhir edenin izleyen sayısı ne kadar artarsa, kullanıcılar kendilerini o kadar başarılı görmektedir. Gösteri toplumunda medyatik teşhir beğenilmek ve onay üzerine inşa edilirken, karşılıklılık ve gönüllülük esasına dayanmaktadır. Her şeyin dijitalleştiği, hemen her işlemin dijital ortamlarda gerçekleştirildiği, her türlü bilgi, belge ve verilerin kayıt altına alındığı, gözetimin giderek yaygınlaştığı yüzyılımızda sosyal röntgencilik sıradan bir aktivite haline dönüşmüştür. Kullanıcılar sosyal medya ortamlarında gönüllü olarak özel hayatlarını bile başkalarıyla paylaşmakta, yakın çevresini, ailesini, arkadaşlarını ve tanımadığı başka insanları gözetlemektedir. Bireyler sosyalleşme amacıyla üye olduğu bu mecralarda sosyalleşmekten ziyade daha çok başkalarını röntgenleme ve dikizleme davranışı sergilemektedir. Söz konusu çalışmada sosyal medya olgusu gözetim bağlamında ele alınarak, içinde bulunduğumuz dijital çağda sosyal röntgencilik kavramı kurumsal olarak açıklanmaya çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
Social media platforms, which have become increasingly widespread with the development of technological possibilities, present a dimension of 'being visible' to us today. While social media environments have become an area where surveillance practices become commonplace, being liked and watched in these environments is of great importance for users. In these platforms, the surveillance process is carried out within the framework of the knowledge and consent of the individuals, and individuals share sections of their private lives on social media voluntarily. Today, being visible in social media environments, being followed closely by others or following others has become an ordinary act. Existence in social networks is based on surrendering privacy, display and voyeurism, where unlike real life, being invisible, not visible, is disturbing. The more the number of followers of the exhibitor on virtual platforms, the more successful the users see themselves. While media exposure is built on admiration and approval in the society of spectacle, it is based on reciprocity and volunteerism. Social voyeurism has become an ordinary activity in our century, where everything is digitized, almost every transaction is carried out in digital environments, all kinds of information, documents and data are recorded, and surveillance is becoming more and more widespread. Users even voluntarily share their private lives with others in social media environments, spying on their close circle, family, friends and other people they do not know, Individuals exhibit behavior of x-raying and peeking at others rather than socializing in these channels where they are members for the purpose of socialization. In the aforementioned study, the phenomenon of social media was discussed in the context of surveillance, and the concept of social voyeurism in the current digital age was tried to be explained institutionally.