Author:
Abstract
17-19.yüzyılda Anadolu’yu da gezen Müslüman ve Avrupalı seyyahların yazdıkları seyahatnameler, hatıra ve günlük tarzında olmakla birlikte, özel bir önem taşımaktadır. Hümanizm ve Rönesans çağının insanları, bilgi ve görüşlerini arttırmak, kendilerini daha iyi yetiştirmek için çoğu zaman belli bölgelere seyahat etmişlerdir. Bu ve benzeri nedenlerle 17. yüzyılda Anadolu’nun çoğu bölgelerini ziyaret eden başta Evliya Çelebi ve Fransız Tavernier ile 19. yüzyılda ise Fransız Cuinet, İngiliz Morier, Alman Mordtmann, Leonhard ve Hunger gibi bu seyyahların bilgin ve hümanist kişiler olduğunu söyleyebiliriz. Yukarıda belirttiğimiz seyyahlar, İstanbul’a da uzanan İpek Yolu güzergâhını izleyerek Anadolu’ya yaptıkları gezilerde başta köy, kasaba ve kentler ile bu yerleşimlerde yaşayan insanların sosyo-kültürel yapısını anlatmaktadır. Bu çalışmada bahsi geçen seyyahların hayatından ve seyahatnamelerinden kısaca bahsedildikten sonra, İstanbul’ dan, Üsküdar, Calcoidonia (Kadıköy), Maltepe, Diachidissa (Darıca), Nicomedia (İzmit), Sanbanginch (Sabanca), Gene (Geyve), Tarachi (Taraklı), Gohenuch (Göynük), Dibech (Dibeklitaş), Boly (Bolu), Giagaiol (Yeniçağ), İerarda (Gerede) Camaraly (Hamamlı-İsmet Paşa) ve Busoli’ni ye (Çerkeş) ve oradan da Caraguire’dan (Atkaracalar) Kurşunlu, Koçhisar (Ilgaz), Totia (Tosya), Cacompazar (Hacıhamza), Ottomagich (Osmancık) Cagionde (Gümüşhacı), Merzuchan (Merzifon), Hiladich (Ladik), Sepetli ve Aieti (Hayati Köyü), Niksar üzerinden doğuya devam ettikleri bilinmektedir. Bu yazıda yukarıda belirtilen seyyahların, Çankırı İli Çerkeş ilçesi hakkındaki gözlemlerine yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
The travel books written by Muslim and European travellers who also visited Anatolia in the 17th-19th centuries are of special importance, although they are in the style of memoirs and diaries. People of the age of humanism and the Renaissance often travelled to certain regions in order to increase their knowledge-views and to raise themselves better. For these and similar reasons, we can say that these travellers, especially Evliya Çelebi and French Tavernier, who visited most parts of Anatolia in the 17th century, and French Cuinet, English Morier, German Mordtmann, Leonhard and Hunger in the 19th century, were generous and humanist people. The travellers we mentioned above describe the socio-cultural structure of the villages, towns and cities, and the people living in these settlements, on their trips to Anatolia by following the Silk Road route to Istanbul. After briefly mentioning the lives and travel books of the travellers mentioned in this study, it is known that they go through eastern parts, passing through Istanbul, Üsküdar, Calcoidonia (Kadıköy), Maltepe, Diachidissa (Darıca), Nicomedia (İzmit), Sanbanginch (Sabanca), Gene (Geyve), Tarachi (Taraklı), Eat Gohenuch (Göynük), Dibech (Dibeklitaş), Boly (Bolu), Giagaiol (Yeniçağ), İerarda (Gerede) Camaraly (Hamamlı-İsmet Paşa) and Busoli (Çerkeş) and then from Caraguire (Atkaracalar) Kurşunlu. It is known that they continued to the east via Koçhisar (Ilgaz), Totia (Tosya), Cacompazar (Hacıhamza), Ottomagich (Osmancık) Cagionde (Gümüşhacı), Merzuchan (Merzifon), Hiladich (Ladik), Sepetli and Aieti (Hayati Village), Niksar. In this article, the observations of the above-mentioned travellers about Çerkeş district of Çankırı are given.