SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ALGILARINA GÖRE İLKOKUL MÜDÜRLERİNİN OTANTİK LİDERLİK DAVRANIŞLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Bu araştırma, sınıf öğretmenlerinin algılarına göre ilkokul müdürlerinin otantik liderlik davranışlarının çeşitli değişkenlere açısından incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu araştırmanın evrenini 2019-2020 eğitim ve öğretim yılında Diyarbakır İli Bağlar ilçesinde görev yapan 1674 tane Sınıf Öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın evreninin büyüklüğü nedeniyle, örneklem alma yoluna başvurulmuştur. Basit seçkisiz random örneklem yöntemi kullanılarak seçilen 12 ilkokulda görev yapan toplam 157 sınıf öğretmeni araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeli ile kurgulanmıştır. Veri toplama aracı olarak ‘Otantik Liderlik Algı Ölçeği’ kullanılmıştır. Sınıf Öğretmenlerinin algılarına göre ilkokul müdürlerinin otantik liderlik davranışlarının; cinsiyet, öğrenim durumu, mesleki deneyim meslek yaşamını en fazla nerde geçirdiği, daha önce idarecilik yapıp yapmadığı, gelecekte idareci olma düşüncesine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için bağımsız gruplar t testi ve tek yönlü varyans analizi-ANOVA yapılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin otantik liderlik algıları üzerine ilgili değişkenlerinin bir etkisinin bulunmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen verilere göre sınıf öğretmenlerinin okul müdürlerinin otantik liderlik algılamalarında en düşük madde ortalaması “Okul müdürüm okulda derinden inandığı şeylere ters olan görüşlerin belirtilmesinde ‘ısrar eder’ maddesine aittir. Bu müdürlerin kendi düşüncelerine zıt düşüncelerin belirtilmesinde ısrarcı olmadığını gösterir oysa okul için alınan kararların sağlığı için her türlü düşüncenin tartışılması gerekmektedir. Okul müdürlerinin daha demokratik davranması önerilebilir.
Keywords
Abstract
This research was conducted to examine the authentic leadership behavior of primary school principals in terms of various variables according to the perceptions of classroom teachers. The universe of this research consists of 1674 classroom teachers working in the Bağlar District of Diyarbakir province in the 2019-2020 academic year. Because of the size of the universe of the study, the method of sampling has been applied. A total of 157 classroom teachers in 12 primary schools selected using the simple non-selective random sample Method make up the sample of the study. The research is constructed from quantitative research models with relational screening model. The ‘authentic leadership perception scale’ was used as a data collection tool. According to the perceptions of classroom teachers, elementary school principals ' authentic leadership behaviour; gender, education, professional experience, where previously spent most of his professional life, he had managed not whether, in the opinion of becoming an executive in the future to determine whether there is any different elsewhere, independent samples t test and one way analysis of variance-ANOVA was conducted. It was found that the relevant variables of the teachers involved in the study did not have an effect on their perception of authentic leadership. According to the data obtained, the lowest average of items in classroom teachers ‘perceptions of authentic leadership of school principals belongs to the article “my school principal insists on stating views that are contrary to what he deeply believes in at school." This indicates that principals do not insist on stating Contrary thoughts to their own thoughts, whereas any thoughts should be discussed for the health of the decisions taken for the school. It may be suggested that headteachers act more democratically.
Keywords
- Adair, J., ( 2005). Kışkırtıcı Liderlik. İstanbul: Alteo Yayınları.
- Adair, J., ( 2005). Kışkırtıcı Liderlik. İstanbul: Alteo Yayınları.
- Akşit, H. (2010). Yönetim ve Yöneticilik. (2. Baskı). İstanbul: Kumsaati Yayınları.
- Arıkan, S. (2001). “Otoriter ve Demokratik Liderlik Tarzları Açısından Atatürk’ün Liderlik Davranışlarının Değerlendirilmesi”. Hacettepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, 19(1): 231-257.
- Avolio, B. J. ve Gardner, W. L. (2005).” Authentic Leadership Development: Getting ToThe Root of Positive Forms of Leadership”. The Leadership Quarterly, 16, 315-338.
