Y KUŞAĞINDAN Z KUŞAĞINA GEÇERKEN BİLİNÇLİ FARKINDALIK DÜZEYİ VE ANKSİYETE DUYARLILIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİ: BİR VAKIF ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ
Author :
Abstract
Bu çalışmanın temel amacı Y kuşağından Z kuşağına geçerken bilinçli farkındalık düzeyi ve anksiyete duyarlılığı arasındaki ilişkiyi araştırmaktır. Bu bağlamda, bilinçli farkındalık düzeyinin anksiyete duyarlılığı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışma, İstanbul’ da faaliyet gösteren bir vakıf üniversitesinin öğrencileri ile yürütülmüştür. Araştırmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılmış; gönüllülük esası çerçevesinde katılımcıların onamları alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 1999 yılı öncesinde doğan 358, 1999 yılı ve sonrasında doğan 249 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında, Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3, Bilinçli Farkındalık Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formu uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bilinçli farkındalığın anksiyete duyarlılığı üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu görülmüştür. Bununla birlikte, anksiyete duyarlılığı düzeyi ile geçmişte alınan psikolojik danışmanlık desteği arasında anlamlı bir farklılaşma tespit edilirken; anksiyete duyarlılığı ile cinsiyet, doğum yılı ve geçmişteki okul başarısını değerlendirme düzeyi arasında anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Araştırma sonuçları ilgili literatür çerçevesinde tartışılmış ve yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarının, özellikle üniversite öğrencilerinin bilinçli farkındalık düzeyleri ve anksiyete duyarlılığı arasındaki ilişki bağlamında literatür için yararlı olması beklenmektedir.
Keywords
Abstract
The main aim of this study was to investigate the association between mindfulness and anxiety sensitivity when passing from the Y generation to the Z generation . In this context, the impact of mindfulness on anxiety sensitivity was studied. The study was carried out with the students of a foundation university operating in Istanbul. Convenience sampling method was used in the study; consent of the participants was obtained on a voluntary basis. The participants of the study consisted of 358 university students born before 1999 and 249 university students born in and after 1999. In collecting the data, Anxiety Sensitivity Index-3, Mindful Attention Awareness Scale and demographic information form developed by the researcher were used. According to results, mindfulness was seen to have significant impact on anxiety sensitivity. Although it was found significant differentiation between anxiety sensitivity level and past psychological counseling support; there was no significant difference between anxiety sensitivity and gender, year of birth and grade of school achievement in the past. The results of the study were discussed and interpreted in the frame of relevant literature. The study is expected to be useful for the literature, especially in the context of the relationship between mindfulness and anxiety sensitivity for university students.
Keywords
- Adıgüzel, O., Batur, H. Z., & Ekşili, N. (2014). Kuşakların değişen yüzü ve y kuşağı ile ortaya çıkan yeni
- Adıgüzel, O., Batur, H. Z., & Ekşili, N. (2014). Kuşakların değişen yüzü ve y kuşağı ile ortaya çıkan yeniçalışma tarzı: mobil yakalılar. Journal Of Suleyman Demirel University Institute Of Social Sciences, 19(1).
- Asmundson, G. J., & Stapleton, J. A. (2008). Associations between dimensions of anxiety sensitivity and PTSD symptom clusters in active‐duty police officers. Cognitive Behaviour Therapy, 37(2), 66-75.
- Ayvaşık, H. B. (2000). Kaygı duyarlığı indeksi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15(46), 43-57.
- Baer, R. A., Smith, G. T., & Allen, K. B. (2004). Assessment of mindfulness by self-report: The Kentucky Inventory of Mindfulness Skills. Assessment, 11(3), 191-206.
- Barnhofer, T., Crane, C., Hargus, E., Amarasinghe, M., Winder, R., & Williams, J. M. G. (2009).Mindfulness-based cognitive therapy as a treatment for chronic depression: A preliminary study. Behaviour Research and Therapy, 47(5), 366-373.
- Bishop, S. R., Lau, M., Shapiro, S., Carlson, L., Anderson, N. D., Carmody, J., ... & Devins, G. (2004).Mindfulness: A proposed operational definition. Clinical Psychology: Science and Practice, 11(3), 230-241.Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822.
- Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Byrne, B. M. (2016). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Routledge.
- Carmody, J., Baer, R. A., LB Lykins, E., & Olendzki, N. (2009). An empirical study of the mechanisms ofmindfulness in a mindfulness‐based stress reduction program. Journal of Clinical Psychology, 65(6), 613- 626.
- Chambless, D. L., & Gracely, E. J. (1989). Fear of fear and the anxiety disorders. Cognitive Therapy and Research, 13(1), 9-20.
- Cox, B. J., Endler, N. S., & Swinson, R. P. (1991). Clinical and nonclinical panic attacks: An empirical test of a panic-anxiety continuum. Journal of Anxiety Disorders, 5(1), 21-34.
- Cox, B. J., Enns, M. W., Freeman, P., & Walker, J. R. (2001). Anxiety sensitivity and major depression: Examination of affective state dependence. Behaviour Research and Therapy, 39(11), 1349-1356.
- Cumhuriyet (2012, 28 Nisan). Aşırı özgüven mutsuz ediyor! www.cumhuriyet.com.tr/haber/asiri-ozguven- mutsuz-ediyor-345204#, Erişim Tarihi: 02.12.2017.
- Finucane, A., & Mercer, S. W. (2006). An exploratory mixed methods study of the acceptability andeffectiveness of mindfulness-based cognitive therapy for patients with active depression and anxiety in primary care. BMC Psychiatry, 6(1), 14.
- Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of Marketing Research, 382-388.
- Gürbüz, S. (2015). Kuşak farklılıkları: Mit mi gerçek mi?. İş ve İnsan Dergisi, 2(1), 39-57.Hayes, A. M., & Feldman, G. (2004). Clarifying the construct of mindfulness in the context of emotionregulation and the process of change in therapy. Clinical Psychology: Science and Practice, 11(3), 255-262.
- Kabat‐Zinn, J. (2003). Mindfulness‐based interventions in context: past, present, and future. Clinical Psychology: Science and Practice, 10(2), 144-156.
- Khawaja, N. G., Brooks, B., & Armstrong, K. A. (2008). Relationship between the dimensions of anxietysensitivity and the symptoms of anxiety in clinical and non-clinical populations. Australian Journal of Psychology, 60(1), 53-61.
- Kline, P. (2015). A handbook of test construction (psychology revivals): Introduction to psychometric design. Routledge.
- Lejuez, C. W., Paulson, A., Daughters, S. B., Bornovalova, M. A., & Zvolensky, M. J. (2006). Theassociation between heroin use and anxiety sensitivity among inner-city individuals in residential drug use treatment. Behaviour Research and Therapy, 44(5), 667-677.
- Lilienfeld, S. O., Turner, S. M., & Jacob, R. G. (1993). Anxiety sensitivity: An examination of theoretical and methodological issues. Advances in Behaviour Research and Therapy, 15(2), 147-183.
- Mantar, A. (2008). Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3' ün Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi.
- Mantar, A., Yemez, B., & Alkın, T. (2010). Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3’ün Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(3), 225-234.
- Mantar, A., Yemez, B., & Alkın, T. (2011). Anksiyete duyarlılığı ve psikiyatrik bozukluklardaki yeri. Türk Psikiyatri Dergisi, 22, 187-93.
- Martin, J. R. (1997). Mindfulness: A proposed common factor. Journal of Psychotherapy Integration, 7(4), 291-312.
- McKee, L., Zvolensky, M. J., Solomon, S. E., Bernstein, A., & Leen‐Feldner, E. (2007). Emotional‐vulnerability and mindfulness: A preliminary test of associations among negative affectivity, anxiety sensitivity, and mindfulness skills. Cognitive Behaviour Therapy, 36(2), 91-101.
- McNally, R. J. (1989). Is anxiety sensitivity distinguishable from trait anxiety? Reply to Lilienfeld, Jacob, and Turner (1989). Journal of Abnormal Psychology, 98(2), 193–194.
