Kırılgan Gruba Evde Bakımvericilerin Yaşam Memnuniyeti İle Bakım Yükleri Arasındaki Bağıntı Ve İlişkili Etmenler
Author :
Abstract
Araştırma kırılgan gruba evde bakım vericilerin yaşam memnuniyeti ile bakım yükleri arasındaki bağıntı ve ilişkili etmenleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Samsun İline bağlı Çarşamba Devlet Hastanesi Evde Bakım Birimine kayıtlı 65 yaş ve üzeri yaşlı hastaya bakım veren 390 bakım verici oluşturmuş, örneklem seçimine gidilmeden araştırmaya katılmayı kabul eden 194 birey ile araştırma yürütülmüştür. Veriler Ekim 2014 – Ocak 2015 tarihleri arasında toplanmıştır, bakım verici anket formu, bakım verme yükü ölçeği ve yaşam doyumu ölçeği kullanılmıştır. Veriler IBM SPSS 23 paket programı kullanılarak analiz edildi. Sonuçlar aritmetik ortalama, standart sapma, minimum, maksimum, frekans ve yüzde olarak sunuldu. Mann Whitney U testi, ANOVA, Kruskall Wallis, Pearson korelasyon analizi uygulandı. Yaşlıya bakım veren bireylerin ortalama yaşam doyumu ölçeği puanı 22.58±3.16, bakım verme yükü ölçeği puanı 51.98±9.17 ile yaşlıya evde bakım verenlerin bakım yükleri ve yaşam doyumları orta düzeyden biraz yüksek olduğu belirlenmiştir. Yaşam doyumu ile bakım verme yükü arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Bakım verme yükü arttıkça yaşam doyumunun azaldığı saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda evde yaşlı hastaya bakım vericilerin yükünü azaltmak ve yaşam doyumlarını arttırmak için ihtiyaçları doğrultusunda eğitim danışmanlık ve rehberlik programlarının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması önemlidir.
Keywords
Abstract
The descriptive study was conducted to determine the correlation between the life satisfaction and care burdens and related factors of caregivers of fragile group at home. Methods: The population of the study consisted of 390 caregivers of elderly patients aged 65 years and over registered at Çarşamba State Hospital Home Care Center of Samsun. The study was carried out with 194 individuals who agreed to participate in the study without using sample selection. A questionnaire for caregivers, the burden interview, and the satisfaction with life scale were used to collect the data between October 2014 and January 2015. The data were analyzed using IBM SPSS 23 packaged software. The results were presented using arithmetic mean, standard deviation, maximum, maximum, frequency, and percentage. Mann Whitney U test, ANOVA, Kruskal Wallis and Pearson’s correlation analysis were applied. The mean score obtained by the caregivers of the elderly individuals from the satisfaction with life scale was 22.58±3.16, whereas, their mean score of the burden interview was 51.98±9.17 and caregivers burden and life satisfaction of the elderly home caregivers were found to be slightly higher than the middle level. A negative significant correlation was found between life satisfaction and care burden. It was found that with increasing care burden, the life satisfaction decreased. In accordance with these results, it is important to develop training, counselling and guidance programs and make them widespread for decreasing the burden of caregivers of elderly patients at home and increasing their life satisfaction based on their needs.
Keywords
- Akyar Gİ, Akdemir N. Alzheimer hastalarına bakım verenlerin yaşadıkları güçlükler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2009; 16(3): 32-49.
- Arpacı F. Yaşlıya Bakan Kadınların Bakım Yüklerinin İncelenmesi. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi 2009; 1: 61-72.
- Aşiret GD, Kapucu S. İnmeli Hastalara Bakım Veren Hasta Yakınlarının Bakım Yükü. Turkish Journal of Research & Development in Nursing, 2012; 14(2): 73-80.
- Atagün Mİ, Balaban ÖD, Atagün Z, Elagöz M, Özpolat AY. Kronik hastalıklarda bakım veren yükü. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2011; 3(3): 513-52.
- Bahar A, Parlar S. Yaşlılık ve Evde Bakım. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007; 1: 2_ 4.
- Biegel DE, Millligan SE, Putham PL, Song L. Predictors of burden among lower socioeconomicstatus caregivers of persons with chronic mental illness. Community Mental Health Journal 1994; 30: 473-94.
- Dağlı A, Baysal N. Adaptatıon of the satısfactıon with life scale into turkısh: the study of validity and reliability. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 2016; 15(59): 1250-62.
- Dahlrup B, Ekström H, Nordell E, Elmståhl S. Coping as a caregiver: A question of strain and itsconsequences on life satisfaction and health-related quality of life. Archives of Gerontology and Geriatrics 2015; 61(2): 261-70.
- Diener E, Emmons RA, Larsen RJ, Griffin S. The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment. 1985; 49 (1): 71-5.
- Ekström H, Dahlin IS, Elmståhl S. Does informal support influence social participation of fractured elderly people? Archives of Gerontology and Geriatrics 2013; 56: 455–7.
- Enkvist Å, Ekström H, Elmståhl S. What factors affect life satisfaction (LS) among the oldest-old? Archives of Gerontology and Geriatrics 2012; 54: 140–5.
