Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı, Türkçe öğretmeni adaylarının toplumsal cinsiyet algılarını belirlemektir. Bu amaçla çalışmada Türkçe öğretmeni adaylarının toplumsal cinsiyet ile ilgili görüşlerinin; cinsiyet, yaş, sosyokültürel ve sosyoekonomik durum, ebeveynlerinin eğitim durumları ve meslekleri, katılımcı not ortalamaları ve sınıf düzeyleri değişkenlerine göre istatiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini basit şeçkisiz örneklem yöntemiyle oluşturulan 137 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Çalışmada, Altınova ve Duyan (2013) tarafından geliştirilen “Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizi SPSS 21.0 istatistik paket programından yararlanılarak yapılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, t-testi, crosstab, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) gibi istatiksel tekniklerden yararlanılmıştır. Araştırmada uygulanan “Toplumsal Cinsiyet Algısı Ölçeği”ne göre Türkçe öğretmeni adaylarının toplumsal cinsiyet algılarının yüksek olduğu belirlenmiştir. Türkçe öğretmeni adaylarının toplumsal cinsiyet algılarının cinsiyet değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde farklılaştığı belirlenmiştir. Katılımcıların görüşlerinin yaş, yaşanılan yer, aile ekonomik durumu, anne-baba eğitim durumu, anne- baba mesleği, not ortalaması ve sınıf değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
The research aims to identify Turkish teacher candidates’ social gender perceptions. Fort his purpose, the opinions of turkish teacher candidates on social gender perception was searched to Show wether there is a significant statistical differences based on; gender, age, sociocultural and socioeconomic situation, parents education and jobs, participant’s class levels and grade avarages. In this research, descriptive scanning model was used. The sample o this research consists of 137 Turkish teacher candidates who were formed by simple non-sampling method. The study employed “Perception of Gender Scale” developed by Altınova and Duyan. The analysis of the quantitative data of the study was performed by means of SPSS 21.0 statistical analysis software program. The statistical methods such as frequency, percentage, arithmetic mean, t-test, crosstab, one way analysis of variance (ANOVA) were utilized in the analysis of the data. Based on ‘Social Gender Perception Scale’ applied on this research, the turkish teacher candidates’ social gender perceptions have stated as high. Turkish teacher candidates’ social gender perspectives have shown to be statistacally significant based on gender variable. Based on age, location, family economic situation, parents education and jobs, class levels and grade averages no statically significant difference was assigned.
Keywords
- Alptekin, B. (2019). Öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rolleri İle öğretmenlik mesleğine
- Alptekin, B. (2019). Öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rolleri İle öğretmenlik mesleğineyönelik tutumları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Altıonova, H. H. ve Duyan, V. (2013). Toplumsal cinsiyet algısı ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 24(2). S. 9-22.
- Arıcı, F. (2011). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin algılar ve psikolojik iyioluş (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Bakır, A. A., Uğurlu, C. T., Köybaşı, F. ve Özyazıcı, K. (2017). Kadın okul yöneticileri üzerine nitel bir araştırma. Curr Res Educ, 3(1), 1-14.
- Başçı, B. ve Giray, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkintutumlarının çok değişkenli istatistiksel tekniklerle analizi. Journal of Life Economics, 117-142.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Çeçen, M. A. (2015). Türkçe ders kitaplarında toplumsal cinsiyet rolleri. Duygu Uçgun (Ed.), Prof. Dr. Murat Özbay’a Armağan (ss. 211-227). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Çınar, E. (2013). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında toplumsal cinsiyet (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- Demiroğlu, B. (2008). Mesleki ve teknik eğitimde öğrencilerin (toplumsal) cinsiyetine göre aldıklarıroller (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Dökmen, Z. (2016). Toplumsal cinsiyet. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Esen, Y. (2013). Hizmet öncesi öğretmen eğitiminde toplumsal cinsiyet duyarlılığını geliştirme amaçlı bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 38(169), 280-295.
