Author :
Abstract
Kullanıcıların çevrimiçi davranışlarının ürünü olan dijital ayak izleri, internette yapılan aramalar, sosyal medya etkileşimleri veya çevrim içi alışverişler gibi birçok şekilde oluşabilmektedir. Dijital teknoloji ve çevrim içi araç kullanımının gittikçe yaygınlaştığı günümüzde ‘‘Dijital içerik üreticisi (influencer), Youtuber, Çocuk YouTuber’’ gibi yeni meslek kavramları ortaya çıkmıştır. Bu kapsamda da araştırmada Social Blade 2024 verilerine göre Dünyada ve Türkiye’de en çok izlenen toplam 4 çocuk YouTube kanalının dijital ayak izi perspektifi ile incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden biri olan içerik analizi yöntemiyle yürütülmüştür. Araştırma bulguları incelendiğinde videoların yarısından fazlasında ebeveynlerin de yer aldığı, çoğunluğunun okul öncesi dönem çocuklarını hedef aldığı, ev veya okul ortamında çekildiği, üretilen videoların olumlu/olumsuz yorumlar aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Ebeveynlerin YouTube videolarına katılımının yaygın olduğu görülmektedir ancak çocukların dijital ayak izi farkındalıklarının belirleyicilerinden olan ebeveyn katılımı ve rehberliğindeki değişkenlik, örgün eğitim sürecinde dijital ayak izi farkındalığının arttırılması gerektiğini göstermektedir. Dijital çağın bir gereksinimi olan dijital ayak izi farkındalığı, sahip olunması gereken önemli bir yetkinlik olarak düşünülmekle birlikte özellikle kendi dijital ayak izleri üzerinde herhangi bir kontrolü olmayan, ebeveynleri tarafından fotoğraflarının, videolarının paylaşıldığı küçük çocukların dijital ayak izleri ve bunun olası etkilerine yönelik daha fazla çalışmanın yapılması önerilmektedir.
Keywords
Abstract
Digital footprints, which are the product of users' online behaviours, can be formed in many ways such as internet searches, social media interactions or online shopping. In today's world where the use of digital technology and online tools has become increasingly widespread, new professional concepts such as "Digital content producer (influencer), Youtuber, Child YouTuber" have emerged. In this context, in this study, according to Social Blade 2024 data, it is aimed to analyse the 4 most watched children's YouTube channels in the world and in Turkey from the perspective of digital footprint. It was conducted by content analysis method, which is one of the qualitative research methods. When the research findings were examined, it was concluded that more than half of the videos included parents, most of them targeted preschool children, were shot at home or school environment, and the videos produced received positive/negative comments. It is seen that parents' participation in YouTube videos is common, but the variability in parental participation and guidance, which are determinants of children's digital footprint awareness, shows that digital footprint awareness should be increased in the formal education process. Although digital footprint awareness, which is a requirement of the digital age, is considered to be an important competence to have, it is especially important for children who do not have any control over their own digital footprints and whose photos and videos are shared by their parents.
