Author :
Abstract
Akran zorbalığı tüm dünyadaki okulların en sık karşı karşıya geldiği problemlerin başında gelmektedir. Bunun yanı sıra akran zorbalığı hem zorba hem de kurban olan çocukların bütün hayatını olumsuz etkileyebilecek özgüven eksikliği, depresyon, kaygı, dışlanma, yalnızlık ve korku gibi problemlere yol açabilir. Bu araştırmanın amacı ortaokul düzeyinde öğrencilerin yaşadığı akran zorbalığını, zorbalığa neden olan faktörleri, öğretmenlerin zorbalıkla baş ederken izledikleri yolu, bu konudaki önerilerini ve görüşlerini incelemektir. Araştırmaya 2021-2022 eğitim öğretim yılında Samsun ilinin Ladik ilçesinde ortaokullarda görev yapan 12 öğretmen katılmıştır. Araştırma nitel bir çalışma olup veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanarak elde edilmiş ve betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Verilerden elde edilen sonuçlara göre araştırmaya katılan tüm öğretmenler çalıştıkları kurumda akran zorbalığı ile karşılaşmaktadır. Ortaokullarda daha çok daha lakap takma, alay etme, küçümseme, dışlama, psikolojik baskı uygulama, saç çekme, tekme atma, itme, vurma gibi zorbalıkların görüldüğü tespit edilmiştir. Katılımcılar ortaokullarda akran zorbalığına ailesel ve çevresel faktörlerin, teknolojinin, öğrencilerin dikkat çekme isteğinin, ergenlik döneminin ve sosyo-ekonomik farklılıkların neden olduğunu belirtmişlerdir. Bu araştırmaya katılan öğretmenlerin akran zorbalığı ile karşılaştıklarında öğrenciyi uyardıkları, birebir görüşme yaptıkları, buna sebep olan etkenleri araştırdıkları ve öğrencileri psikolojik danışmana yönlendirdikleri tespit edilmiştir. Katılımcılar akran zorbalığını önlemek için aile eğitimleri düzenlenmesini, okul rehberlik servisinin daha aktif olmasını ve öğrencileri sosyal aktivitelere yönlendirmeyi önermişlerdir. Araştırma sonucunda elde edilen veriler daha önce yapılan çalışmaların ışığında tartışılarak değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
Peer bullying is one of the most common problems faced by schools all over the world. Besides, peer bullying can cause problems such as lack of self-confidence, depression, anxiety, social exclusion, loneliness and fear, which can negatively influence the whole life of both bully and victim student. The purpose of this research is to study the peer bullying of secondary school students, the factors that cause bullying, the ways teachers deal with bullying, their suggestions and opinions on this subject. For that purpose, this research was carried out with 12 teachers working at the schools in Samsun, Ladik in the 2021-2022 academic year. This study is a qualitative research and data were obtained by preparing a semi-structured interview form and analyzed by descriptive analysis method. According to the results, all the teachers participating in this research encounter peer bullying at their schools. It has been detected that bullying such as nicknaming, mocking, condescending, social exclusion, psychological pressure, hair pulling, kicking, pushing and hitting is more common at secondary schools. Participants pointed out that environmental factors, technology, attention-seeking, adolescence period and socio-economic differences caused peer bullying at secondary schools. It was found out that teachers participating in this research warned students when they encountered peer bullying, had one on one interviews, investigated the factors that caused it and applied to psychological counselor. The participants suggested organizing family trainings, making school counseling service more active and directing students to social activities to prevent peer bullying. The data obtained from this research were evaluated and discussed in the light of previous studies.
Keywords
- 1. Andreou, E. (2001). Bully / victim problems and their association with coping behavior in conflictual peer interactions among school-age children. Educational Psychology, 21(1), 59-66.
- 2. Batsche, G.M. and Knoff, H.M. (1994). Bullies and their victims-Understanding a pervasive problem in the schools. Social Psychology Review, 23(2), 165-174.
- 3. Beale, A. V. (2001). Bullybusters: Using drama to empower students to take a stand against bullying behavior. Professional School Counseling, 4, 300-306.
- 4. Boulton, M. J., ve Underwood, K. (1992). Bully/victim problems among middleschool children. British Journal Education Psychology, 62, 73-87.
- 5. Boulton, M. J., ve Smith, P. K. (1994). Bully/victim problems in middleschoolchildren: stability, self- perceived competence, peer rejection and peer acceptance. British Journal Developmental Psychoogyl, 12, 315-329.
- 6. Çubukçu, Z., ve Dönmez, A. (2012). İlköğretim okul yöneticilerinin şiddet türlerine yönelik görüşleri ve şiddetle başa çıkma yöntemleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 18(1), 37-64.
- 7. Dake, J.A., Price, J.H. and Telljohann, J.K. (2003). The nature and extent of bullying at school. Journal of Scholl Health, 73(5), 173-181.
- 8. Danacı, M. Ö. ve Çetin, Z. (2016). Erken çocukluk döneminde görülen okul zorbalığı davranış eğilimlerinin çocukların kişisel/sosyal–dil–motor gelişimleri ile olan ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(2).53-72.
- 9. Dölek, N. (2002). Öğrencilerde zorbaca davranışların araştırılması ve bir önleyici program modeli. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- 10. Gültekin Akduman, G. (2010). 7-8 yaş grubu çocuklarda akran istismarı ve kendi çözüm önerileri. Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 13-26.
- 11. Kartal, H., ve Bilgin, A. (2008). Bullying in the elementary schools: From the aspects of the students, the teachers and the parents. İlköğretim Online, 7(2), 485-495.
- 12. Monks, C., Palermiti, A., Ortega, R., ve Costabile, A. (2011). A cross-national comparison of aggressors, victims and defenders in preschools in England, Spain and Italy. The Spanish Journal of Psychology, 14(1), 133-144.
- 13. Morita Y. (1985). Sociological Study On The Structure Of Bullying Group. Osaka, Japan: Department of Sociology, Osaka City University.
- 14. Nansel, T.R., Overpeck, M., Pilla, R.S., Ruan, W.J., Simon-Morton, B. and Scheidt, P. (2001). Bullying behavior among US youth: Prevalence and association with psychosocial adjustement. JAMA, 285, 20942110.
- 15. Olweus, D. (2005). Bullying at school. Australia, Oxford: Blackwell.
- 16. Özkan, Y., ve Çifci, E., G. (2010). Düşük sosyo-ekonomik düzeydeki ilköğretim okullarında akran zorbalığı. İlköğretim Online, 9(2), 576-586.
- 17. Pace, B. (April, 2001). Bullying. JAMA, 285(16), 2158-2159.
- 18. Pişkin, M. (2002). Okul Zorbalığı: Tanımı, Türleri, İlişkili Olduğu Faktörler ve Alınabilecek Önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi. Kasım 2002, 2, 2, 531–562.
- 19. Pişkin, M. (2010). Ankara’daki ilköğretim öğrencileri arasında akran zorbalığının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 175-189.
- 20. Yalçıntaş Sezgin, E. (2018). Okulöncesi öğretmenlerin akran zorbalığı ilişkin algı ve görüşleri: zorbalık davranışları tespitleri, zorbalık davranışları karşısında uyguladıkları stratejiler ve aldıkları önlemler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33, 85-104.
