Author :
Abstract
Örgüt kültürü, organizasyonları çok yakından ilgilendiren önemli değişkenlerden birisidir. Organizasyonların sahip olduğu örgüt kültürü, yönetim tarzından örgüt yapısına ve davranışlara kadar her şeyi belirler. Denison Modeli, sağlıklı bir örgüt kültürünün örgütsel performansı yükselttiğini ifade eden bir yaklaşımdır. Denison Modelinde, örgüt kültürü 4 temel boyutta ölçüm yapmaktadır. Bunlar, misyon, katılım, tutarlılık ve uyumdur. Anket uygulaması, ulaşım sektöründe faaliyet gösteren bir kamu kurumunda toplam 1128 katılımcı ile yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda Denison’un örgüt kültürü modeline ilişkin ortaya atılan ana hipotezlerin sadece cinsiyete ilişkin olanı reddedilmiştir. Demografik faktörlere göre örgüt kültürü boyutları genelde farklılaşmaktadır. Bu çalışma örgüt kültürünün kurumlar için önemini bir kez daha ortaya koymuştur.
Keywords
Abstract
Organizational culture is one of the important variables that concern organizations very closely. The organizational culture of organizations determines everything from management style to organizational structure and behaviour. The Denison model is an approach that expresses that a healthy organizational culture improves organizational performance. In the Denison model, organizational culture measures four basic dimensions. These are mission, engagement, consistency and cohesion dimensions. The survey was conducted with a total of 1128 participants in the public institution in the transportation sector. As a result of the analysis, the main hypotheses regarding Denison's organizational culture model have been accepted except that the hypothesis relates to gender. According to demographic factors, the dimensions of organizational culture generally differ. This study once again demonstrated the importance of organizational culture for institutions.
Keywords
- Acar, A. Z. (2013). Farklı örgüt kültürü tipleri ve liderlik tarzları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki:
- Acar, A. Z. (2013). Farklı örgüt kültürü tipleri ve liderlik tarzları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: Lojistik işletmelerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(2), 5-31.
- Barut, Y., & Onay, M. (2018). Örgüt Kültürü Ve Liderlik Tarzı Arayışında, Yeni Argümanlar: Manisa Vestel Fabrikasında Bir Çalışma. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (Ibad), 3(1), 181-193.
- Basri, S., & Zorlu, K. (2020). Örgüt Kültürü Algısının Örgütsel Çeviklik Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20(39), 147-164.
- Bayrak Kök, S., & Özcan, B. (2012). Örgüt kültürünün oluşumunda etkili olan faktörler ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Bankacılık sektöründe bir araştırma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi (7:2), 113-131.
- Carter, N. T., Kotrba, L. M., Diab, D. L., Lin, B. C., Pui, S. Y., Lake, C. J., ... & Chao, A. (2012). Acomparison of a subjective and statistical method for establishing score comparability in an organizational culture survey. Journal of Business and Psychology, 27(4), 451-466.
- Çiçek, İ., & Zehir, C. (2019). Kurum Kültürü Bağlamında Grupla Özdeşleşme. İzmir İktisat Dergisi, 34(3), 443-471.
- Denison, D. R. (1984). Bringing corporate culture to the bottom line. Organizational Dynamics, 13(2), 5-22.Denison, D. R. (1990). Corporate culture and organizational effectiveness. John Wiley & Sons. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1002/hrm.3930280408 (ulaşıldı 10.03.2021)
- Denison, D. R., & Mishra, A. K. (1995). Toward a theory of organizational culture and effectiveness. Organization Science, 6(2), 204-223.
- Denison, D. R. ve Neale, W. S. (1999) ‘Denison Organizational Culture Survey: Facilitator Guide’.
- Denison, D. R., Haaland, S., & Goelzer, P. (2004). Corporate culture and organizational effectiveness: is Asia different from the rest of the world?. Organizational dynamics, 33(1), 98-109.
- Denison, D. R., Janovics, J., Young, J., & Cho, H. J. (2006). Diagnosing organizational cultures: Validating a model and method. Documento de trabajo. Denison Consulting Group.
- Denison, D., Nieminen, L., & Kotrba, L. (2014). Diagnosing organizational cultures: A conceptual andempirical review of culture effectiveness surveys. European Journal of Work and Organizational Psychology, 23(1), 145-161.
- Eren, E., Alpkan, L., & Ergün, E. (2003). Kültürel boyutlar olarak işletmelerde içsel bütünleşme ve dışsal odaklanma düzeylerinin performansa etkileri. 4(1): 55-70.
- Fiş, A. M., & Wasti, S. A. (2009). Örgüt kültürü ve girişimcilik yönelimi ilişkisi. METU Studies In Development (Muhan Soysal Special Issue), 35, 127-164.
- Frăticiu, L., Mihăescu, D., & Andănuţ, M. (2015). Culture-civilization-organizational culture and managerial performance. Procedia Economics and Finance, 27, 69-72.
- Gillespie, M. A., Denison, D. R., Haaland, S., Smerek, R., & Neale, W. S. (2008). Linking organizationalculture and customer satisfaction: Results from two companies in different industries. European Journal of work and organizational psychology, 17(1), 112-132.
- Gizir, S. (2003). Örgüt kültürü çalışmalarında yönetsel yaklaşımlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 35(35), 374-397.
- Gökşen U. (2001). Diagnosing Organizational Culture in the Army, Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Sos. Bil. Enst., Ankara.
