LGBTİ+ Ve Heteroseksüel Bireylerde Kaygı Duyarlılığı İle Madde Kullanımına Eğilim Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı, LGBTİ+ ve heteroseksüel bireylerde kaygı duyarlılığı ile madde kullanımına eğilim arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bununla birlikte bu değişkenlerin yaş, eğitim durumu, cinsiyet, cinsel yönelim değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığının araştırılması da amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın evreni, Türkiye’de yaşayan LGBTİ+ ve heteroseksüel bireylerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise, 18-55 yaş arasında bulunan, LGBTİ+ ve heteroseksüel 123 gönüllü bireyden oluşmaktadır. Örnekleme ulaşmada kullanılan yöntem ise, kartopu yöntemidir. Ölçekler, LGBTİ+ derneklerine ve facebook gruplarına da gönderilerek verilerin toplanması sağlanmıştır. Veriler, hem pandemi nedeniyle, hem de insanların cinsel yönelimlerini ve cinsel kimliklerini gizleme isteği duyabileceğinden dolayı Google form aracılığıyla toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak sosyo-demografik form, Kaygı Duyarlılığı Ölçeği, Madde Kullanma Eğilimi Ölçeği kullanılmıştır. SPSS 22 istatistik paket programı kullanılarak yapılan verilerin analizinde Pearson Korelasyon Katsayısı, t-testi, Anova ve Kay-Kare tekniği kullanılmıştır. Sonuç olarak, madde kullanma eğilimi ile kaygı duyarlılığı arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Ayrıca, gaylerin heteroseksüellere oranla daha fazla madde kullanımına eğilim gösterdikleri ve daha fazla kaygı duyarlılığı gösterdikleri görülmüştür. Erkeklerin kadınlara oranla madde kullanımına daha fazla eğilim gösterdikleri görülmüştür. LGBTİ+ bireylerin heteroseksüellere oranla madde kullanımına daha fazla eğilim ve daha fazla kaygı duyarlılığı gösterdiği bulunmuştur.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to examine the relationship between anxiety sensitivity and substance use tendency in LGBTI + and heterosexual individuals. Besides, it was also aimed to investigate whether these variables differ significantly according to age, educational status, gender, sexual orientation. The research is in the relational survey model. The population of the research consists of LGBTI + and heterosexual individuals living in Turkey. The sample of the study, on the other hand, consists of 123 volunteer individuals between the ages of 18-55, LGBTI + and heterosexual. The method used to reach the sampling is the snowball technique. The scales were also sent to LGBTI + associations and facebook groups, allowing data to be collected. The data was collected via Google form, both because of the epidemic and because people may desire to hide their sexual orientation and gender identity. Socio-demographic form, Anxiety Sensitivity Scale, Substance Use Tendency Scale were used as data collection tools. Pearson Correlation Coefficient, t-test, Anova and Kay-Kare technique were used in the analysis of the data using the SPSS 22 statistical package program. As a result, a significant relationship was found between anxiety sensitivity and tendency to use substance. In addition, it has been observed that gays tend to use substances more than heterosexuals and show greater sensitivity to anxiety. It has been observed that men tend to use substances more than women do. It has been found that LGBTI + individuals show more tendency to substance use and more anxiety sensitivity compared to heterosexuals.
Keywords
- Ak, S. ve Kılıç, C. (2016). Cinsiyet Anksiyete Duyarlılığı ve Sosyal Anksiyete Arasındaki İlişkiyi Etkiliyor
- Ak, S. ve Kılıç, C. (2016). Cinsiyet Anksiyete Duyarlılığı ve Sosyal Anksiyete Arasındaki İlişkiyi Etkiliyor mu?. Türk Psikiyatri Dergisi, 28(4):240-5. Doi: 10.5080/u18308.
- Alkan, E. (2014). Farklı Cinsel Yönelime Sahip Bireylerin Yaşam Doyumu, Stresle Başa Çıkma Tarzları vePsikolojik Dayanıklılık Düzeylerinin Karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Altunpolat, R. (2017). LGBTİ’lere Yönelik Ayrımcılığı Tarihsel ve Politik Temelde Kavramak. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 1-14.
