Author :
Abstract
Bu çalışmanın yapılmasındaki amaç, ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin örgütsel değerlere ilişkin algı düzeylerini görmektir. Bu araştırmanın evrenini 2020-2021 eğitim ve öğretim yılında Diyarbakır İlinin dört merkez ilçesinde görev yapan 3257 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın evreninin büyüklüğü nedeniyle, örneklem alma yoluna başvurulmuştur. Basit seçkisiz random örneklem yöntemi kullanılarak seçilen 17 ortaokulda görev yapan toplam 300 ortaokul öğretmeni araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Lalek (2007) tarafından geliştirilen "Örgütsel Değerler" ölçeği kullanılmıştır. Ölçek üç boyut ve 42 maddeden oluşmaktadır. Bu boyutlar; "okulun genel değerleri", "öğretmenin taşıdığı değerler" ve "yöneticilerin taşıdığı değerler". Verilerin analizinde aritmetik ortalama, yüzde hesaplamaları, ortalama değer, t-testi, varyans analizi (tek yönlü) testi kullanılmıştır. Yapılan analizde anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; Öğretmenlerin örgütsel değerlere ilişkin algıları “okulun genel değerleri” (Genellikle), “öğretmenlerin taşıdığı değerler” (Genellikle) ve “yöneticilerin taşıdığı değerler” (Genellikle) düzeyinde belirlenmiştir. . Araştırmaya katılan öğretmenlerin; cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve kıdem değişkene göre “okulun genel değerleri”, “öğretmenlerin taşıdığı değerler” ve “yöneticilerin taşıdığı değerler” algıları arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Genel olarak öğretmenlerin ölçeğe dayalı algılarının aritmetik ortalaması "Genellikle" düzeyinde belirlenen (3.785)'dir.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to see the perception levels of teachers working in secondary schools regarding organizational values. The universe of this research consists of 1595 secondary school teachers working in four central districts of Diyarbakır in the 2020-2021 academic year. Due to the size of the research population, sampling was used. A total of 300 secondary school teachers working in 17 secondary schools selected using the simple random sampling method constitute the sample of the research. The "Organizational Values" scale developed by Lalek (2007) was used as a data collection tool in the research. The scale consists of three dimensions and 42 items. These dimensions are; "general values of the school", "values of the teacher" and "values of the administrators". In the analysis of the data, arithmetic mean, percentage calculations, mean value, t-test, analysis of variance (one-way) test were used. In the analysis, the level of significance was taken as 0.05. According to the research results; Teachers' perceptions of organizational values were determined at the level of "general values of the school" (Generally), "values carried by teachers" (Generally) and "values carried by administrators" (Generally). . The teachers participating in the research; According to the variables of gender, marital status, education level and seniority, no significant difference was found between the perceptions of "general values of the school", "values carried by teachers" and "values carried by administrators". In general, the arithmetic mean of teachers' perceptions based on the scale is (3,785), which is determined at the "Generally" level.
Keywords
- Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim 8.Sınıf Öğrencilerinde
- Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçlarının İlköğretim 8.Sınıf Öğrencilerinde Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Aktepe, V. ve Yel, S. (2009). İlköğretim Öğretmenlerinin Değer Yargılarının Betimlenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), 607-622.
- Argandona, A. (2002). Fostering Values in Organizations. Journal of Business Ethics,45,1-20. Netherlands: Kluwer Academic Publishers. (www.innovationlabs.com/.../DI-0483-E.pdf.).Erişim Tarihi: 17.12.2014.
- Atay, S. (2003). Türk Yönetici Adaylarının, Siyasal Ve Dinî Tercihleri İle Yaşam Değerleri Arasındaki İlişki. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), 87–120.
- Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde İnsan İlişkileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Başaran, İ. E. (2008). Örgütsel Davranış İnsanın üretim gücü. Ankara: Ekinoks Yayıncılık
- Bilgin-Topçu, Ü. (2012). İki Fetih Destanında Değerlerin İşlenişi. Milli Eğitim Dergisi, 41 (193), 126-143.
- Bolat, Y. (2013). Bir Değer Ölçme Aracı: Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği. Turkish Journal of Education 2 (4). 13-27.
- Bursalıoğlu, Z. (2012a). Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Bursalıoğlu, Z. (2012b). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Dağlı, A. , Öter, Ö. M. ve Öter, S. (2015). Anadolu liselerinin örgütsel değerlere göre yönetilme düzeyi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2015), 216-242.
- Ekmekyapar, M. (2013). Ortaokul Yöneticilerinin Değerlere Göre Yönetim Uygulamaları İle Okul Kültürü Arasındaki İlişki (Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi). Fırat Üniversitesi.
- Erdem, A. R. (2003). Üniversite Kültüründe Önemli Bir Unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (4), 55-72.
- Fidan, M. (2013). Öğretmen algılarına göre ilköğretim kurumlarında yöneticilerin iletişim becerileri veörgütsel değerler arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi E. B. E. Erzurum.
- Güngör, E. (2000). Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar (Profesörlük Tezi). İstanbul: Ötüken Yayınevi.Karaköse, T. ve Altınkurt, Y. (2009). Okul Yöneticilerinin ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü ÇalışanlarınınDeğerlere Göre Yönetim ile İlgili Görüşlerinin İncelenmesi (Kütahya İli Örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 7 (17), 49–67.
- Kasapoğlu, H. (2013). Okulda Değer Eğitimi ve Hikayeler. Üç Aylık Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi. 42 (198), 97-109.
- Kızıler, H. (2014). Ahlakî değerlerin şahsiyet oluşumuna etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 204, 5-17.
- Köse, S. Tetik, S. ve Ercan, C. (2001). Örgüt Kültürünü Oluşturan Faktörler. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 7 (1), 219- 241.
- Lalek, M. (2007). Resmi ve Özel İlköğretim Okullarında Örgütsel Değerler (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi S.B.E. Sakarya.
- MEB. ( 2010a ). http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2010/ttkb/18Surakararlari_tamami. pdf. Erişim Tarihi: 27.01.2015
- MEB. (2015). 1739 Sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu (http://mevzuat.meb.gov.tr/html /temkanun_0/temelkanun_0.html). Erişim Tarihi: 05.02.2015.
- Ocak, G. ve Gündüz, M. (2011). ‘’Öğretmenlik Mesleğinin Genel Sorumluluk ve Yeterlilikleri’’. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Editör: Gündüz Ocak. Ankara: Pegem A Yayıncılık. 444-482.
- Sezgin, F. (2006). İlköğretim okulu öğretmelerinin bireysel ve örgütsel değerlerinin uyumu (doktora tezi).Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
- Şişman, M. (2014). Örgütler ve Kültürler. 4. Baskı Ankara, Pegem Yayıncılık.
- TEDP. (2006). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. (http://otmg.meb.gov.tr/belgeler/Yeterlikler.doc). Erişim Tarihi: 15.05.2015.
- Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul Hayatında Var Olan ve Olması Düşünülen Sosyal Değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 227–259.
- Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2014). Değerler Eğitimi. 2. Baskı Ankara, Pegem A Yayıncılık.
- Vurgun, L. ve Öztop, S. (2011). Yönetim ve Örgüt Kültüründe Değerlerin Önemi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İ. Bilimler Dergisi, 6(13), 217–230.
- Yılmaz, K. (2006). İlköğretim Okulu Yönetici ve Öğretmenlerine Göre Kamu İlköğretim OkullarındaBireysel ve Örgütsel Değerler ve Okul Yöneticilerinin Okullarını Bu Değerlere Göre Yönetme Durumları (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
