Author :
Abstract
Spor ortamlarında meydana gelen şiddet olayları, sporun toplumlar üzerindeki barışçıl algısını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle sporcuların şiddet eğilimini etkileyerek şiddet ve saldırganlık davranışına sürükleyebilecek olan etkenlerin araştırılması gerekmektedir. Araştırma, 15-18 yaş müsabık taekwondo sporcularının içerisinde bulundukları spor alanlarının yanı sıra sosyal çevrelerinde karşılaştıkları şartların şiddet eğilimleri üzerindeki etkileri neler olduğunu belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada 2020 yılında düzenlenen Türkiye Gençler Taekwondo Şampiyonasına katılan 15-18 yaş aralığında toplam 371 sporcu yer almıştır. Araştırmada veriler, Göka, Bayat, Türkçapar tarafından; 1998 yılında, “Aile İçinde ve Toplumsal Alanda Şiddet” konu başlıklı araştırmada kullanılmak amacıyla geliştirilmiş olan “Şiddet Eğilim Ölçeği” uygulanarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; araştırmaya katılan taekwondo sporcularının Şiddet eğilim düzeylerinde cinsiyet, okul türü, ekonomik durum, spor kulübü değişkenleri açısından istatistiksel olarak anlamlı derece farklılık görülmemiştir. Yaş, anne-baba eğitim durumu, antrenör tutumu, taekwondo sporculuk yılı, boş zamanları değerlendirme ve bilgisayar oyunları oynama değişkenleri açısından ise istatistiksel olarak anlamlı derecede farklılıklar görülmüştür. Araştırma sonuçları değerlendirildiğinde sporcularda başarısızlık sonucunda cezalandırılmanın ve şiddet gerçekleştirme aracı olarak kabul edilebilecek şiddet içerikli sanal oyunların şiddet eğilimi üzerinde etkili olduğu, şiddet eğiliminin 15 yaş grubunda en yüksek seviyede görüldüğünden kritik dönem olarak belirlenebileceği, anne ve baba eğitim durumunun sporcuların Şiddet eğilimleri üzerinde şekillendirici olabileceği, boş zamanları değerlendirme ve bilgisayar oyunu oynama durumunun Şiddet eğilimi üzerinde etkili bir faktör olarak değerlendirilebileceği sonucuna varılmıştır.
Keywords
Abstract
Violence occurring in sports environments negatively affect the peaceful perception of sports on societies. Therefore, it is necessary to investigate the factors that can affect the violent tendency of athletes and lead them to violent and aggressive behavior. The study was carried out to determine the effects of the social environment conditions as well as the sports fields on the violent tendencies of the competitor Taekwondo athletes who are 15-18 age group. For the purpose of examining the violent tendency levels of competitor taekwondo athletes ın the age of 15-18 years in this study, the data were collected using the "Violent Tendency Scale" that was developed by Göka et al. (1998). The sample consisted of a total of 371 athletes, who volunteered to participate in the study from among the athletes that participated the Turkish Taekwondo Championship. According to the research results, There were no statistically significant difference in the violence tendency levels of taekwondo athletes participating in the study in terms of gender, school type, economic status, and sports club variables. There were statistically significant differences in terms of age, parental education level, coaching attitude, evaluating leisure time and playing computer games. When the results of the research evaluated, the exposure to punishment as a result of failure in athletes and the violent virtual games that can be accepted as a means of committing violence are effective on the tendency to violence. It can be determined as a critical period since the tendency to violence is seen at the highest level in the age group of 15. It was concluded that the educational status of the mother and father can be a shaping factor on the violent tendencies of the athletes, and the use of leisure time and playing computer games can be evaluated as an effective factor on the violent tendency.
Keywords
- Abdal-Haqq, I. (1989). “Violence in Sports”, ERIC Digest 1-89.
- Abdal-Haqq, I. (1989). “Violence in Sports”, ERIC Digest 1-89.
- Acet, M. (2005). Sporda Saldırganlık ve Şiddet, Morpa kültür yayınları, İstanbul.
- Adana, F. & Arslantaş, H. (2011). “Ergenlikte Öfke ve Öfkenin Yönetiminde Okul Hemşiresinin Rolü”, ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 12: 57-62.
- Ailede Şiddet Komisyonu Raporu. (2013). Tüm Yönleri İle Şiddet, Dicle Üniversitesi Basımevi, Diyarbakır. Atalay, A. (2012). “Türk Futbolunda Sendikal Süreç”, Akademik Bakış, 30:1-16.
- Avcı, H.Ö. & Yıldırım, İ. (2014). “Ergenlerde Şiddet Eğilimi, Yalnızlık ve Sosyal Destek”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1): 157-168.
- Ayan, S. (2007). “Aile İçinde Şiddete Uğrayan Çocukların Saldırganlık Eğilimleri”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8(3): 206-14.
- Aydın, P.; Ersoy, A. & Aktaş, N. (2015). “Aktif Spor Yapan ve Yapmayan 12-14 Yaş Ortaokul Öğrencilerinin Şiddet Eğilimlerinin İncelenmesi” Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1): 1-9.
- Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı. (1998). Aile İçinde Ve Toplumsal Alanda Şiddet. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları, Ankara.
- Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel Desenler: Öntest-Sontest, Kontrol Grubu, Desen ve Veri Analizi, Pegem Akademi, Ankara.
- Dervent, F. (2007). “Lise Öğrencilerinin Saldırganlık Düzeyleri ve Sportif Aktivitelere Katılımla İlişkisi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metodlarına Giriş: Nitel, Nicel ve Eleştirel Kuram Metodojileri, Anı Yayıncılık, Ankara.
- Gençoğlu, C.; Kumcağız, H. & Ersanlı, K. (2014). “Ergenlerin Şiddet Eğilimine Etki Eden Ailevi Faktörler”, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish, 9(2): 639-652.
- Gümüşoğlu, F. (2006). Bilgisayar Oyunlarında Şiddet, Çocuklar ve Gençler, Bağlam Yayınları, İstanbul.
- Haskan, Ö. & Yıldırım, İ. (2012). “Şiddet Eğilimi Ölçeği’nin Geliştirilmesi”, Eğitim ve Bilim, 37: 165- 177.Hüsman, Z. (2007). “Lise İkinci Sınıf Öğrencilerinin Şiddet Deneyimlerinin Nitelik ve Nicelik Açısından Tetkiki”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
- Jamieson, L.M. & Orr, T.J. (2009). Sport and Violence: A Critical Examination of Sport. Oxford: Butterworth-Heinemann/Elsevier.
- Karademir, T.; Karademir, M. & Pakyardım, C. (2019). Sporcularda Şiddet Eğilimi: Taekwondo SporcularıÜzerinde Bir Araştırma. 17. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı s. 1008-13, 13-16 Kasım Antalya.
- Karademir, T.; Kayabaşı, A. & Vural, M. (2019). “Ortaöğretim Öğrencilerinin Şiddet Eğilim Durumlarının Belirlenmesi”, Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(2): 243-255.
- Karakaya, E. (2008). “Endüstri Meslek Lisesi Öğrencilerinin Şiddet Eğilimlerinin Çok Yönlü OlarakDeğerlendirilmesi: İstanbul İli Avrupa Yakası Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
- Karakuzulu, Ç.E. (2018). “Savunma ve Dövüş Sporları Yapan Sporcular İle Diğer Bireysel Sporları YapanSporcuların Saldırganlık Düzeylerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayıncılık, Ankara.
- Kayaoğlu, A.G. (2000). “Futbol Fanatizmi, Sosyal Kimlik ve Şiddet: Bir Futbol Takımının TaraftarlarıylaYapılan Çalışma”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal) Anabilim Dalı, , Ankara.
- Kırımoğlu, H.; Parlak, N.; Derecelı̇, Ç. & Kepoğlu, A. (2008). “Lise Öğrencilerinin SaldırganlıkDüzeylerinin Spor Yapıp Yapmama Durumlarına Göre İncelemesi: Aydın İl Örneği”, Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 2(2): 147-154.
- Kocabaşoğlu, T. & Yavuz, S. (2000). Biyolojik Sosyolojik ve Psikolojik Açıdan Şiddet. Sökmen Yayınları İstanbul.
- Kodan Çetinkaya, S. (2013). “Üniversite Öğrencilerinin Şiddet Eğilimlerinin ve Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının İncelenmesi”, Nesne, 1 (2): 21-43.
- Masaroğlulları, G. & Koçakgöl, M. (2011). Psikoloji sözlüğü. Nobel Yayınları, Ankara
- Ögel, K.; Tarı, I. & Yılmazçetin Eke, C. (2006). Okullarda Suç ve Şiddeti Önleme. Yeniden Yayınları,Öz, F.S. (2008). “Öfke Yönetimi Eğitiminin Ergenlerde Öfke İle Başa Çıkma ve İletişim Becerilerine Etkisi”, Doktora Tezi, İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Sekot, A. (2009). “Violence İn Sports”. European Journal for Sport and Society, 6(1): 37-49. Soykan, Ç. (2003). “Öfke ve Öfke Yönetimi”. Kriz Dergisi, 11: 19-27.
- Tiryaki, Ş. (2000). Spor Psikolojisi. Eylül Yayınevi, Ankara.
- Yavuzer, H. (2000). Çocuk ve Suç. s. 56-59, Remzi Kitabevi, İstanbul.
- Yörükoğlu, Ö. & Arabacı, B. (2011). “Lise Öğrencilerinin Şiddet Algıları, Şiddet Eğilim Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler”, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2): 53-60
- Yücel, A.S.; Atalay, A. & Gürkan, A. (2015). “Sporda Şiddet Ve Saldırganlığı Etkileyen Unsurlar”, Uluslararası Hakemli Psikiyatri Ve Psikoloji Araştırmaları Dergisi, 2(2): 81-82
- Zorlu, E. (2017). “Öfke Denetimi Eğitim Programının Lise Öğrencilerinin Sürekli Öfke ve Öfke İfadeTarzlarına Etkisi”, Doktora Tezi, Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