- Astan, K. (2019). Eşcinsel, Biseksüel ve Heteroseksüel Bireylerin Ebeveyn Tutumu Algılarının Karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi. Gaziantep.
- Ayvaşık, H. B. (2000). Kaygı Duyarlılığı İndeksi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 15(46), 43-57.
- Bahar, A. (2018). Uyuşturucu Madde Kullanımının Nedenleri ve Bağımlılık Oluşum Sürecinde İletişimselYaklaşımların Rolü ve Önemi: Polis Kayıtları Üzerinden Olgusal Bir İnceleme. Istanbul University Journal of Communication Sciences, 55: 1-36.
- Başar K (2013a) Bedensel Cinsiyet, Cinsiyet Kimliği, Cinsel Yönelim, Ş. Yüksel ve N. Yetkin (Ed.), Eşcinsellik (Bilgilendirme Dosyası – 10), İstanbul, CETAD.
- Başar, K. (2014). Farklı Yönleri ile Cinsel Kimlik: Bedensel Cinsiyet, Cinsiyet Kimliği, Cinsiyet Rolü ve Cinsel Yönelim. Toplum ve Hekim Dergisi. 29 (4).
- Baydar, M. (2015). Gay, Lezbiyen Ve Biseksüel Bireylerde İçselleştirilmiş Homofobi ve Psikolojik Sıkıntılar, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
- Bircan, S. & Erden, G. (2011). Madde bağımlılığı: Aile ile İlgili Olası Risk Faktörleri, Algılanan Ebeveyn Kabul-Reddi ve Çocuk Yetiştirme Stilleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 18(3), 211-222
- Broman-Fulks, J. J., Urbaniak, A., Bondy, C. L., ve Toomey, K. J. (2014). Anxiety Sensitivity and Risk-Taking Behavior. Anxiety, Stress & Coping. An International Journal, 27(6), 619–632. https://doi.org/10.1080/10615806.2014.896906.
- Bulut, H. & Ulug, B. (2020). Panik Bozukluğu Hastalarında ve Birinci Derece Yakınlarında AnksiyeteDuyarlılığı Ve Panik Agorafobi Spektrumu Belirtileri. The Journal of Neurobehavioral Sciences, 7 (2), Doi : 10.4103/JNBS.JNBS_12_20.
- Bülbül, K. & Odacı, H. (2018). Comparing High School Adolescents’ Substance Abuse Tendencies in TermsOf Personal, Social And Academic Variables. Addicta. The Turkish Journal on Addictions, 5, 691‒719. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2018.5.4.0026.
- Büyükçelik, A. (2011). Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalına 2000-2010 yıllarıarasında bağımlılık yapıcı madde kullanımı iddiasıyla adli makamlarca gönderilen olguların irdelenmesi. (Tıpta Uzmanlık Tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
- Ceyhun, B., Oğuztürk, Ö., & Ceyhun, A. G. (2001). Madde Kullanma Eğilimi Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenilirliği. Klinik Psikiyatri, 4, 87-93.
- Cho, B. & Sohn, A. (2016). How Do Sexual İdentity, and Coming out Affect Stress, Depression, and Suicidalİdeation and Attempts among Men Who Have Sex With Men in South Korea?. Osong Public Health Res Perspect. 7(5), pp. 281-288.
- Coker, T.,R. Austin, B.S. & Schuster, M.A. (2010). The Health and Health Care of Lesbian, Gay, and Bisexual Adolescents. Annu Rev Public Health. 31, 457-77. DOI: 10.1146/annurev.publhealth.012809.103636.
- Cramer, R.J., Golom, F.D., Gemberling, T.M., Trost, K., Lewis R., & Wright S. (2018). Examining TheLesbian, Gay, And Bisexual İdentity Scale among Members Of An Alternative Sexuality Special İnterest Group. Arch Sex Behav. 47, 1251–1264.
