Author :
Abstract
Tüketici etnosentrizmi kavramının farklı kuşakların satın alma davranışlarında nasıl bir etkisinin olabileceğinin araştırıldığı çalışmada gerekli analizler yapılmış, literatür incelenmiş, kavramsal çerçeveler oluşturulmuş ve hipotezler kurulmuştur. Tüketiciler ülke ekonomisini korumak, işsizliği önlemek amacıyla etnosentrik davranış sergileyerek yabancı menşeili ürün satın almayla ülkelerine karşı oluşabilecek riskleri önlemeyi amaçlarlar. Etnosentrizm eğilimine sahip tüketiciler bu özelliklerinden dolayı yerli ürün bulunmaması hâlinde kültürlerine en yakın, yaşam tarzlarına uygun, tarihsel geçmişlerinde herhangi bir sıkıntı yaşamadıkları ülkelerin ürünlerini tercih ederler. Bundan dolayı tüketicilerin ürünün menşe ülkesini bilmesi ürünün nerede üretildiği hakkında bilgiye sahip olması için oldukça önemlidir. Çalışmanın amacı, farklı kuşakların satın alma davranışlarında etnosentrik açıdan farklı eğilim gösterip göstermediklerinin incelenmesidir. Araştırmada, tüketicilerin etnosentrizm eğilimini ölçmek amacıyla Shimp ve Sharma tarafından geliştirilen ve 4 boyut, 17 maddeden oluşan Cetscale ölçeği kullanılmıştır. Anket çalışması, Kahramanmaraş ilinde yaşayan farklı kuşaklardaki erkek ve kadın tüketicilerden oluşan 300 kişiye uygulanmıştır. Anketten elde edilen veriler güvenilirlik, faktör, frekans, t Testi, Anova testi ve Post Hoc test analizleri ile incelenmiştir.
Keywords
Abstract
In the study in which the effect of the concept of consumer ethnocentrism on the purchasing behaviors of different generations was investigated, necessary analyzes were made, the literature was examined, conceptual frameworks were formed and hypotheses were established. Consumer act ethnocentrically in order to protect the country’s economy and prevent unemployment, consumers display an ethnocentric behavior and aim to prevent the risks that may arise against their countries by purchasing foreign products. Because of these characteristics, consumers with an ethnocentrism tendency prefer the products of the countries that are closest to their culture, suitable for their lifestyles, and where they have not experienced any proplems in their historical past, in the absence of domestic products. Therefore, it is very important for consumers to know the country of origin of the product in order to have information about where the product is produced. The aim of the study is to examine whether different generations show different ethnocentric tendencies in their purchasing behaviors. In the research, the Cetscale scale consisting of 4 dimensions and 17 items, developed by Shimp and Sharma, was used to measure the ethnocentrism tendency of consumers. The survey study was applied to 300 people consisting of male and female consumers from different generations living in Kahramanmaraş. The data obtained from the questionnaire were analyzed with reliability, factor, frequency, t-test, Anova test and Post Hoc test analysis.
Keywords
- Aydoğan, S. (2019). “Tüketici Etnosentrizmi ve Ülke Menşei Etkisinin Yabancı Markalı Ürün Satın Alma
- Aydoğan, S. (2019). “Tüketici Etnosentrizmi ve Ülke Menşei Etkisinin Yabancı Markalı Ürün Satın Alma Niyeti Üzerine Etkisi”, Beykoz Akademi Dergisi, 7(1): 89-122.
- Alparslan, V. (2015). “Satın Alma Karar Sürecinde Etnosentrizm ve X & Y Kuşağındaki Tüketiciler ÜzerineCetscale Ölçeği ile Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi/Sosyal BilimlerEnstitüsü, İstanbul.
- Arı, E. S. (2007). “Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisinin Rolü”, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Altuğ Turgut, B. (2010). “Tüketici Etnosentrizminin Satın Alma Davranışlarına Etkisi: Hizmet Sektöründe Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- Aysuna, C. (2006). “Tüketici Etnosentrizmi Etkisini Ölçmede Cetscale Ölçeği ve Türkiye Uygulaması”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Bakır, U. & Çelik, M. (2013). “Tüketim Toplumuna Eleştirel Bir Yaklaşım: Kültür Bozumu ve Yıkıcı Reklamlar”, Ege Üniversitesi Selçuk İletişim Dergisi, 7(4): 46-63.
- Başgöze, P. & Bayar, N.A. (2014). “Eko Otellerden Hizmet Satın Alımında Kuşaklar Arası Farklılaşmalar Üzerine Bir Çalışma”, Sosyoekonomi, 23(24): 118-130.
