Author:
Abstract
Geleneksel Türk Müziği formu olarak taksimler, çalgı icracıları için teknik hakimiyet ve kompozisyon kurma kabiliyetlerini ortaya koyma ve bu husustaki sınırlarını sergileyebilmeleri açısından büyük önem taşımaktadır. Ancak icracılar tarafından yapılan taksimler, bir eğitim-öğretim metodu ile değil, çalgı eğitiminin dışında talebe tarafından dinlemek ve taklit etmek suretiyle haricen bir yol izlenerek öğrenilen ve geliştirilen bir icra şeklidir. Nitekim Türk Müziği çalgıları bakımından üstadları dinlemek ve taklit ederek kendi komposizyonlarını inşa eder hale gelmek noktasında hayli meşakkatli olan Taksim konusu, ilgilileri tarafından halen eski usul “meşk” uygulamalarına benzer tarzda öğrenilmekte ve eğitimciler tarafından da yöntem önerilmektedir. Türk müziğinden başka ve farklı diğer müzik türleri içinde doğaçlama anlamındaki improvisation ve cadenza vb. başka kelimelerle tanımlanıyor olsa dahi, makam müziği anlayışı içinde görmeye, dinlemeye ve icra edilmesine alışık olduğumuz Taksim formu; icra şekli, makam yapısı ve üslubu gereği diğer müzik türleri içindeki doğaçlama temelli benzer uygulamalarından karakteristik olarak ayrışan özellikler taşımaktadır. Gerek enstrümanların yapısal özellikleri gerekse ilgili müzik türünün dinamiklerini oluşturan müzikal anlayış, farklı coğrafyalardaki müzik türleri içinde doğaçlama temelli icranın şekil ve üslup özelliklerini belirlemekte ve farklılaştırmaktadır. Bu araştırmada; İstemihan Taviloğlu tarafından Klasik Batı Müziği’nin en önemli formlarından biri olan Konçerto formu dahilinde kullanan ve Klarnet Konçertosu 3. Bölümde “Taksim” notu düşülerek notaya aktarılmış kısma yönelik inceleme ve analizlere yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
As a traditional Turkish Music form, taksims are of great importance for instrument performers in terms of demonstrating their technical mastery and compositional abilities and displaying their limits in this regard. However, improvisations performed by the performers are a form of performance that is learned and developed by listening and imitating by the student outside of instrument training, not by an educational method, but by following an external way. As a matter of fact, the subject of Taksim, which is very difficult to listen to and imitate the masters in terms of Turkish Music instruments, to build their own compositions, is still learned by those concerned in a similar way to the old-fashioned “meşk” practices, and the method is suggested by the educators. Improvisation in the sense of improvisation and cadenza etc. in other music genres other than and different from Turkish music. Taksim form, which we are accustomed to seeing, listening to and performing in the understanding of makam music, even if it is defined by other words; due to its performance, mode structure and style, it has characteristics that distinguish it from similar improvisation-based practices in other music genres. Both the structural features of the instruments and the musical understanding that creates the dynamics of the relevant music genre determine and differentiate the shape and style features of improvisation-based performance within music genres in different geographies. In this study; In the 3rd part of the Clarinet Concerto, which is used by Istemihan Taviloğlu in the Concerto form, which is one of the most important forms of Classical Music, the “Taksim” note is dropped and the part that is transferred to the notation is included in the analysis.