Kurumsal Kültürün Cinsiyet Eşitliği Perspektifiyle Yeniden İnşası: Smircich Ve Calás Bağlamında Eleştirel Bir Yönetim Yaklaşımı
Author :
Abstract
Bu çalışma, örgütsel kültürün cinsiyet eşitliği kesişen yapısını eleştirel bir perspektifle analiz ederek, mevcut kuramsal çerçeveleri feminist bir bakış açısıyla yeniden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Smircich ve Morgan’ın kültürü bir şey olarak değil, bir şey yapma biçimi olarak tanımlayan yaklaşımı ile Calás ve Smircich’in postyapısalcı feminist kuramla örgüt eleştirisi arasındaki ilişki kuramsal tartışmanın temelini oluşturmaktadır. Çalışmada, kurumsal kültürün yöneticilik, rasyonellik ve hiyerarşi gibi kavramlar üzerinden eril söylemlerle nasıl biçimlendiği; bu söylemlerin “ideal çalışan” figürünü maskülen normlara göre nasıl yeniden ürettiği gösterilmiştir. Ayrıca kadınların organizasyonel deneyimlerinin –özellikle sessizlik, bakım emeği ve görünmezlik temaları çerçevesinde– kültürel anlatılarda nasıl bastırıldığı açıklanmıştır. Kuramsal çözümleme, feminist organizasyon kuramı, eleştirel söylem analizi ve kavramsal ilişki haritalama yöntemlerine dayanmaktadır. Çalışmanın özgün katkısı, feminist ilkelerle şekillenen ilişkisel, yatay, çok sesli ve bakım etiği temelli alternatif bir örgütsel kültür modelinin önerilmesidir. Bu modelin hem kuramsal hem de uygulamalı düzeyde kurumsal dönüşüm potansiyeli taşıdığı savunulmaktadır. Sonuç olarak, çalışma hem eleştirel yönetim çalışmaları literatürüne cinsiyet eşitliği boyutunda derinlik kazandırmakta, hem de örgütsel kültürün dönüşümüne yönelik feminist bir zemin sunmaktadır.
Keywords
Abstract
This study aims to critically analyze the structure of organizational culture that intersects with gender and re-evaluate existing theoretical frameworks from a feminist perspective. The relationship between Smircich and Morgan’s approach, which defines culture not as a thing but as a way of doing something, and Calás and Smircich’s poststructuralist feminist theory and organization critique constitute the basis of the theoretical discussion. The study demonstrates how organizational culture is shaped by masculine discourses through concepts such as management, rationality and hierarchy; how these discourses reproduce the figure of the “ideal employee” according to masculine norms. It also explains how women’s organizational experiences are suppressed in cultural narratives – especially within the framework of themes of silence, care work and invisibility. The theoretical analysis is based on feminist organization theory, critical discourse analysis and conceptual relationship mapping methods. The original contribution of the study is the proposal of an alternative organizational culture model that is relational, horizontal, multi-voiced and based on care ethics, shaped by feminist principles. It is argued that this model has the potential for institutional transformation at both theoretical and applied levels. As a result, the study both adds depth to the critical management studies literature in terms of gender and provides a feminist basis for the transformation of organizational culture.