- Çakmak, S. Ş. & Ayvaşık, B. (2007). Üniversite Öğrencilerinde Alkol Kullanma Nedenleri ile Kaygı Duyarlılığı Arasındaki İlişki. Türk Psikoloji Dergisi, 22(60), 91-107.
- Çelik, M., Sanberk, İ. & Şahin, İ., (2017). LGB Bireylerin Yaşam Doyumlarını Yordamada Psikolojik Dayanıklılık. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1204.
- Çolak, H. (2020). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinde Madde Kullanma Eğilimine Neden Olabilecek BazıPsikolojik Parametrelerin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
- Danyeli Güzel, Ö. (2017). Lezbiyen, Gey, Biseksüel ve Transseksüellerin Sosyal Dışlanma Deneyimleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Başkent Üniversitesi. Ankara.
- DeMartini, K.S & Carey, K.B. (2011). The Role of Anxiety Sensitivity and Drinking Motives in Predicting Alcohol Use: A Critical Review. Clin Psychol Rev, 31, 169– 177.
- Dürüst, Ç. &Çağlar, M. (2016). LGBTQ Bireylerin Sosyal ve Bireysel Yaşam Algılarının Değerlendirilmesi. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling (TIJSEG), 4(2), 33-48.
- Erbay, E., Oğuz, N., Yıldırım, B., & Fırat, E. (2016). Alkol ve Madde Bağımlılığı Olan Bireylerin Başa Çıkma Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, 597–609.
- Ertekin, E. ve Uçar, S. (2016). Nefret Söylemi ve Nefret Suçları: LGBT Bireyler Konuşuyor. Hukuk Kuramı Dergisi, 3(3), 41-56.
- Ghasempour, A., Akbari, E., Azimi, Z., Ilbeygi, R. ve Hassanzadeh, S.(2012). Predicting Obsessive-Compulsive Disorder on The Basis of Emotion Regulation and Anxiety Sensitivity. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences, 15(2), 94-97.
- Göksu, Ö. Kumcağız, H. (2020). Covid-19 Salgınında Bireylerde Algılanan Stres Düzeyi ve Kaygı Düzeyleri. Turkish Studies, 15(4), 463-479.
- Güven S. ve Altay, B. (2019). Eşcinsel ve Biseksüel Bireylerin Sağlığı ve Hemşirelik Bakımı. Sdü Sağlık Bilimleri Dergisi, 10 (4).
- Grant, J. E., Odlaug, B. L., Derbyshire, K., Schreiber, L. R., Lust, K. ve Christenson, G. (2014). Mental Health and Clinical Correlates in Lesbian, Gay, Bisexual, and Queer
- Young Adults. Journal of American College Health. 62(1), 75-78.Howell, A. N., Leyro, T. M., Hogan, J., Buckner, J. D. and Zvolensky, M. J. (2010). Anxiety Sensitivity,Distress Tolerance, and Discomfort İntolerance in Relation to Coping and Conformity Motives for Alcohol Use and Alcohol Use Problems among Young Adult Drinkers. Addictive Behaviors, 35(12), 1144-1147.
- Jurin, T., & Biqlbauer, S. (2018). Anxiety Sensitivity as a Predictor of Panic Disorder Symptoms: AProspective 3-Year Study. Anxiety Stress Coping, 31 (4), 365-374. doi: 10.1080/10615806.2018.1453745.
- Kabacaoğlu, G. (2015). Gey Ve Lezbiyenlerde Açılma Süreci: Nitel Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.
- Kann, L., McManus, T., Harris, W.A., Shanklin, S.L., Flint, K.H., Hawkins, J., Queen, B., Lowry, R., Olsen,E.O., Chyen, D., Whittle, L., Thornton, J., Lim, C., Yamakawa, Y., Brener, N., Zaza, S. (2015). SexualIdentity, Sex of Sexual Contacts, and Healthrelated Behaviors among Students in Grades 9-12 - United States And Selected Sites. Surveillance Summaries. 65(9);1-202.