- Avolio, B. J., Gardner, W. L., Walumbwa, F. O., Luthans, F., & May, D. R. (2004). “Unlocking the mask:A Look at The Processby Which Authentic Leaders İmpact Follower Attitudes and Behaviors”. The Leadership Quarterly.15, 801–823.
- Avolio, B. J., Luthans, F., &Walumba, F. O. (2004).” Authentic leadership: The orybuilding for veritable sustained performance”. Workingpaper: Gallup Leadership Institute, University of Nebraska-Lincoln.
- Aydın, A. Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2013.) “Eğitim yönetiminde pozitif psikoloji”. International Journal of Human Sciences,10(1) ,(1470-1490).
- Bakan İ.,Doğan, İ. F. (2013. Liderlik Güncel Konular ve Yaklaşımlar. Ankara: Gazi Kitabevi.
- Bolden, R., J. Gosling, A. Marturano, P. Dennison. (2003). “A Revıew of Leadershıp Theory and Competency Frameworks. Centre For Leadershıp Studıes “s.5: 1- 44.
- Boz, A. (2016). Okul Yöneticilerinin Otantik Liderlik Davranışları İle Okulların Akademik İyimserlik veÖğretmenlerin Örgütsel Sinizm Düzeyleri Arasındaki İlişki .Diyarbakır: Dicle Üniversitesi Eğitim BilimleriEnstitüsü Eğitim Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi Teftişi Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı.
- Büyüköztürk, S., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
- Caza, A., Bagozzi R. Woolley L., LevyL.,Caza B. (2010). “Psychological Capitaland Authentic Leadership”. Asia-Pacific Journalof Business Administration.2(1):53-70 April.
- Coşar S.,Tabak A., Polat M. (2012). ”Otantik Liderlik”. Tabak A.,ŞeşenH.,Türköz T. (Edit). Liderlikte Güncel Yaklaşımlar, (S.S: 193-226). Ankara: Detay Yayıncılık.
- Çelik, M. (2015).Öğretmen Algılarına Göre İlkokul Müdürlerinin Otantik Liderlik Davranışları (Gaziantep Şehitkâmil İlçesi Örneği). Gaziantep: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Çelik, V. (2012). Eğitimsel Liderlik. 6. bs. Ankara: Pegem Akademi.
- Eraslan, L. (2015). Liderlikte Post-Modern Bir Paradigma: Dönüşümcü Liderlik. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134.SS:1-32
- Erçetin,Ş.Şule. (2000). Lider Sarmalında Vizyon. Ankara: Nobel Yayıncılık. 2.Basım
- Erickson, R. J. (1995). “The İmportance of Authenticity for Self and Society”. Symbolic Interaction, 18 (2), 121-144.
- Gardner, W. L., Avolio, B. J., Luthans, F., May, D. R., &Walumbwa, F. (2005).” Can You SeeThe RealMe? A Self-Based Model of Authentic Leader and Follower Development”. The Leadership Quarterly. 16, 343- 372.
- Goffee R, Jones G . (2005) “ Managing Authenticity The Paradox of GreatLeadership”.https://www.researchgate.net/publication/7434267_Managing_Authenticity_The_paradox_of_g reat_leadership.
- Gündüz, H.B., Beşoluk Ş., Önder İ.( 2011). “Karmaşık Sistemlerde Liderlik Bakışıyla DNA Liderlik”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi.C.8. S.1: 520-537.
- Harter, S. (2002). Authenticity in C. R. Snyder, & S. Lopez (Eds.), Hand book of positive psychology (pp. 382–394). Oxford UK Oxford University Press.
- Hassan.A ,Forbis A. (2011). “Authentic Leadership, Trustand Work Engagement”. World Academy of Science, Engineering and Technology. Cilt: 80, Sayı: 12, ss: 1036-1042.
- Hırlak,B.(2015).Otantik Liderlik, İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları ve Psikolojik SermayeArasındaki İlişki: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı.
- Ilies,R. ,Morgeson,F.Nahrgang, J. D. (2005). “Authentic Leadership and Eudaemonic Well-Being: Understanding Leader-Follower Outcomes”. The Leadership Quarterly. 16, 373-394.
- İbicioğlu H, Özmen İ, Taş S. (2009). “Liderlik Davranışı ve Toplumsal Norm İlişkisi:Ampirik Bir Çalışma”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi Y., C.14, S.2. S. S:1-23.
