DİKKAT EKSİKLİĞİ HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU TANISI ALMIŞ ÜSTÜN ZEKALI ÇOCUKLARIN YAŞADIĞI PSİKOLOJİK SORUNLAR ÖRNEK OLAY ÇALIŞMASI
Author :
Abstract
Araştırma dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı ve üstün yetenekliler tanısı bir arada almış dört gönüllü çocuğun ebeveynleri ile yarı yapılandırılmış görüşme formu eşliğinde görüşler alınmıştır. Üstün zekaya sahip olan çocuklar duyarlı bir sinir sistemine sahip olmalarıdan dolayı normal gelişimdeki çocuklardan farklı bazı özelliklere sahiptir. Bu durum hareketli olmak, soru sorma, tartışma, bağımsız davranma ve otoriteyi sorgulama şeklinde görülmektedir. Okul gibi yapılandırılmış ve sık bulunan ortamlarda bu davranışlar şiddetini daha fazla arttırmaktadır. Günümüzde dikkat eksikliği hiperaktivite bozuklu tanısı almış üstün zekalı çocuklar ile ilgili araştırmalar sürmektedir. İki kere farklı üstün zekalı çocukların özelliklerinin bilinmesi, sosyal ortamda hem onların fark edebilmeleri hem de onlara karşı nasıl davranılması gerektiğinin bilinmesi açısından bu araştırma önemlidir. Ülkemizde bu alanda yeterli sayıda araştırmanın bulunmaması bu çocukların doğru şekilde tanımlanması ve yönlendirilmesi konusunda sıkıntılara yol açmaktadır. Bu tarz çocukların gösterdikleri davranışlar bireyi, ailesini, çevresini ve hayat kalitesini belirgin şekilde etkilemektedir. Bu çalışmada dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı almış üstün zekâlı çocukların yaşadığı psikolojik sorunlar örnek olay çalışması ile incelenmektedir. Araştırma sonucunda iki kere farklı çocukların kendilerini kabul ettirme davranış içerisinde oldukları, sürekli hareket halinde oldukları, bunun yanında içine kapanık halde yaşadıkları, sosyal hayatında yaşadıklarını kimseyle paylaşmadıkları, sürekli taktir görmek ve en iyisi olmak gayreti içinde oldukları görülmüştür.
Keywords
Abstract
Children with superior intelligence have different characteristics than children in normal development because they have a sensitive nervous system. This situation is seen as being active, asking questions, discussing, acting independently and questioning authority. In structured and common settings such as schools, these behaviors increase the severity more. Thus, such children are considered as children with attention deficit and hyperactivity disorder. In addition, there are children with giftedness and attention deficit disorder and hyperactivity disorder. Lack of sufficient research in this area in our country causes problems in correctly identifying and directing these children. The behaviors of these children significantly affect the individual, family, environment and quality of life. In this study, in this study, psychological problems experienced by gifted children diagnosed with attention deficit hyperactivity disorder are examined with case study. As a result of the research, it was seen that the children were in a behavior of acceptance, they were always on the move, they were also withdrawn, they were not sharing with anyone in their social life, they were always trying to appreciate and be the best.
Keywords
- Akarsu, Ö., ve Mutlu, B. (2017). Üstün Yetenekli Çocukları Anlamak: Çocukların Sosyal ve
- Akarsu, Ö., ve Mutlu, B. (2017). Üstün Yetenekli Çocukları Anlamak: Çocukların Sosyal ve Duygusal Sorunları. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2), 112-116.
- Akgün G.M, Tufan A. E,Yurteri N. Erdoğan A. (2011). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun, genetik boyutu psikiyatride güncel yaklaşımlar. Current Approaches in Psychiatry; 3(1):15-48.
- Amerikan Psikiyatri Birliği: (2007). Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El kitabı, DördüncüBaskı Yeniden Gözden Geçirilmiş Tam Metin (DSM-IV-TR). Köroğlu E.(Çeviri Ed.), Hekimler Yayın Birliği, Ankara.