- Kaya Yertutanol, F. D., Seydaoğlu, G. & Candansayar, S. (2019). “Homophobia in Health Professionals in Ankara, Turkey: Developing a Scale”, Transcultural Psychiatry.
- Koca, B. & Oğuzöncül, A. F. (2015). İnönü Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Sigara, Alkol,Madde Kullanımı, Madde Kullanımına Etki Eden Etmenler ve Aileden Aldıkları Sosyal Desteğin Etkisi. Kocaeli Tıp Dergisi, 4(2):4-13.
- Koç, M. (2013). Dinsel Yönelim Kaygıyı Nasıl Etkiler? Almanyalı Müslüman Türk Göçmenler Üzerine Bir Alan Araştırması, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29, 39-72.
- Kuyper, L. & Vanwesenbeeck, I. (2010). Examining Sexual Health Differences between Lesbian, Gay,Bisexual, and Heterosexual Adults: The Role of Sociodemographics, Sexual Behavior Characteristics, and Minority Stress. The Journal of Sex Research 48(2-3):263-74, Doi: 10.1080/00224491003654473.
- Kwon, P. (2013). Resilience in Lesbian, Gay, and Bisexual Individuals. Personality and Social Psychology Review, 100(10), 1-13.
- Maden, A. (2020). Postmodern bağlamda Netflix'te LGBTIQ+ Söylemleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İbn Haldun Üniversitesi. Ordu.
- Mantar, A., Yemez, B., & Alkın, T. (2011). Anksiyete Duyarlılığı ve Psikiyatrik Bozukluklardaki Yeri. Türk Psikiyatri Dergisi, 22 (3): 187-93.
- Marshall, G. N., Miles, J. N. V., & Stewart, S. H. (2010). Anxiety Sensitivity and PTSD Symptom Severity.Are Reciprocally Related: Evidence From a Longitudinal Study of Physical Trauma Survivors. Journal of Abnormal Psychology, 119(1), 143–150.
- Mccabe, S. E., Bostwick, W. B., Hughes, T. L., West, B. T., & Boyd, C. J. (2010). The Relationship betweenDiscrimination and Substance Use Disorders among Lesbian, Gay, and Bisexual Adults in the United States. American Journal of Public Health, 100, 1946–1952.
- Min-Kyoung, Kim., Borah, Kim., Tai Kiu, Choi., & Sang-Hyuk, Lee. (2017). White Matter Correlates Of Anxiety Sensitivity İn Panic Disorder. Journal of Affective Disorders, 207, 148–156.
- Nadal, K. L., Skolnik, A. & Wong, Y. (2012). Interpersonal and Systemic Microaggressions Toward Transgender People: Implications for Counseling. Journal of LGBT Issues in Counseling, 6(1), 55-82.
- Needham, B.L., & Austin, E.L. (2010). Sexual Orietation, Parental Support, and Health during the Transition to Young Adulthood. Journal of Youth Adolescence, 39, 1189-1198.
- Norton, A. T. & Herek, G. M. (2013). Heterosexuals’ Attitudes Toward Transgender People: Findings from a National Probability Sample of US Adults. Sex Roles, 68(11-12), 738-753.
- Olthuis, J. V., Watt, M. C., Mackinnon, S. P. & Stewart, S. H. (2015). CBT for High Anxiety Sensitivity: Alcohol Outcomes. Addictive Behaviors, 46, 19-24.
- Oswalt, S. B., ve Wyatt, T. J. (2011). Sexual Orientation and Differences in Mental Health, Stress, andAcademic Performance in a National Sample of U.S. College students. Journal of Homosexuality, 58(9), 1255–1280.
- Özüiçli, N. (2019). Sigara Kullanan ve Kullanmayan Bireylerde Bilişsel Farkındalık, Üst Biliş ve Kaygı Duyarlılık Düzeylerinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi. İzmir.