- Ntv (2021, 1 Şubat). Z kuşağı nedir, hangi yılları kapsar? (Z kuşağının özelliklerineler?)www.ntv.com.tr/turkiye/z-kusagi-nedir-hangi-yillari-kapsar-z-kusaginin-ozellikleri-neler, Erişim Tarihi: 10.06.2021.
- Özyeşil Z. (2011). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayış düzeylerinin bilinçli farkındalık kişilik özellikleri vebazı değişkenler arasından incelenmesi. Doktora Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş., & Deniz, M. E. (2011). Bilinçli Farkındalık Ölçeği’ ni Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(160).
- Pöhlmann K., Jonas, I., Ruf, S. ve Harzer, W. (2005). Stress, burnout and health in the clinical period of dental education. European Journal of Dental Education, 9, 78–84.
- Reiss, S. (1991). Expectancy model of fear, anxiety, and panic. Clinical Psychology Review, 11(2), 141-153.Reiss, S., Peterson, R. A., Gursky, D. M., & McNally, R. J. (1986). Anxiety sensitivity, anxiety frequency and the prediction of fearfulness. Behaviour Research and Therapy, 24(1), 1-8.
- Rodriguez, B. F., Bruce, S. E., Pagano, M. E., Spencer, M. A., & Keller, M. B. (2004). Factor structure andstability of the Anxiety Sensitivity Index in a longitudinal study of anxiety disorder patients. Behaviour Research and Therapy, 42(1), 79-91.
- S., Arrindell, W. A., Bouward, M., & Cardenas, S. J. (2007). Robust dimensions of anxiety sensitivity:Development and initial validation of the Anxiety Sensitivity Index–3. Psychological Assessment, 19(2), 176–188.
- Seçer, İ. (2015). Üniversite öğrencilerinde okul tükenmişliği ile psikolojik uyumsuzluk arasındaki ilişkinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 81-99.
- Slivar, B. (2001). The syndrome of burnout, self-image, and anxiety with grammar school students. Horizons of Psychology, 10, 2, 21-32.
- Stewart, S. H., Karp, J., Pihl, R. O., & Peterson, R. A. (1997). Anxiety sensitivity and self-reported reasons for drug use. Journal of Substance Abuse, 9, 223-240.
- Şalap, K. O. (2016). Çalışma yaşamında kuşaklar: Kuşakların iş ve özel yaşam dengesine ilişkin yaklaşımları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2015). Using multivariate statistics (5th ed.). New York: Pearson.
- Taş, H. Y., Demirdöğmez, M. ve Küçükoğlu, M. (2017). Geleceğimiz olan Z Kuşağının çalışma hayatına muhtemel etkileri. OPUS-Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(13), 1031-1048.
- Taylor, S., & Cox, B. J. (1998). An expanded anxiety sensitivity index: evidence for a hierarchic structure in a clinical sample. Journal of Anxiety Disorders, 12(5), 463-483.
- Taylor, S., Zvolensky, M. J., Cox, B. J., Deacon, B., Heimberg, R. G., Ledley, D. R., ... & Cardenas, S. J.(2007). Robust dimensions of anxiety sensitivity: development and initial validation of the Anxiety Sensitivity Index 3. Psychological Assessment, 19(2), 176.
- Vujanovic, A. A., Zvolensky, M. J., Bernstein, A., Feldner, M. T., & McLeish, A. C. (2007). A test of theinteractive effects of anxiety sensitivity and mindfulness in the prediction of anxious arousal, agoraphobic cognitions, and body vigilance. Behaviour Research and Therapy, 45(6), 1393-1400.
- Wang, J., & Wang, X. (2019). Structural equation modeling: Applications using Mplus. (2nd ed.). John Wiley & Sons.
- Wheaton, M. G., Deacon, B. J., McGrath, P. B., Berman, N. C., & Abramowitz, J. S. (2012). Dimensions ofanxiety sensitivity in the anxiety disorders: Evaluation of the ASI-3. Journal of Anxiety Disorders, 26(3), 401-408.
- Zinbarg, R. E., Barlow, D. H., & Brown, T. A. (1997). Hierarchical structure and general factor saturation of the Anxiety Sensitivity Index: Evidence and implications. Psychological Assessment, 9(3), 277.