- Enkvist Å, Ekström H, Elmståhl S. Associations between functional ability and life satisfaction inthe oldest old: Results from the longitudinal population study Good Aging in Skåne. Clinical Interventions in Aging 2012; 7: 313–20.
- İnci Hİ, Erdem M. Bakım Verme Yükü Ölçeği’nin Türkçe'ye Uyarlanması Geçerlilik Ve Güvenilirliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008; 11 (4): 85-95.
- Kuuppelomäki M, Sasaki A, Yamada K, Asakawa N, Shimanouchi S. Family carers for olderrelatives: sources of satisfaction and related factors in Finland. International Journal of Nursing Studies 2004; 41(5): 497-505.
- Lautenschlager NT, Kurz AT, Loi S, Cramer B. Personality of mental health caregivers. Current Opinion in Psychiatry 2012; 26: 97–101.
- Loi SM, Dow B, Moore K, Hill K, Russell M, Cyarto E et al. Attitudes to aging in older carers – do they have a role in their well-being? International Psychogeriatrics 2015; 27(11): 1893-901
- Luchesi BM, da Silva AT, Oliveira NA, Brigola AG, Kusumota L, Pavarini SCI et al. Factorsassociated with attitudes toward the elderly in a sample of elderly caregivers. International Psychogeriatrics 2016; 28(12): 2079-89.
- Lynch SH, Shuster G, Lobo ML. The family caregiver experience–examining the positive andnegative aspects of compassion satisfaction and compassion fatigue as caregiving outcomes. Aging & Mental Health 2017; 16: 1-8.
- Mollaoğlu M, Tuncay F, Fertelli T. İnmeli Hasta Bakım Vericilerinde Bakım Yükü ve EtkileyenFaktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 2011; 4(3): 125-Pinquart M, Sörensen, S. Correlates of physical health of informal caregivers: a meta-analysis. Journals of Gerontology: Psychological Sciences, 2007; 62: 126–37.
- Pruchno RA, Peters ND, Burant CJ. Mental health of coresident family caregivers: Examination of a twofactor model. Journals of Gerontology: Psychological Sciences 1995; 50: 247–56.
- Rapp SR, Chao D. Appraisals of strain and of gain: Effects on psychological wellbeing of caregivers of dementia patients. Aging & Mental Health 2000; 4: 142–47.
- Rodakowski J, Rocco PB, Ortiz M, Folb B, Schulz R, Morton SC et al. Caregiver Integration DuringDischarge Planning for Older Adults to Reduce Resource Use: A Metaanalysis. Journal of the American Geriatrics Society. 2017; 65(8): 1748-55.
- Roth DL, Perkins M, Wadley VG, Temple EM, Haley WE. Family caregiving and emotional strain:Associations with quality of life in a large national sample of middle-aged and older adults. Quality of Life Research 2009; 18: 679–88.
- Salem BE, Nyamathi A, Phillips LR, Mentes J, Sarkisian C, Brecht L. Identifying Frailty Among Vulnerable Populations. ANS. Advances in nursing science 2014; 37: 70-81.
- Sequeira C. Difficulties, coping strategies, satisfaction and burden in informal Portuguese caregivers. Journal of Clinical Nursing 2013; 22: 491-500.
- Tel H, Demirkol D, Kara S, Aydın D. KOAH’ lı Hastaların Bakım Vericilerinde Bakım Yükü ve Yaşam Kalitesi. Türk Toraks Dergisi, 2012; 13(3): 87-92.
- TUIK Elderly Statistics (2015) Türkiye İstatistik Kurumu, Baskı Bölümü, Yayın No: 21520,Ankara. [İnternetteki ana sayfa]. [15.12.2017]. Şu adresten temin edilebilir: URL: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21520
- Turaman C. Yaşlı Sağlığı Hizmetlerinin Birinci Basamakta Planlanması. Turkısh Journal Of Geriatrics Geriatri 2001, 4(1): 22-27
- Van der Lee J, Bakker T, Duivenvoorden HJ, Dröes RM. Multivariate models of subjectivecaregiver burden in dementia: A systematic review. Ageing Research Reviews 2014; 15: 76–93.
- Wang WT, He B, Wang YH, Wang MY, Chen XF, Wu FC, et al. The relationships among MuslimUyghur and Kazakh disabled elders' life satisfaction, activity of daily living, and informal familycaregiver's burden, depression, and life satisfaction in far western China: A structural equation model. International Journal of Nursing Practice 2017; 23(2): 1-9.
- Wilson GM, Pruchno RA, Cartwright FP. Effects of caregiver burden and satisfaction on affect of older end-stage renal disease patients and their spouses. Psychology and aging 2009; 24: 955.
- World Population Ageing. Department of Economic and Social Affairs Population Division. UnitedNations New York; 2015. [İnternetteki ana sayfa]. [10.12.2017]. Şu adresten temin edilebilir: URL:http://www.un.org/en/development/desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2015_Report.pd f
- Yıldırım H, Işık K. The Relationship Between the Social Support Levels and Life Satisfaction ofMarried Nonworking Women and the factors affecting. Konuralp Medical journal 2017; 9: 124 –Zarit SH, Zarit JM. The memory and behavior problems checklist and the Burden Interview. University Park, PA: Pennsylvania State University Gerontology Center. 1990
