Author :
Abstract
Bu çalışmada kent-kültür farklılıkları doğrultusunda ergenlerde duygusal özerkliğin kazanılması sürecinde farklılıklar ve sosyo-demografik değişkenler açısından etkileşim olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Türkiye’nin doğusunu ve batısını temsilen Van ve İstanbul illerinden alınan katılımcıların karşılaştırılması planlanmıştır. Çalışmaya 15-25 yaşları arasında 1136’sı İstanbul ilinde, 876’sı Van ilinde yaşayan, 1271 kız, 741 erkek olmak üzere toplam 2012 kişi katılmıştır. Katılımcılar Duygusal Özerklik Ölçeği ve sosyo-demografik anket formunu cevaplamışlardır. Tek yönlü çok değişkenli ve çok yönlü çok değişkenli varyans analizi (MANOVA) sonuçlarına göre İstanbul ve Van ili katılımcıları arasında Bireyleşme, Ebeveyni İdealleştirmeme, Ebeveynin Bir İnsan Olarak Algılanması alt boyutları ve Duygusal Özerklik Ölçeği genel toplam puanı açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık vardır. Sosyo-demografik değişkenlerden cinsiyet grupları, yaş grupları ve eğitim durumu grupları arasında da ölçek ve alt ölçek toplam puanları açısından farklılık gözlenmiştir. Ayrıca iki kent katılımcıları ile cinsiyet grupları, eğitim durumu grupları, önceki bir dönemde psikolojik destek alınıp alınmadığına göre oluşturulan gruplar ve yaşanılan kente göç ederek yerleşmiş olma-olmama durumuna göre oluşturulan gruplar arasında ise etkileşim olduğu görülmüştür. Sonuçlar, duygusal özerkliğin ele alındığı başka çalışmalarda kültürel farklılıkların mutlaka dikkate alınmasını ve bazı sosyo-demografik değişkenlerin sabit tutulması ya da kontrol edilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Keywords
Abstract
The aim of the study was to determine whether there were cultural diversities and interaction in terms of socio demographic variables in the context of city-culture, in emotional autonomy acquisition process in adolescents. Accordingly, participants from cities of Van and Istanbul representing east and west of Turkey were compared. A total of 2012 adolescents, between the ages of 15-25 years, 1136 living in Istanbul and 876 living in Van, 1271 girl and 741 boy were included in the study. Participants answered the Emotional Autonomy Scale and a socio-demographic form. The results of multivariate analysis of variance (MANOVA) showed that there were statistically significant differences in the sub-dimensions of Individuation, Deidealization, Parents as People and the Emotional Autonomy total score. There were also differences in the total score and the sub-dimension scores of socio demographic variables such as sex, age and educational status. Besides, interactions were found in the participants from two different cities, in age groups, in educational status groups, in the groups generated according to whether psychological support received at a time or not, and whether migrated to the city they are living in or not. Results showed that the studies about emotional autonomy must consider cultural diversities and some of the socio demographic variables must be kept constant or be controlled.
Keywords
- Alonso-Stuyck, P., Zacarés, J. J., & Ferreres, A. (2018). Emotional separation, autonomy in
- Alonso-Stuyck, P., Zacarés, J. J., & Ferreres, A. (2018). Emotional separation, autonomy indecision-making, and psychosocial adjustment in adolescence: a proposed typology. Journal of Child and Family Studies, 27(5):1373-1383.
- Beyers, W., & Goossens, L. (1999). Emotional autonomy, psychosocial adjustment and parenting: Interactions, moderating and mediating effects. Journal of Adolescence, 22(6):753-769.
- Beyers, W., Goossens, L., Van Calster, B., & Duriez, B. (2005). An alternative substantive factorstructure of the Emotional Autonomy Scale. European Journal of Psychological Assessment, 21(3):147-155.
- Bi, X., Yang, Y., Li, H., Wang, M., Zhang, W., & Deater-Deckard, K. (2018). Parenting styles andparent-adolescent relationships: the mediating roles of behavioral autonomy and parental authority. Frontiers in Psychology, 9:2187.
