Author :
Abstract
Duyular, bireyin çevresel uyaranları algılamasını sağlayan ve bu algılar temelinde zihinsel yapıların inşasına zemin hazırlayan nörobilişsel süreçlerin başlangıç noktasıdır. Nörobilimsel temellere dayanan duyu eğitimi, bireyin öğrenme sürecine aktif katılımını teşvik eden, çevresel uyaranlara karşı duyarlılığı artıran ve bu sayede bilgi ve beceri kazanımını somut yaşantılarla destekleyen bir pedagojik yaklaşımdır. Bu çerçevede, erken yaşta edinilen duyusal deneyimlerin, çocukların problem çözme, ilişkilendirme, soyutlama ve çoklu perspektif geliştirme gibi üst düzey düşünme becerilerinin temellerini attığı görülmektedir. Söz konusu beceriler, matematiksel düşünmenin gelişiminde belirleyici olup okul öncesi dönemde yapılandırılacak eğitim programlarının içeriğine doğrudan yansıtılması gereken öncelikli alanlar arasında yer almaktadır. Duyu temelli öğrenme deneyimlerinin erken çocukluk döneminde sistematik biçimde yapılandırılması yalnızca bilişsel gelişimi değil, aynı zamanda çocuğun çevresiyle kurduğu ilişkiyi de derinleştiren bütüncül bir öğrenme ortamı sunmaktadır. Bu çalışmada, okul öncesi dönemde duyu eğitiminin matematik becerileriyle ilişkisinin kavramsal çerçevede ele alınması amaçlanmıştır. Doküman analizi yöntemiyle gerçekleştirilen araştırmada, duyusal sistemin işleyişi, duyu eğitiminin gelişimsel katkıları ve matematik öğrenimine olan etkileri incelenerek değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, duyu temelli deneyimlerin yalnızca duyusal gelişimi desteklemekle kalmayıp çocukların matematiksel kavrayış ve işlem becerilerinin gelişiminde de belirleyici bir rol oynadığını ortaya koymaktadır. Okul öncesi döneme özgü matematik öğretiminde, duyusal farkındalığı esas alan, bireysel farklılıkları gözeten ve çocuğun aktif katılımını önceleyen eğitim yaklaşımlarının benimsenmesi gerekliliği ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucu, duyu temelli deneyimlerin çocukların matematiksel becerilerinin gelişiminde kritik bir rol oynadığını göstermektedir.
Keywords
Abstract
Senses constitute the starting point of neurocognitive processes that enable individuals to perceive environmental stimuli and lay the foundation for the construction of mental structures based on these perceptions. Sensory education, grounded in neuroscientific principles, is a pedagogical approach that fosters active participation in the learning process, enhances sensitivity to environmental stimuli, and supports the acquisition of knowledge and skills through concrete experiences. In this context, sensory experiences acquired at an early age are seen to form the basis of higher-order thinking skills such as problem-solving, associating, abstracting, and developing multiple perspectives. These skills are critical for the development of mathematical thinking and should be directly reflected in the content of educational programs designed for the preschool period. Structuring sensory-based learning experiences systematically during early childhood offers a holistic learning environment that not only supports cognitive development but also deepens the child's interaction with their surroundings. This study aims to examine the relationship between sensory education and mathematical skills during the preschool period within a conceptual framework. Conducted through document analysis, the research evaluates the functioning of the sensory system, the developmental contributions of sensory education, and its effects on mathematics learning. The findings reveal that sensory-based experiences not only support sensory development but also play a significant role in enhancing children's mathematical understanding and operational skills. The study highlights the need to adopt educational approaches in preschool mathematics instruction that prioritize sensory awareness, consider individual differences, and encourage active child participation. The results demonstrate that sensory-based experiences play a critical role in the development of children's mathematical abilities.
