Author:
Abstract
Covid-19’un ölümcül etkisinin ortadan kaldırılması amacıyla dünyada çalışmalar yürütülmektedir. Henüz etkin bir tedavisi bulunmayan virüsten korunmanın en iyi yolu temastan kaçınmak olarak gösterilirken, salgınla mücadele eden sağlık çalışanları hastalarla yakın temas içinde faaliyetlerini sürdürmektedir. Amaç: Covit-19 salgınıyla mücadelede risk alan sağlık çalışanlarının hastalığa yönelik algıları ile stres düzeyinin araştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma kesitsel tanımlayıcı türdedir. Veri toplama aracında Çırakoğlu’nun (2001) geliştirdiği salgın hastalık algısı ölçeği ile Eskin ve arkadaşlarının (2013) türkçeye uyarladığı stres ölçeğinden faydalanılmıştır. Veri toplama aracının Coronbach alfa değeri 0,801 olarak hesaplanmıştır. Elektronik ortamda 1-31 Mayıs 2020 tarihinde 590 kişiyle yürütülmüştür. Analizlerde SPSS programı kullanılmıştır. Mesleki parametreler ve ölçek değerlerinin ilişkileri ki-kare, t-testi, Anova ve Pearson korelasyon analizleriyle test edilmiştir. Bulgular: Katılımcıların %28,5’i Covid-19’u sosyal deneyin parçası olarak görmekte, %61’i sağlık çalışanlarına verilen destekleri yeterli bulmakta, %93,8’i hayatını kaybeden meslektaşlarının şehit sayılması gerektiğini düşünmektedir. Örneklemde sağlık çalışanlarının %40’ının Covid-19 hastalarıyla birebir temasının olduğu belirlenmiştir. Covid-19 vakalarıyla temas halinde olan sağlık çalışanlarının %75,4’ü kişisel koruyucu malzemelerin yeterli olduğunu belirtmektedir. Covid-19 tanısı almış vakalarla birebir temas halinde olanların stres düzeyi %63 olarak belirlenmiştir. Salgın hastalık algısının diş hekimleri, 4-d kadrosundaki işçiler ve sağlık teknikerlerinde yüksek olduğu, stres algısının ise diş hekimleri, yöneticiler ve hemşirelerde yüksek olduğu izlenmektedir. Sağlık çalışanlarının salgın hastalık algısı ile algılanan stres düzeyi ilişkisinin pozitif yönlü zayıf ilişkili olduğu istatistiki analizlerden anlaşılmaktadır. Sonuç: Sağlık çalışanları yoğun psikolojik baskı altında olduğu görülmektedir. İdarecilerinin diğer çalışanlar kadar hastalarla birebir teması olmamasına rağmen stres düzeyleri diğer gruplara göre yüksek bulunmuştur. Sağlık çalışanlarının motivasyonunun artırılması sürecin yönetilmesine katkı sağlayacaktır.
Keywords
Abstract
Studies are carried out around the world to eliminate the deadly effect of Covid-19. While the best way of protection from the virus, for which there is no effective treatment yet, is shown as avoiding contact, healthcare professionals struggling with the epidemic continue their activities in close contact with patients. Aim: In this study, it was aimed to investigate the perceptions of the healthcare workers who take risks in combating Covid-19, and their stress levels. Materials and Methods:The research is cross-sectional descriptive. In the data collection tool, the epidemic disease perception developed by Çırakoğlu (2001) and the stress scale adapted to Turkish Eskin et al. (2013) was used. Coronbach alpha value was calculated as 0.801. It was conducted electronically on May 1-31, 2020, reaching 590 people. SPSS program was used in the analysis of the data. The relations of Covid-19 theme, professional parameters and scale values were tested with Chi-square, t-test, Anova and Pearson correlation analysis. Results:Participants, 28.5% see Covid-19 as part of the social experiment, 61% find the support given to healthcare workers sufficient, 93.8% think their colleagues who lost their lives should be counted as martyrs. In the sample, it was determined that 40% of healthcare professionals had one-to-one contact with Covid-19 patients. 75.4% of healthcare workers who are in direct contact with Covid-19 cases state that personal protective materials are sufficient. The stress level of those who were in direct contact with the cases diagnosed with Covid-19 was determined to be 63%. The perception of epidemic disease is high among dentists, workers in 4-d staff and health technicians, stress perception is observed to be high among dentists, managers and nurses. It is understood from the statistical analysis that the relationship between healthcare workers’ perception of epidemic disease and perceived stress level is positively weak. Conclusion: Healthcare professionals appear to be under intense psychological pressure. Although their administrators did not have direct contact with patients as much as other employees, stress levels were found to be higher than other groups. Increasing the motivation of healthcare professionals will contribute to the management of the process.