- Büyükkalaycı, G. (2018). “Y Kuşağının Etnosentrik Eğilimlere Göre Yerli ve Yabancı Ürünlere Karşı Satın
- Birin Atılgan, C. (2019). “Kuşak Farklılıklarına Göre Mağaza Atmosferinin Deneyimsel PazarlamaylaEtkileşiminin İncelenmesi”, Doktora Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
- Bozacı, E. (2019). “Yerli Üretim Etiketinin Tüketici Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi: Yüksek veDüşük İlgilenimli Ürünler Üzerinde Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Berksan, Ö. (2019). “Tüketici Etnosentrizmin Marka Sadakatine Etkisi: Hazır Giyim Ürünleri Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Cengiz, G. (2011). “Tüketici Etnosentrizmi ve Ülke İmajı Üzerine Kültürler Arası Bir Çalışma: Türkiye ve Yunanistan Örneği”, Yüksek Lisans Tezi Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Can, B. (2016). “Tüketicilerin Online Alışveriş Davranışları ve Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Dağlı, S. (2015). “Müşteri Deneyimlerinin ve Etnosentrik Eğilimlerinin Marka Değeri Algılarına OlanEtkilerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Pilot Araştırma”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi/Sosyal BilimlerEyel, C. Ş. (2019). “Tüketici Etnosentrizmi ile Menşei Ülke Etkisinin Satın Alma Kararı Üzerindeki Rolü:Bahçeşehir Üniversitesi’nde Bir Araştırma”, Al Farabi Internatıonal Journal on Socıal Scıences, 3(1): 106- 116.
- Erol, G. (2017). “X, Y ve Z Kuşağı Tüketicilerinin Satın Alma Davranışları Üzerine Pilot BirAraştırma”,Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Esener, B. (2006). “Kurum Kimliği ve İmajının Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisinin BelirlenmesineYönelik Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.Fettahlıoğlu, H.S. & Sünbül, M.B. (2015). “Tüketici Etnosentrizmi ve Tüketici Husumetinin X,Y,ZKuşakları Açısından İncelenmesi”, Internatonal Journal of Academic Value Studies, 1(1): 26-45.
- Güngör, Y. (2016). “Marka Kişiliği Algısı ve Menşe Ülke Etkenlerinin Tüketici Etnosentrizmi ÜzerindekiEtkisi: Starbucks & Kahve Dünyası Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi /Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
- Güngör Özçelik, D. & Torlak, Ö. (2011). “Marka Kişiliği Algısı ile Etnosentrik Eğilimler Arasındaki İlişki: LEVIS ve MAVİ JEANS Üzerine Bir Uygulama”, Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(3): 361-377.
- Halis, M.; Halis, M. & Adilova, S. (2016). “Turistik Ürün Tüketicilerinin Satın Alma Kararlarında Etnosentrik Tutumlar: Bakü’de Bir Araştırma”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(3): 6-22.
- Kılıç, S. & Göksel, A. (2004). “Tüketici Davranışları: İndirim Kartlarının Tüketici Satın Alma Karar SüreciÜzerindeki Etkisine Dair Ampirik Bir Çalışma” Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2): 147-163.
- Karatekin, S. (2020). “Tüketicilerin Hazır Gıdalara Karşı Tutum ve Niyetini Etkileyen FaktörlerinBelirlenmesi: Y Kuşağına Yönelik Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Üniversitesi, Ankara.
- Kıvanç, H. (2019). “Z Kuşağının Dijital Kanallar Üzerinden Satın Alma Tercihleri”, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- MEDIACLICK, https://www.mediaclick.com.tr/tr/blog/x-kusagi-nedir (06.10.2020).
- Özkanlı, E. (2019). “X, Y ve Z Kuşağı Tüketicilerinin Sosyal Medya Kullanımında Lüks Marka Satın Alma Niyetinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Özden, A. T. (2017). “Etnosentrik Eğilimin Tüketicilerin Satın Alma Davranışına Etkisi: Doğu Anadolu veKaradeniz Bölgeleri Üzerine Karşılaştırmalı Analiz”, Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Senir, G. (2014). “Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisinin Satın Alma Kararı Üzerindeki Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
- Silahşor, Ö. (2018). “X ve Y Kuşakları Kadınlarının Giysi Tercihleri”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi/Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.
- Sürer, S. (2017). “Tüketici Etnosentrizmi ve Menşei Ülke Etkisinin Tüketicilerin Yerli Marka OtomobilSatın Alma Niyeti Üzerine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi/Sosyal Bilimler Şahin, E. & Sancı, T. (2017). “Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve Menşe Ülke Etkisi:
- Tarhan, Y. (2015). “Tüketicilerin Etnosentrik Eğilimlerinde Rolü Olan Faktörlerin Etkisinin İncelenmesi: Kars İlinde Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
- Taşkent, H. Z. (2016). “Spor Sponsorluğunun Satın Alma Niyeti ve Marka Değerine Etkisinde TüketiciEtnosentrizminin Rolü: Türk Hava Yolları Örneği”, Doktora Tezi, Maltepe Üniversitesi/Sosyal BilimlerToksarı, M. & Senir, G. (2015). “Menşe Ülke Etkisinin Satın Alma Kararı Üzerindeki Etkisi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40): 793-805.
- Tuncer, M. A. & Gökşen, H. (2016). “İçecek Sektöründe Tüketici Etnosentrizmi Türkiye - HollandaKarşılaştırmalı Uygulaması”, İnternational Review of Economics and Management, 4(1): 67-95.
- Yıltay, S. (2017). “Tüketici Etnosentrizmi: Satın Alma Davranışlarının Ülkelerarası Farklılığa GöreEtnosentrik Eğilimleri Açısından İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
- Yıldız, E. & Koçan, M. (2019). “Tüketici Etnosentrizmi, Algılanan Kalite ve Marka Sadakatinin MarkaKişiliği Üzerindeki Etkisi: Krem Çikolata Tüketicileri Üzerine Bir Uygulama”, Bingöl Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17): 309-326.
- TDK, Türk Dil Kurumu, https://sozluk.gov.tr/ (03.10.2020).
