ŞANLIURFA’DA Kİ SÜS BİTKİLERİ TÜKETİCİLERİNİN TÜKETİM TERCİHLERİNE YÖNELİK TUTUM VE ALGILARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
Author :
Abstract
Süs bitkileri ve çiçekçilik, kentleşmenin yoğunlaştığı yerlerde insanların yeşil çevreye ve doğaya olan özlemlerini giderme, insan psikolojisine sağladığı katkının yanı sıra, bulundukları mekânların hava kalitesini arttıran, önemi sürekli artan ve zorunlu olmayan bir tüketim maddesi olup, ticari bir sektör haline gelmiştir. Şanlıurfa sahip olduğu jeotermal kaynak ve mevsimsel özellikleri nedeniyle bu konuda önemli bir potansiyele sahiptir. Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa’da ki tüketicilerinin cinsiyet temelli süs bitkileri ve çiçeklere olan tutum ve algılarıyla, tüketim tercihlerinin belirlenmesidir. Bu amaçla basit tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen ve gönüllülük esasına dayalı katılımı kabul eden süs bitkileri tüketicileriyle yüz yüze görüşme yoluyla anketler 2020 yılında yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre erkek katılımcılar bu araştırmaya daha az katılım göstermiş olup, genel olarak, eşlerine ya da kız arkadaşlarına çiçek almayı, zayıflık, hafife alınma, değer kaybı veya ataerkil yapı ve aşiret kültürü nedeniyle alay konusu olabilme gibi nedenlerle pek tercih etmemektedirler. Diğer taraftan da anneler gününde en fazla çiçek alanlarda erkeklerdir. Süs bitkisi ve çiçekler daha çok eğitimli ve bekâr olan tüketicilerin ilgisini çekmektedir. Katılımcıların %55’i sadece özel günlerde alırken, görünüş ve algılanan anlamın önemi %78, en fazla alım zamanı ise %89 ile anneler günü olarak belirlenmiştir. Erkek katılımcıların %28’i çiçekleri mecburiyetten aldığını beyan etmiştir. Süs bitkileri ve çiçeklerin insanların yaşamındaki öneminin yüksek olduğu %88, insanların moral ve motivasyonlarında etkili olduğu %81, bunun bir alışkanlık olduğu ve insanların yaşam tarzlarıyla ilgili olduğu ise %65 oranında belirlenmiştir. Anket katılımcıların ortalama yıllık süs bitkisi ve çiçek harcamaları yaklaşık 126 TL’dir. Bu oran aylık ortalama hesaplanan gelirin %03.1’ine karşılık gelmektedir. Binde 3.1 tüketiciler için ödenebilecek bir miktar olup, ödeme gücü dâhilindedir. Erkek tüketicilere yönelik alımı teşvik eden faaliyetler ile tüketim miktarı önemli oranda arttırıla bilinir. Bu araştırma internet ortamında yapılan literatür taramasına göre Türkiye’de bu kapsamda yapılan ilk çalışmadır.
Keywords
Abstract
Ornamental plants and floriculture is a consumption item that increases the air quality of the places where they are, in addition to its contribution to human psychology, to satisfy people's longing for the green environment and nature in places where urbanization is concentrated, and it has become a commercial sector. Şanlıurfa has an important potential in this regard due to its geothermal resources and seasonal characteristics. This study aims to determine the consumption preferences of the consumers in Şanlıurfa with their attitudes and perceptions towards gender-based ornamental plants and flowers. The surveys were conducted in 2020 through face-to-face interviews with ornamental plant consumers, which were selected by simple random sampling method and accepted the participation voluntarily. According to the results, male participants participated less in this study and generally did not prefer to buy flowers for their wives or girlfriends, due to weakness, underestimation, loss of value, or being ridiculed due to patriarchal and tribal culture. On the other hand, it is the men who buy the most flowers on mother's day. Ornamental plants and flowers attract more educated and single consumers. While 55% of the participants took it only on special occasions, the importance of appearance and perceived meaning was determined as 78%, and the maximum purchase time with 89% was determined as mother's day. 28% of the male participants stated that they bought the flowers because of necessity. It was determined that the importance of ornamental plants and flowers in people's lives was high with 88%, it was effective on people's morale and motivation by 81%, and it was a habit and it was related to people's lifestyles with a rate of 65%. The average annual spending of the survey participants on ornamental plants and flowers is approximately 126 TL. This rate corresponds to 3.10% of the monthly average calculated income. It is an amount payable for consumers of 3.1 per thousand and within the ability to pay. It is known that the consumption amount can be increased significantly with the activities that encourage purchase for male consumers. This research is the first study conducted on gender-based in Turkey according to the literature review conducted on the internet.
Keywords
- Akduman Hoşer, S. (2014). İzmit’teki Park ve Bahçelerde Yetiştirilen Süs Bitkileri. Kocaeli Üniversitesi, Fen
- Akduman Hoşer, S. (2014). İzmit’teki Park ve Bahçelerde Yetiştirilen Süs Bitkileri. Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli. 372s.