- Esen, E., Siyez, D. M., Soylu, Y. ve Demirgürüz, G. (2017). Üniversite öğrencilerinde toplumsalcinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 46-63.
- Esen, E., Öztürk, B. ve Siyez, D. M. (2018). Toplumsal cinsiyet algısı ölçeği ergen formu’nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi 6(12), 144-173.
- Freund, A. M., Weiss, D. and Wiese, B. S. (2013). Graduating from high school: The role of gender-related attitudes, self-concept and goal clarity in a major transition in late adolescence. European Journal of Developmental Psychology, 10(5), 580-596.
- Frieze, H. I., Ferligoj, A., Kogovsek, I., Horvat, J. ve Sarlija, N. (2003). Gender role attitudes inüniversity students in the USA, slovenia and croatia. Psychology of Women Quarterly, 27, 256-261
- Gürkan, S. ve Gürkan, S. (2018). İlkokul 4. sınıf Türkçe ders kitaplarının toplumsal cinsiyet rolleri bakımından değerlendirilmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(18), 103-117
- Güzel, A. (2016). Öğrencilerin toplumsal cinsiyet rolleri tutumları ve ilgili faktörler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(5), 1-11.
- Hajnalka, F. (2014). Gender role attitudes among higher education students in a borderland centraleastern european region called 'partium'. CEPS Journal, 4(2), 49-70.
- Kalaycı Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayıncılık.
- Kantaroğlu, A., Çetin, N. Y. ve Erdoğan, A. (2018). Ergenlerde toplumsal cinsiyet algılarının sosyodemografik özelliklere göre değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi, 10(2), 175-187.
- Kharouf, A. E. and Daoud, N. (2019). Gender role attitudes among higher education students in Jordan. Mediterranean Journal of Social Sciences, 10(4), 63-75.
- Kılıç, K. L. Ve Eyüp, B. (2011). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında ortaya çıkan toplumsal cinsiyetrolleri üzerine bir inceleme. ODÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(3), 129-148.
- Kimberly, A. ve Mahaffy, K. (2002). The gendering of adolescents’ childbearing and educational plans: Reciprocal effects and the influence of social context. Sex Roles 46(11/12), 403–417.
- Koyuncu, Ö. (2011). Kadın öğretmenlerin sorunları ve toplumsal cinsiyet (Diyarbakır ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- KSGM (2008). Toplumsal cinsiyet eşitliği ulusal eylem planı (2008-2013). Ankara.
- Kükrer, M. (2015). Toplumsal cinsiyet eşitliği yönüyle ortaokul Türkçe ders kitaplarının incelenmesi(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- MEB. (2016). Toplumsal cinsiyet eşitliğine duyarlı okul standartları kılavuzu. Ankara.
- Öngen, B. ve Aytaç, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferansları, (48), 1-18.
- Özkan, G. (2019). Üniversite öğrencisi kadın futbolcuların toplumsal cinsiyet algıları ile sporcu özyeterlilik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
- Saydam, T. (2019). Türkçe ders kitaplarında toplumsal cinsiyetin farklı değişkenler açısındanincelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
- Seçgin, F. ve Tural, A. (2011). Sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyetrollerine ilişkin tutumları. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 6(4), 2446-Severge, E. Y. (1998). Ders kitaplarında cinsiyetçilik (ilköğretim ders kitapları üzerinde yapılmış biriçerik çözümlemesi) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Terzi, Ş. (Ed.) (2015). Eğitim psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Yeşil, F. (2014). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında cinsiyet ifadeleri ve toplumsal cinsiyet rolleri(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Yılmaz, D. V., Zeyneloğlu, Z., Kocaöz, S., Kısa, S., Taşkın, L. ve Eroğlu, K. (2009). Üniversiteöğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin görüşleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 6(1), 775-792.
- Yogev, Ş. (2006). Ergenlerde toplumsal cinsiyetin kazanılması aile, okul ve arkadaş etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Zeyneloğlu, S. (2008). Ankara’da hemşirelik öğrenimi gören üniversite öğrencilerinin toplumsalcinsiyet rollerine ilişkin tutumları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