- Hosseini, S. H., Hajipour, E., Kaffashpoor, A., & Darikandeh, A. (2020). The mediating effect oforganizational culture in the relationship of leadership style with organizational learning. Journal of human Behavior in the social environment, 30(3), 279-288.
- İşcan, Ö. F., & Timuroğlu, M. K. (2007). Örgüt kültürünün iş tatmini üzerindeki etkisi ve bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 119-135.
- Karcıoğlu, F., Kâhya, C., & Buzkan, K. (2012). Çatışma Yönetim Stratejisinin Tahmin Edicileri Olarak Örgütsel Kültür Tipleri. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1), 77-91.
- Kesiktaş, H. H., & Ayan, M. S. (2017). Deniz Ulaştırma İşletmelerinde Denison Modeli Ve Motivasyon Üzerine Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 9(1), 73-103.
- Kızıloğlu, M. (2017). Denison Örgüt Kültürü Modeli bağlamında örgüt kültürü ve örgütsel güç ilişkisi üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Kızıloğlu, M., & Bayrak Kök, S. (2017). Denison örgüt kültürü modeli üzerine bir araştırma. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 141-159.
- Kızıloğlu, M., & Kök, S. B. (2020). Denison Örgüt Kültürü Modeli Bağlamında Örgüt Kültürü ve Örgütsel Güç İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. İstanbul Business Research, 49(1), 60-85
- Kirin, S., Gavrić, G., & Kirin, S. (2020). Organizational culture in Serbia in relation to the characteristics of organization: Empirical reserch. Industrija, 48(4), 23-45.
- Koçel, T. (2011). İşletme Yöneticiliği, 13. Baskı, İstanbul: Beta Yayınevi.
- Kolancıoğlu, B., & Karabulut, A. T. (2018). Örgüt Kültürünün Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi:Hastaneler Üzerinde Bir Araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(33), 115-131.
- Kotrba, L. M., Gillespie, M. A., Schmidt, A. M., Smerek, R. E., Ritchie, S. A., & Denison, D. R. (2012). Doconsistent corporate cultures have better business performance? Exploring the interaction effects. Human relations, 65(2), 241-262.
- Menesha, A. H. (2020). The Influence of Organizational Culture on Organizational Performance (The Case of Debre Berhan University). culture, 10(1), 24-35.
- Metz, D., Ilieș, L., & Nistor, R. L. (2020). The Impact of Organizational Culture on Customer Service Effectiveness from a Sustainability Perspective. Sustainability, 12(15), 6240.
- Öncül, M. S., Deniz, M., & İnce, A. R. (2016). Hofstede’nin örgüt kültürü modelinin potansiyelgirişimcilerin yetiştiği çevresel özellikler kapsamında değerlendirilmesi. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 7(1), 255-269.
- Özen Kutanis, R., Özsoy, E. Karakiraz, A., Aras, M., Erol, E. ve Uslu, O. (2015). Örgüt KültürüÇalışmalarının Yöntem ve Kapsam Bakımından İncelenmesi: Lisansüstü Tezler Üzerinden Bir İnceleme. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13 (1), 123-143.
- Öztürk, U. C. (2015). Örgüt Kültürü Algısında Cinsiyet Faktörünün Etkisi Ve Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(12), 62-86.
- Pehlivan, S., Lafcı, D., Demiray, G., & Yaman, M. (2015). Cerrahi Kliniğinde Çalışan Hemşirelerin Örgüt Kültürünü Algılamaları. Sağlık Ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 2(1), 12-24.
- Reyhanoğlu, M., & Sırkıntıoğlu Yıldırım, Ş. (2016). Aile işletmelerinde aile değerlerinin örgüt kültürüne etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 5(3): 574-596.
- Sezgin, F., & Sönmez, E. (2018). Örgüt kültürü ve iklimi çalışmalarının sistematik incelemesi: Bir içerik analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 257-275.
- Sökmen, A., Benk, O., & Gayaker, S. (2017). Örgüt Kültürü, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ve ÖrgütselBağlılık İlişkisi: Bir Kamu Kurumunda Araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 415-429.
- Tan, B. S. (2019). In search of the link between organizational culture and performance. Leadership & Organization Development Journal. 40(3): 356-368.
- Yahyagil, M. Y. (2004). Denison örgüt kültürü ölçme aracının geçerlik ve güvenirlik çalışması: Ampirik bir uygulama. İÜ İşletme İktisadı Enstitüsü, Yönetim Dergisi, 47, 53-76.
- Yeşil, S., Doğan, İ., & Doğan, Ö. (2016). Örgüt Kültürünün Girişimcilik Yönelimi İle Örgütsel PerformansÜzerindeki Etkisi: Kahramanmaraş İli Tekstil Sektörü Örneği. Yönetim Ve Ekonomi AraştırmalarıYılmaz, C., & Ergun, E. (2008). Organizational culture and firm effectiveness: An examination of relativeeffects of culture traits and the balanced culture hypothesis in an emerging economy. Journal of world business, 43(3), 290-306.
- Yılmaz, F. (2019). Örgüt Kültürünün Mesleğe Bağlılık Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesi Üzerine BirAraştırma. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 22-32.
- Yücel, İ., & Koçak, D. (2016). Örgüt Kültürü Ile Personel Güçlendirme Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(12), 1-25.
- Zeng, K., & Luo, X. (2013). Impact of ownership type and firm size on organizational culture and on theorganizational culture-effectiveness linkage. Journal of Business Economics and Management, 14(sup1), 96- 111.