- Bumpus, M. F., Crouter, A. C., & McHale, S. M. (2001). Parental autonomy granting duringadolescence: exploring gender differences in context. Developmental Psychology, 37(2):163-173.
- Çankaya, Z. C. (2009). Özerklik desteği, temel psikolojik ihtiyaçların doyumu ve öznel iyi olma: öz-belirleme kuramı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31):23-31.
- Chan, K. W., & Chan, S. M. (2008). Emotional autonomy versus susceptibility to peer pressure: A case study of Hong Kong adolescent students. Research in Education, 79(1):38-52.
- Chan, K. W., & Chan, S. M. (2009). Emotional autonomy and perceived parenting styles: relational analysis in the Hong Kong cultural context. Asia Pacific Education Review, 10(4):433-443.
- Chan, S. M., & Chan, K. W. (2013). Adolescents’ susceptibility to peer pressure: Relations toparent–adolescent relationship and adolescents’ emotional autonomy from parents. Youth and Society, 45(2):286-302.
- Chen, Z. Y. (1999a). A gender comparison on the association of adolescent emotional autonomy with educational expectations and self-esteem. Applied Behavioral Science Review, 7(1):1-21.
- Chen, Z. Y. (1999b). Ethnic similarities and differences in the association of emotional autonomyand adolescent outcomes: comparing Euro-American and Asian-American adolescents. Psychological Reports, 84(2):501-516.
- Chou, K. L. (2000). Emotional autonomy and depression among Chinese adolescents. The Journal of Genetic Psychology, 161(2):161-168.
- Çoban, A. E. (2013). Türkiye’de ergenlerin duygusal özerkliklerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(169):357-371.
- Compas, B. E., Davis, G. E., Forsythe, C. J., & Wagner, B. M. (1987). Assessment of major anddaily stressful events during adolescence: The Adolescent Perceived Events Scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4):534-541.
- Costa, S., Barberis, N., Gugliandolo, M. C., Larcan, R., & Cuzzocrea, F. (2018). Theintergenerational transmission of trait emotional intelligence: the mediating role of parental autonomy support and psychological control. Journal of Adolescence, 68:105-116.
- Derman, O. (2008). Ergenlerde psikososyal gelişim. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi sürekli tıp eğitimi etkinlikleri. Sempozyum Dizisi, 63:19-21.
- Erikson, E. H. (1968). Identity: youth and crisis. New York: Norton.
- Erkan, Z. (2002). Sosyal kaygı düzeyi yüksek ve düşük ergenlerin ana baba tutumlarına ilişkin nitel bir çalışma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10):120-133.
- Garber, J., & Little, S. A. (2001). Emotional autonomy and adolescent adjustment. Journal of Adolescent Research, 16(4):355-371.
- Güvenç, G., & Aktaş, V. (2006). Ergenlik döneminde yas, toplumsal cinsiyet, bireysel ve ilişkiseltutumlar, benlik değeri ve yasam becerilerine ilişkin algi arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 21(57):45-62.
- Kabakçı, E. (2001). Üniversite öğrencilerinde sosyotropik/otonomik kişilik özellikleri, yaşam olayları ve depresif belirtiler. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(4):273-282.
- Laitonjam, V., & Gulati, J. K. (2014). Gender differences in emotional autonomy profile among adolescents. Asian Journal of Home Science, 9(1):54-59.
- Lamborn, S. D., & Groh, K. (2009). A four-part model of autonomy during emerging adulthood: associations with adjustment. International Journal of Behavioral Development, 33(5):393-401.
- Louie, J. Y., Oh, B. J., & Lau, A. S. (2013). Cultural differences in the links between parentalcontrol and children’s emotional expressivity. Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology,Marusak, H. A., Thomason, M. E., Sala-Hamrick, K., Crespo, L., & Rabinak, C. A. (2018). What'sparenting got to do with it: emotional autonomy and brain and behavioral responses to emotional conflict in children and adolescents. Developmental Science, 21(4):e12605.
- McElhaney, K. B., & Allen, J. P. (2001). Autonomy and adolescent social functioning: the moderating effect of risk. Child Development, 72(1):220-235.
