Author :
Abstract
Eğitimde amaç bireylere istendik özellikler kazandırmaktır. Bütün toplumlar bireylerinin ve kendi toplumlarının ihtiyaçları doğrultusunda eğitim sistemlerinin belirlediği amaçlara uygun olarak istendik özellikler belirlemektedir. Her toplum için istendik özellikler farklı olabilir. Toplumlar belirledikleri bu özellikleri eğitim programları aracılığıyla bireylerine kazandırırlar. Öğretim programları da eğitim programlarının önemli bir bileşeni olarak bu amaca hizmet etmektedir. İlkokulda okutulan Hayat Bilgisi dersi birey yetiştirmeye hizmet eden önemli bir mihver ders konumundadır. Bu nedenle bu dersin öğretim programının yetiştirilmek istenen birey özellikleri açısından incelenmesi, toplumun ve bireyin gereksinim duyduğu birey özelliklerinin ortaya konması açısından önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı, Hayat Bilgisi öğretim programında yer alan amaçlar ve kazanımları birey özellikleri açısından incelemek ve gerekli değerlendirmeleri yapmaktır. Bu temel amaç çerçevesinde Hayat Bilgisi dersi öğretim programı amaçlarında ve kazanımlarında yetiştirilmek istenen birey özellikleri tespit edilmiş ve boyutlarıyla ortaya konmuştur. Araştırmada nitel araştırma deseni benimsenmiş ve tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma verileri doküman incelemesi tekniği ile toplanmış ve içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda amaçlarda belirlenen özelliklerin kazanımlara yansıtılmadığı, sınıf seviyelerine ve öğrencilerin bulundukları gelişim dönemlerine göre belirlenmediği ve kazanımlarda ifade edilen birey özelliklerinin hedef yazma ilkelerine uygun olarak yazılmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda en çok kazandırılmak istenen özelliklerin ise “değerler”, “güvenlik”, “sağlık”, “beceriler”, “yakın çevresindeki varlıklar” ve “bilinçli tüketici olma” ile ilgili olanlar olduğu tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
In education, the goal is to bring desirable characteristics to individuals. All societies determine desirable characteristics according to the goals set by education systems, in accordance with the needs of individuals and their own communities. These desirable characteristics may vary for each society. Societies bring these characteristics determined by themselves in individuals via education programmes. Course curriculums, in addition, serve to this purpose as an important component of education programmes. Life Sciences course given in primary schools has a pivotal position, playing a role in education of individuals. For this reason, examination of this class’ curriculum in the sense of characteristics of individuals who are to be educated is important in respect of revealing individual characteristics, which society and individuals need. The aim of this research is to examine the goals and acquisitions in the Life Sciences course curriculum in the scope of individual characteristics and to carry out necessary evaluations. Within the frame of this important aim, characteristics of individuals who are to be educated within the goals and acquisitions of Life Sciences course curriculum was detected and drawn forth with its aspects. In this research, qualitative research method was adopted, and screening model was used. Research data was collected by document examination technique and content analysis was conducted. In the results of this research, it has been found that characteristics specified in the objectives was not represented to the acquisitions, not determined according to class levels and developmental periods of students, and individual characteristics stated in the acquisitions was not written in accordance with target writing principles. In the results of this research, again, it has also been detected that the most desirable characteristics to be gained are “values”, “safety”, “healthcare”, “skills”, “entities around immediate surroundings” and “being a conscious customer”.
Keywords
- Akçay, H. & Kapıcı, H. Ö. (2016). Hayat bilgisi dersi öğretim programı ve temel beceriler. S. Güven ve S.
- Akçay, H. & Kapıcı, H. Ö. (2016). Hayat bilgisi dersi öğretim programı ve temel beceriler. S. Güven ve S. Kaymakçı (Ed.). Hayat bilgisi öğretimi içinde (s.112-131). Ankara: Pegem Akademi.
- Akpınar, B. (2015). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara, Data Yayınları.
- Akdağ, H. & Taşkaya, S. M. (2016). Birleştirilmiş sınıflarda hayat bilgisi öğretimi. S. Güven ve S. Kaymakçı (Ed.). Hayat bilgisi öğretimi içinde (s.348-369). Ankara: Pegem Akademi.
- Aktepe, V. & Yalçınkaya, E. (2016). Hayat bilgisi dersinde değer eğitimi ve uygulama örnekleri. S. Güven ve S. Kaymakçı (Ed.). Hayat bilgisi öğretimi içinde (s.134-175). Ankara: Pegem Akademi.
- Akyüz, Y. (2012). Türk Eğitim Tarihi M.Ö. 1000-M.S. 2012 Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Aladağ, S. (2016). Hayat bilgisi: Tanımı, amacı ve doğası. S. Güven ve S. Kaymakçı (Ed.). Hayat bilgisi öğretimi içinde (s.2-19). Ankara: Pegem Akademi.