- Poteat, T., German, D., & Kerrigan, D. (2013). Managing Uncertainty: A Grounded Theory of Stigma in Transgender Health Care Encounters. Social Science & Medicine, 84, 22-29.
- Ryan, C., Russel, T.S., Huebner, D., Diaz, R. & Sanchez, J.(2010). Family Acceptance in Adolescence and theHealth of LGBT Young Adults. Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing. 23(4), 205–213. doi: 10.1111/j.1744- 6171.2010.00246.x.
- Sakin Özen, N., Ercan, İ., İrgil, E. & Sığırlı, D. (2010). Anxiety Prevalence and Affecting Factors among Unıversity Student, Asia Pacific Journal of Public Health, 1(22):127-133.
- Sapma, G. (2013). Matematik Başarısı ile Matematik Kaygısı Arasındaki İlişkinin İstatistiksel Yöntemlerleİncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Savcı, G. (2015). Türkiye'de Yaşayan LGBT Bireylerinde Sosyal Uyum ve Bağımlılık İlişkisinin İncelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Sever, G. (2015). Lise Öğrencilerinin Madde Kullanma Eğilimlerinin Algılanan Sosyal Destek ve RiskliDavranışlarla İlişkisinin İncelenmesi. (Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
- Sezgin, D. (2015). Toplumsal Cinsiyet Perspektifinde Sağlık ve Tıbbileştirme. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18 (1), 153-186. DOI: 10.18490/sad.63338.
- Şengezer, T. & Şahin, A.D. (2016). Erkeklerde Alkol ve Madde Kullanım Bozukluklarına Güncel Yaklaşım. Turkiye Klinikleri Journal of Family Medicine Special Topics, 7(4):80-85.
- Tatum, A.K. (2017). The İnteraction of Same-Sex Marriage Access With Sexual Minority İdentity on Mental Health and Subjective Wellbeing. Journal of Homosexuality. 64(5), pp. 638-653.
- Toker, T., Tiryaki, A., Özçürümez, G., & İskender, B., (2011). Madde Kullananlarda Çocukluk ÖrselenmeYaşantılarının, Madde Kullanma Eğilimi, Benlik Saygısı ve Başa Çıkma Tutumları ile İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 22, 83-92.
- Toplu-Demirtaş, E., Kemer, G., Pope, A.L., & Moe, J.L. (2018). Self-Compassion Matters: The Relationshipsbetween Perceived Social Support, Self-Compassion, and Subjective Well Being Among LGB İndividuals in Turkey. Journal of Counseling Psychology. 65(3), 372-382.
- Turhan, E., İnandı, T., Özer, C. ve Akoğlu, S. (2011). Üniversite Öğrencilerinde Madde Kullanımı, Şiddet ve Bazı Psikolojik Özellikler. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi, 9 (1), 33-44.
- Tüzüner, Ö. (2014). Yargıtay Hukuk Dairelerinin Eşcinsellik Hakkında Tutumu. Güncel Hukuk, 3(123), 56- 59.
- Ward B.W., Dahlhamer J.M., Galinsky A.M., Joestl S.S. (2013). Sexual Orientation and Health Among U.S. Adults: National Health İnterview Survey, 2013. National Health Stat Report. 15;(77), 1-10.
- Wylie, K., Knudson, G., Khan, S.I, Bonierbale, M., Watanyusakul, S., Baral, S. (2016). Serving TransgenderPeople: Clinical Care Considerations and Service Delivery Models in Transgender Health. The Lancet. 388(10042):401-11.
- Yalçınoğlu, N. & Önal, A. E. (2014). Eşcinsel ve Biseksüel Erkeklerin İçselleştirilmiş Homofobi Düzeyi ve Sağlık Üzerine Etkileri. Turk J Public Health, 12(2), 100-112.
- Yeşiler, G. N. (2010). Gençlerde Kişilik Bozuklukları ve Cinsel Yönelim. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
- Ylioja, T., Cochran, G., Woodford, M. R. & Renn, K. A. (2016). Frequent Experience of LGBQ
