Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı para ikamesi olgusu hakkında literatürde var olan bilgileri vererek, Türkiye’de son dönemde para ikamesi olgusunu incelemektir. Bu amaç doğrultusunda yöntem olarak literatür taramasından sonra “Zorunlu Karşılığa Tabi Türk Lirası Mevduat ve Döviz Tevdiat Hesaplarının Vadelerine Göre Dağılımı“ verileri incelenmiştir. Para ikamesi özellikle 2001 krizinde Türkiye ekonomisinde yüksek seviyelere ulaşmıştır. Bu çalışmada incelendiği üzere ekonomide 2018 yılı itibariyle 2001 krizine yakın oranda para ikamesi gerçekleşmiştir. Para İkamesindeki bu artışın sebebi yaşanan enflasyon ile birlikte özellikle son dönemde yüksek seyreden döviz kuru artışları olduğu gözlenmiştir. TCMB Para Politikası Kurulu kararı çerçevesinde alınan Politika Faizi kararları enflasyonla birlikte doğru orantılı bir şekilde yükselmiştir. Politika faizinin enflasyonun üzerine çekilmesinin başlıca nedeni ulusal para birimimiz olan Türk Lirası’nın değerinin korunması amaçlanmıştır
Keywords
Abstract
The aim of this study is to examine the phenomenon of money substitution in Turkey in the recent period by providing information about the phenomenon of money substitution that exists in the literature. For this purpose, the data of “Distribution of Turkish Lira Deposits and Foreign Currency Deposit Accounts Subject to Mandatory Provision by Maturity“ were examined after a literature review as a method. Currency substitution has reached high levels in the Turkish economy, especially during the 2001 crisis. As examined in this study, as of 2018, money substitution has occurred in the economy at a rate close to the 2001 crisis. It has been observed that the reason for this increase in Currency Substitution is the inflation experienced and the exchange rate increases, which have been especially high recently. The Policy Interest Rate decisions taken within the framework of the CBRT Monetary Policy Board decision increased in direct proportion to inflation. The main reason why the policy interest rate is drawn above inflation is aimed at protecting the value of our national currency, the Turkish Lira.
Keywords
- Altınkemer, M. (1996). Para İkamesi, Hiperenflasyon Ve İstikrar Programı. Türkiye Cumhuriyeti Merkez
- Altınkemer, M. (1996). Para İkamesi, Hiperenflasyon Ve İstikrar Programı. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Araştırma Genel Müdürlüğü, 291-292.
- Aysoy, D. (2017). Türkiye'de Merkez Bankası Müdahaleleri İle Döviz Kuru Arasındaki İlişki (1 Ocak 2004 -30 Haziran 2015) Doktora Tezi. T.C. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Muhasebe Ve Finansman Doktora Programı, 14.
- Balıkcıoğlu, M. (2003). Resmi Dolarizasyon Ve Olası Türkiye Uygulaması T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
- Berkman, A. N. (2011). Türkiye’de Finansal Liberalizasyon Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki. C.Ü. İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 260.
- Calvo, G. A. (1999). On Dollarization. http://www.Columbia.Edu/~Gc2286/Documents/Ciecpn5.Pdf.
- Calvo, G. V. ((1992). Currency Substitution İn Developing Countries: An Introduction. Imf Working Paper.
- Çetin, A. (2004). Enflasyon, Döviz Kuru Belirsizliği Ve Dolarizasyon Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. İktisat İşletme Ve Finans, 102.
- Çolak, Ö. F. (2012). Türk Bankacılık Sektörününün Şubat 2001 Krizi Sonrası Durumu Ve Yeniden Yapılandırma Programı. Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni 2012/14.
- Darıcı, B. (2004). Para İkamesi Olgusu Ve Türkiye. T.C. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, 55.
- Dumrul, C. (2010). Türk Ekonomisinde Para İkamesinin Belirleyicilerinin Sınır Testi Yaklaşımı İle Eş- Bütünleşme Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 199-231 .
- Erdem, A. A. (1999). Para İkamesi Ve Finansal Boyutları (Teori Ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme. T.C Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı, 9.
- Feige, E. L. (2003). Dynamics Of Currency Substitution, Asset Substitution And De Facto Dollarisation And Euroisation İn Transition Countries. Comparative Economic Studies, 358–383.
- Giovanni A, V. T. (1992). Currently Substitituon. Nber Working Paper, 4232.
- Hekim, D. (2008). Para İkamesi Histerisi: Türkiye Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 27-43.
- Henrique S. Basso, O. C.-G. (2007). Fınancal Dolarization: The Role Of Banks And Interest Rates. European Central Park Working Paper Serıes No 748, 5.
- Meçik, O., & Karabacak, M. (2011). Türkiye’de Enflasyon, Finansal Derinleşme Ve Büyüme İlişkisi. Anadolu International Conference İn Economics II , 15-17.
- Özen, A. E. (2018). Dolarizasyon Olgusu: Teorik Bir İnceleme Ve Türkiye Örneği. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, 101-113.
- Özeren, S. (2012). 2001 Krizi Sonrası Ekonomik Büyüme, İstihdamdaki Gelişmeler Ve Beklentiler. Türkiye Ekonomi Kurumu Tartışma Metni 2012/81.
- Polat, G. (2017). Döviz Kurlarını Açıklayan Yaklaşımlar. European Journal Of Managerial Research.
- Sarı, İ. (2007). Makroekonomik Değişkenlerin Dolarizasyon Sürecine Etkisi: Ampirik Bir Yaklaşım. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü , 24-25.
- Schuler. (1999). Basics Of Dollarization. Joint Economic Committee Staff Report.
- Serdengeçti, S. (2005). Dolarizasyon / Ters Dolarizasyon. Eskişehir: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası.
- Süslü, & Baydur, B. C. (2002). Para İkamesi ve Türkiye’deki Gelişimi. I.Ü.Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 47/96.
- Süslü, B. (2001). Türkiye'de 1990 Sonrası İzlenen Faiz Politikası. Muğla Üniversitesi Sbe Dergisi Sayı 3.
- Taşçı, H. M., Darıcı, B., & Erbaykal, E. (2009). Ters Para İkamesi Süreci Ve Döviz Kuru Oynaklığı: Türkiye Örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, , 102-117.
- Taşçı, M., & Darıcı, B. (2008). Türkiye'de Para İkamesi Ve Ters Para İkamesinin Döviz Kuru AracılığıylaSenyoraj Geliri Üzerine Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 89-104.
- Tcmb. (2002). 2002 Yılında Para Ve Kur Politikası Ve Muhtemel Gelişmeler. http://www.tcmb.gov.tr/ tcmb. (2002). 2002 Yılında Para Ve Kur Politikası Ve Muhtemel Gelişmeler. 2002-1 Sayılı Basın Duyurusu.
- Togay, S. (1997). Para İkamesi Nedenleri Ve Yarattığı Sonuçlar. Ekonomik Yaklaşlım , 98-99. Türkiye'de 1980 Sonrası İzlenen Faiz Poli. (Tarih Yok).
- Yılmaz, A., & Arı, A. (2013). Gevşek Parasal Göstergeler Ve Enflasyon Hedeflemesi Stratejisi Altında,Enflasyonla Mücadele: 2001-2011 Türkiye Deneyimi. Marmara Üniversitesi İ.İ.B. Dergisi Cilt Xxxıv, Sayı I, S. 11-31.