- Aslan, E. (2011). Türkiye Cumhuriyeti’nin ilkokullarda izlediği ilk öğretim programı: 1924 ilk mektepler müfredat programı. Elementary Education Online, 10(2), 717-734.
- Atik, S., & Aykaç, N. (2019). 2009 ve 2015 yılı Hayat Bilgisi öğretim programlarının değerlendirilmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 9 (4), 708-722.
- Aybek, C. (2019). Eğitimde Araştırma Yöntemleri. Kürşad Yılmaz & Recep Serkan Arık (Ed.), Verilerin Analizi ve Değerlendirilmesi, (s. 161-183). Pegem Akademi Yayıncılık.
- Bahçe, A. (2010). Hayat Bilgisi Öğretiminde Değerlerin Kazandırılma Düzeylerinin Öğretmen Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Bıkmaz, F. (2013). 1924 İlkmekteplerin Müfredat Programı. F. D. Gözütok, & Bıkmaz (Ed.), Cumhuriyet’inilânından 2013’e öğretim programlarının analizi Hayat Bilgisi örneği içinde (s. 33). Ankara: Yargı Yayınevi.Çubukçu, Z. & gültekin, M. (2006). İlköğretimde öğrencilere kazandırılması gereken sosyal beceriler. Bilig, 37, 155-174.
- Demirel, Ö. (2015). Eğitimde Program Geliştirme Kuramdan Uygulamaya. Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık.
- Ertürk, S. (1998). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara, Meteksan Matbaacılık.
- Gültekin, M. (2015). Çocuğun yaşamından dünyaya açılan pencere: Hayat bilgisi öğretim programı. M. Gültekin (Ed.). Hayat bilgisi öğretimi içinde (s.15-42). Ankara: Nobel Yayın.
- Gündoğan, A. (2017). 2015 Hayat Bilgisi öğretim programının sosyal beceriler bağlamında incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (23), 437-456.
- Hewit, T. W. (2018). “Eğitim Programı Uygulama’’. (Çev: Şehrinuh Kayıhan). Eğitimde Program Geliştirme Neyi Neden Öğretiyoruz. (Çev. Editör: Serhat Arslan). Ss. 253-272.
- İren, A. (2019). Din ve Bilimsel Eğitim Sistemleri ve Nasıl Bir Eğitim. İstanbul, Artikel Yayıncılık.
- Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Kavramlar İlkeler Teknikler. Ankara, Nobel Akademi Kaya, Y. K. (2015). İnsan Yetiştirme Düzenimiz Politika-Eğitim-Kalkınma. İstanbul, Artikel Yayıncılık.
- MEB, (2018). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Ankara. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Oral, B. (2006). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi. Özcan Demirel & Kasım Kıroğlu (Ed.), Ders Kitaplarının Öğretim Programlarına Uygunluğu, (s. 82-105). Öğreti Yayınları.
- Özyılmaz, Ö. (2013). Türk Milli Eğitim Sisteminin Sorunları ve Çözüm Arayışları. Ankara, Pegem Akademi Sönmez, V. (2015). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara, Anı Yayıncılık.
- Sönmez, V. & alacapınar, F. G. (2016). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, AnıŞahin, M. (2009). Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze Türkiye’de Hayat Bilgisi dersi programlarının gelişimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (8), 402-410.
- Şimşek, N. (2013). Hayat Bilgisi Dersinde Kişisel Nitelik (Değer) Öğretimi, İnternational Journal of Social Sciences, 1(1), 1325-1346.
- Tanilli, S. (2016). Nasıl Bir Eğitim İstiyoruz?. İstanbul, Cumhuriyet Kitapları.
- Tay, B., & baş, M. (2015). 2009 ve 2015 yılı Hayat Bilgisi dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 341-374.
- Uşun, S. (2016). Eğitimde Program Değerlendirme, Süreçler-Yaklaşımlar ve Modeller. Ankara, Anı Varış, F. (1988). Eğitimde Program Geliştirme, Teori ve Teknikler. Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Warger, C. L. & rutherford, R. (1996). Social skills instruction: A collaborative approach. Reston: Exceptional Innovations.
- Yıldırım, A. (2006). Yeni ilköğretim programına göre hazırlanmış hayat bilgisi ders kitaplarına ilişkinöğretmen görüşlerinin incelenmesi (Elazığ İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
- Yıldırım, A. ve şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin YayıncılıkYüce, S. (2008). Taşımalı Eğitim-Öğretim Yapan İlköğretim Okullarındaki İkinci Kademe ÖğrencilerininSosyal Bilgiler Derslerine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