- Karasar, N. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayıncılık: Ankara.
- Kernis, M.H. (2003). “Toward aConceptualization of Optimal Self-Esteem”. PsychologicalInquiry. 14(1),1-26.
- Keser, S. (2013). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Otantik Liderlik Ve Psikolojik Sermaye ÖzelliklerininKarşılaştırılması. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Eğitim Yönetimi Ve Denetimi Yüksek Lisans Programı.
- Kesken, J., Ayyıldız A. N. (2008). “Liderlik Yaklaşımlarında Yeni Perspektifler: Pozitif ve Otantik Liderlik.” Ege Akademik Bakış.2008 8 (2):729-754
- Kesken.J., Ünnü Ay yıldız, A.N. (2011). Öteki Liderlik. Ankara: Gazi Kitabevi
- Kızıloğlu A, Tabak A, Erkenekli M. (2012). “Liderlikte Güncel Yaklaşımlar.”Örtük Liderlik Kuramı”.( S.S:111-155). Ankara :Detay Yayıncılık.1.Baskı.
- Koçel,T. (2015). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Yayınları.
- Korkmaz, O. (2017). “Otantik Liderlik ve Örgütsel Güven”. International Journal Of SocialScience. Number: 58 , p.43-454, Summer II 2017.
- Leblebici, D. N. (2008). “21.Yüzyılın Liderlik Anlayışına Bakış”. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 32 No:1 s.61-72,Sivas.
- Luthans,F.Youssef, C.M. (2004). “Human, Social, and Now Positive Psychological Capital Management:Investing in People for Competitive Advantage”. Published in Organizational Dynamics, vol. 33, no. 2 , SS. 143–160.
- Memiş A.,Ç. Gaye Karaçay Aydın, Hayat Kabasakal, Behice Ertenü Saraçer. 2009. Eskişehir: “Türkiye‟deOtantik Liderlik Üzerine Bir Keşif Çalışması”. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Ss:294-302. r.Northouse, P. G.Çev. Şimşek, C., (2014). Liderlik Kuram ve Uygulamalar, 6. Baskı, Sürat Üniversite Yayınları.
- Okçu V., Anık,S. (2017). “Okul Yöneticilerinin Otantik Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin Motivasyonve Mobbing Yaşama Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi. 2017 – 5(2), 63-85.
- Ökmen, Ş. (2017). Otantik Liderliğin Örgütsel Öğrenme Kapasitesine Etkisi. Gebze: Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü.
- Özen, Y. ve Gül, A. (2007). Sosyal ve eğitim bilimleri araştırmalarında evren-örneklem sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 394-422.
- Saylı H., Baytok A. (2014). “Örgütlerde Liderlik Teori Uygulama ve Yeni Perspektifler”.Ankara: Nobel Yayıncılık,1.Baskı.
- Sparrowe R.T. (2005). “Authentic leadership and then arrative self”. Th e Leadership Quarterly 16 (2005) 419–439
- Şişman, M. (2014). Öğretim liderliği. Ankara: Pegem A Yayıncılık.6.Baskı
- Tabak, A.,PolatM.,Coşar, S.,Türköz, T.( 2012). “Otantik Liderlik Ölçeği: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması”, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14 (4), ss. 89-106
- Tavşancıl, E. (2006).Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara:Nobel Yayın Dağıtım. Taymaz, H. (2009). Okul Yönetimi. Ankara : PEGEM Akademi Yayıncılık.9.Baskı.
- Terzi, D. (2018). Kutadgu Bilig'de "Bey" Figürünün Otantik Liderlik Yaklaşımı Açısından Analizi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü.( Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.)
- Turhan, M.(2007). Genel ve Mesleki Lise Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarının Okullardaki Sosyal Adalet Üzerindeki Etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü.
- Url 1: (https://www.billgeorge.org). ( Erişim Tarihi: 01 Aralık 2019)
- Walumbwa, F.,Avolio B.,Gardner W,WernsingT,Peterson S.(2008).“Authentic Leadership:Development andValidation of a Theory-BasedMeasure”. Management DepartmentFaculty Publications. c.2. s.1: 89-124.