- McHale, S. M., Crouter, A. C., & Tucker, C. J. (1999). Family context and gender role socializationin middle childhood: comparing girls to boys and sisters to brothers. Child Development,Morsünbül, Ü. (2012). Özerklik ve ruh sağlığına etkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(2):260- 278.
- Musaağaoğlu, C., & Güre, A. (2005). Ergenlerde davranışsal özerklik ile algılanan ana-baba tutumları arasındaki ilişkiler. Türk psikoloji dergisi, 20(55):79-94.
- Noom, M. J., Dekovic, M., & Meeus, W. (2001). Conceptual analysis and measurement of adolescent autonomy. Journal of Youth and Adolescence, 30(5):577-595.
- Öksüz, Y. (2001). Duyguları açabilme-özerklik ilişkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1):46-52.
- Özdemir, Y. (2012). Ergenlerin öznel iyi oluşlarının özerk, ilişkisel ve özerk-ilişkisel benlik kurguları açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(38):188-198.
- Özdemir, Y., & Çok, F. (2011). Ergenlikte özerklik gelişimi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36):152-162.
- Parra, Á., Oliva, A., & Sánchez-Queija, I. (2015). Development of emotional autonomy from adolescence to young adulthood in Spain. Journal of Adolescence, 38:57-67.
- Ryan, R. M., & Lynch, J. H. (1989). Emotional autonomy versus detachment: revisiting the vicissitudes of adolescence and young adulthood. Child Development, 60(2):340-356.
- Schwartz, S. H. (1999). A theory of cultural values and some implications for work. Applied Psychology: An International Review, 48:23-47.
- Sesli, Ç., & Başaran, S. D. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinin değer yönelimleri ve özerklikdüzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34):238-258.
- Sessa, F., & Steinberg, L. (1991). Family structure and the development of autonomy in adolescence. Journal of Early Adolescence, 11:38-55.
- Shaban, S., & Mattoo, N. H. (2012). A comparative study on adolescent-parent relationship among boys and girls in a rural setting. Studies on Home and Community Science, 6(2):121-125.
- Silk, J. S., Steinberg, L., & Morris, A. S. (2003). Adolescents' emotion regulation in daily life: links to depressive symptoms and problem behavior. Child Development, 74:1869-1880.
- Spear, H. J., & Kulbok, P. (2004). Autonomy and adolescence: a concept analysis. Public Health Nursing, 21(2):144-152.
- Steinberg, L., & Silverberg, S. B. (1986). The vicissitudes of autonomy in early adolescence. Child Development, 57:841-851.
- Steinberg, L., Dornbusch, S. M., & Brown, B. B. (1992). Ethnic differences in adolescent achievement: an ecological perspective. American Psychologist, 47(6):723.
- Sugimura, K., Crocetti, E., Hatano, K., Kaniusonyte, G., Hihara, S., & Zukauskiene, R. (2018). Across-cultural perspective on the relationships between emotional separation, parental trust, and identity in adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 47(4):749-759.
- Tatar, A., Bildik, T., Yektaş, Ç., Hamidi, F., & Özmen, H. E. (2016). Duygusal Özerklik Ölçeği’ninTürkçe’ye uyarlanması ve klinik başvurusu olmayan ergen öğrencilerde duygusal özerkliğin incelenmesi. Nobel Medicus, 12(1):39-48.
- Tung, S., & Dhillon, R. (2006). Emotional autonomy in relation to family environment: a gender perspective. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology, 32(3):201-212.
- Van Petegem, S., Vansteenkiste, M., & Beyers, W. (2013). The jingle-jangle fallacy in adolescentautonomy in the family: in search of an underlying structure. Journal of Youth and Adolescence,Zimmer-Gembeck, M. J., Madsen, S. D., & Hanisch, M. (2011). Connecting the intrapersonal to theinterpersonal: Autonomy, voice, parents, and romantic relationships in emerging adulthood. European Journal of Developmental Psychology, 8(5):509-525.
- Zimmermann, P., Mohr, C., & Spangler, G. (2009). Genetic and attachment influences onadolescents’ regulation of autonomy and aggressiveness. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 50(11):1339-1347.