- Ataman,A (2004). Üstün zekalılar içinilköğretimde uygulanabilirbir model.I.Türkiye üstünyetenekli çocuklark kongresi seçilmiş makaleler kitabı,İstanbul: Çocuk Vakfı
- Aydın, H., Diler, R. S., Yurdagül, E., Uğuz, Ş., ve Şeydaoğlu, G. (2006). DEHB tanılı çocukların ebeveynlerinde DEHB oranı. Klinik Psikiyatri Dergisi, 9(2), 70-74.
- Bilgen Sivri B, Yıldız S. (2016) Toplumun az bilinen yüzü: üstün zekâlı-üstün yetenekli çocuklar ve hemşirelik. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 8(3): 246-56.
- Çakır, B. (2017). Dehb tanısı almış çocukların aile resmi çizimlerinin algılanan ebeveyn tutumları veanksiyete düzeyleri ile ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Durukan, İ., Erdem, M., Tufan, A. E., Cöngöloğlu, A., Yorbık, Ö., ve Türkbay, T. (2008). DEHBolan çocukların annelerinde depresyon ve anksiyete düzeyleri ile kullanılan başa çıkma yöntemleri: Bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 9, 217-223.
- Ercan, E. S. (2019). Kısacası, Kadir tipik DEHB + Davranım Bozukluğu örneğiydi. http://www.eyupsabriercan.com/tr/icerik/50/kisacasi-kadir-tipik-dehb-davranim-bozuklgfugu-
- ornegiydi, (10.10.2019)
- Eren, F., Ömerelli Çete, A., Avcil, S., ve Baykara, B. (2018). Üstün Yetenekli Çocuklarda veAilelerinde Duygusal ve Davranışsal Özellikler. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 55(2).
- Fugate, C. M. (2014). Lifting the cloak of invisibility: A collective case study of girls with characteristics of giftedness and ADHD(Doctoral dissertation, Purdue University).
- Gau SF. (2007). Parental and family factors for attention deficit hyperactivity disorder in Taiwanese children. Aust N J Z Psychiatry 2007; 41:688-696.
- Johnston C, (2001). Mash EJ, Families of children with attention deficit/hyperactivity disorder: review and recommendations for future research. Clin Child Fam Psychol Rev, 4:183–207.
- Karamuk A. (2019). Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu,https://moodisthastanesi.com/anasayfa/cocuk-ergen-ruh-sagligi/dikkat-eksikligi-ve-hiperaktivite- bozuklugu (10.10.2019)
- Kargı, E., ve Akman, B. (2003). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğuna sahip üstün yetenekli çocuklar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24).
- Kayaalp, L. (2008). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Sempozyum Dizisi, 62, 147-152.
- Kerlinger, F. N. & Lee, H. B. (1999). Foundations Of Behavioral Research. New York: Harcourt College Publishers
- Öztürk O, Uluşahin A. (2015). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları Kitabı, Ankara, p581-585.
- Taylor, E. ve Sonuga-Barke, E. (2008). Disorders of attention and activity. In Rutter’s Child andAdolescent Psychiatry (5th edn) (eds M. Rutter, E. Taylor, J. S. Stevenson, et al.). Lon-don: Blackwell.
- Tekin, H. (2006). Nitel araştırma yönteminin bir veri toplama tekniği olarak derinlemesine görüşme. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 3(13), 101-116.
- Üneri, Ö.Ş. (2016). Dikkat Eksikliği HiperaktiviteBozukluğu, Psikiyatrisi Kliniği, Ankara; Türkiye, Ders notu.
- Whalen C. K ve Henker B. (1999). The child with attentiondeficit hyperactivity disorder in familycontexts. HC Quay, AE Hogan (Eds.), Handbook of Disruptive Behavior Disorders. New York, Kluwer, ss.139-155.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı).Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- https://npistanbul.com/cocuk-ergen/dikkat-eksikligi-hiperaktivite-bozuklugu, (2018)