- Ay, S. (2009). Süs Bitkileri İhracatı, Sorunları Ve Çözüm Önerileri: Yalova Ölçeğinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 423-443.
- Aydogdu, M. H. (2016). Farmers’ Risk Perception and Willingness to Pay for Environment: Case Study of GAP-Sanliurfa, Turkey. Fresenius Environmental Bulletin, 25(12), 5449-5455.
- Aydogdu, M. H., Yenigün, K. and Aydogdu, M. (2015). Factors Affecting Framers’ Satisfaction from WaterUser Associations in the Harran Plain-GAP Region, Turkey. Journal of Agricultural Science and Technology, 17, 1669-1684.
- Aydoğdu, M. H. ve Yıldızoğulları, N. (2021). Şanlıurfa’ki Süs Bitkileri Üreticilerinin Mevcut Yapıları veSektöre Bakışları Üzerine Bir Araştırma, International Journal of Disciplines Economics & Administrative Scienves Studies, 7(28), 313-321. Doi No: http://dx.doi.org/10.26728/ideas.418
- Bayram, N. (2015). Sosyal Bilimlerde SPSS ile İleri Veri Analizi. Ankara: Ezgi Kitapevi, 5. Baskı. 26s.
- Bulut, Y., Akpınar, E. ve Yılmaz, H. (2007). Erzurum Kentinin Kesme Çiçek Tüketim Potansiyelinin Belirlenmesi ve Çözüm Önerileri. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(2), 7-11.
- Cançelik, M. (2020). A Field Research on the Medical Aromatic Plant Selling Enterprises (Aktar/Attar) inŞanlıurfa, in Current Researches in Economics and Administrative Sciences, 1st ed., Y. A. Unvan and İ. Serbestoğlu, Eds. Cetinje-Montenegro: Ivpe, pp. 25–48.
- Cengiz, B., Keçeçioğlu Dağlı, P. ve Yiğittekin, S. (2017). Peyzaj Ekonomisi Açısından Peyzaj ve SüsBitkileri Fidanlık İşletmelerine Yönelik Sektörel Bir Analiz. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19(2), 50-62. DOI:10.24011/barofd.344677
- Cengiz, B., Sabaz, M. and Sarıbaş, M. (2011). The Use of Some Natural Crataegus L (Hawthorn) Taxa fromWestern Black Sea Region of Turkey for Landscape Applications. Fresenius Environmental Bulletin, 20(3), 938-946.
- Eşitken, A., Çelik, Y., Polat, A.T. ve Karakayacı, Z. (2012). Konya’da Dış Mekân Süs Bitkileri, İç MekânSüs Bitkileri, Kesme Çiçekler Ve Çiçek Soğanları Yetiştiriciliği Yatırımlarına Yönelik Fizibilite Çalışması, T.C. Mevlana Kalkınma Ajansı, Konya.
- Gençer, B. (2014). Dünya’da ve Türkiye’de Kesme Çiçek Sektörü Pazarlama Organizasyonları ve TüketiciEğilimleri. Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Tekirdağ. 148s.
- Mancı, A. R., ve Aydogdu, M. H. (2015). Urfa Kale’sinin Ödeme İstekliliği Yöntemi Kullanılarak EkonomikDeğerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırmȧ. The Journal of Academic Social Science, 13, 353-368. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.677
- Onay, H. A. (2008). Türkiye’de Süs Bitkileri Sektörünün Üretim ve Yapısal Sorunları ve Öneriler. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara. 185s.
- Parlakçı Doğan, H., Aydogdu, M. H., Sevinç, M. R. and Cançelik, M. (2020). Farmers’ Willingness to Payfor Services to Ensure Sustainable Agricultural Income in the GAP-Harran Plain, Sanlıurfa, Turkey. Agriculture, 10, 152. doi:10.3390/agriculture10050152
- Sevinç, G., Aydoğdu, M. H., Cançelik, M. and Sevinç, M. R. (2019). Farmers' Attitudes toward PublicSupport Policy for Sustainable Agriculture in GAP-Şanlıurfa, Turkey. Sustainability, 11(23), 6617. doi:10.3390/su11236617
- Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı. (2006). İl Tarım ve Kırsal Kalkınma Master Planlarının Hazırlanmasına Destek Projesi, Şanlıurfa Tarım Master Planı, Şanlıurfa Tarım İl Müdürlüğü, Şanlıurfa. 153s.
- TÜİK. (2021). Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2020.https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2020 (Erişim Tarihi: 16.03.2021).
- Ünlü, İ. H. (2014). Şanlıurfa Kent Dokusuna Uygun Karasal İklim Koşullarına Dayanıklı Çok Yıllık SüsBitkilerinin Belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Hatay. 104s.
- Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık. 40s.
- Yıldızoğulları, N. (2020). Süs Bitkileri Potansiyelinin Belirlenmesi: Şanlıurfa İli Örneği, Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Şanlıurfa.
