PETROL KİRLİLİĞİ ZARARLARI NEDENİYLE HUKUKİ SORUMLULUĞA İLİŞKİN MİLLETLERARASI CLC 69 SÖZLEŞMESİNİN ÖNEMİ, CLC 92 PROTOKOLÜNÜN GEREKLİLİĞİ VE TÜRKİYE UYGULAMALARI
Author:
Abstract
Denizyolu taşımacılığı her geçen gün büyümekte ve gelişmekte olan küresel dünya ticaretindeki yerini ve önemini korumaktadır. Dünya denizlerinde her gün binlerce ticari gemi insanların ihtiyaçları için seferler yapmaktadırlar. Fakat denizyolu taşımacılığında meydana gelen kazalar ve çevre kirlilikleri dünya kamuoyu tarafından çok tepki çekmektedir. 1967 yılında Torrey Canyon kazası ile bu durum en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Torrey Canyon kazası denizyolu taşımacılığında deniz kirliliği konusunda dönüm noktasıdır. Kazadan sonra IMO önderliğinde dünya ülkeleri tarafından denizyolu taşımacılığında petrol tankerlerinin kazalarından kaynaklı çevre kirliliği zararının tazmini için kurallar koyma kararı alınmıştır. IMO Petrol Kirliliği Zararları Nedeniyle Hukuki Sorumluluğa İlişkin Milletlerarası Sözleşmeyi oluşturmuştur. 1969 yılında oluşturulduğu için CLC 69 sözleşmesi olarakta bilinen bu sözleşmeyle, kazaya neden olan taraflardan oluşan zararların telafi edilmesi amaçlanmıştır. Sözleşme genel anlamda oldukça önemli ve denize kıyısı olan ülkeler için meydana gelen zararların karşılanmasında önemli bir sözleşmedir. Sözleşme zaman içerisinde meydana gelen ihtiyaçlar ve oluşan anlaşmazlıklar ile geliştirilerek CLC 92 protokolüyle yenilenmiştir. Yeni protokol ile sözleşme daha kapsamlı olmuş ve kaza sonrasında zarardan etkilenen tarafları daha çok koruyan bir sözleşmeye dönüşmüştür. Yapılan değişikliklerle dünya çapında birçok ülke sözleşmeye imza atmıştır. Bu sözleşmeyle dünya denizlerinde meydana gelen petrol kirliliklerinden oluşan zararların karşılanması için önemli teminatlar oluşturulmaktadır. Bu çalışmada CLC 69 sözleşmesinin genel hatları ve içeriği, CLC 92 protokolündeki yenilikler ve genişleyen kapsam anlatılmaya çalışılmıştır. Ülkemizinde CLC 92 protokülüne taraf olmasıyla sözleşmeye göre uygulanan yasal uygulamalar ve işleyişte anlatılmaya çalışılmıştır. Ülkemizin sözleşmeye uygun olarak hazırlanan ulusal düzenlemeleri ve süreçleri incelenmeye ve değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Keywords
Abstract
Maritime transport maintains its importance in world trade, which is growing day by day. Every day, thousands of merchant ships sail for the needs of people in the world's seas. Maritime transport is the safest and most economical transport amongst the types of transport in the world. However, accidents and environmental pollution in maritime transport attracted more reactions. This situation reached its highest level with the Torrey Canyon accident in 1967. The Torrey Canyon accident is a milestone in marine pollution in maritime transport. After the accident, under the leadership of IMO, the countries of the world decided to establish rules for the compensation of the environmental pollution damage caused by the accidents of oil tankers in maritime transportation. IMO has established the International Convention on Legal Liability for Oil Pollution Damages. This contract, also known as the CLC 69 contract since it was created in 1969, aims to compensate the damages caused by the parties that caused the accident. The convention is very important in general and is an important convention in the compensation of damages for countries with a coastline. The contract was developed with the needs and disputes that occurred over time, and it was renewed with the CLC 92 protocol. With the new protocol, the contract has become more comprehensive and has turned into a contract that protects the affected parties more after the accident. With the amendments made, many countries around the world have signed the contract. With this contract, important guarantees are created to cover the damages caused by oil pollution in the world seas. In this study, the general lines and content of the CLC 69 convention, the innovations in the CLC 92 protocol and the expanded scope are tried to be explained. With the fact that our country is a party to the CLC 92 protocol, the legal practices and procedures applied according to the contract are tried to be explained. With our country being a party to the CLC 92 protocol, the national regulations and processes prepared in accordance with the convention have been examined. According to this convention, which is important for the Turkish straits, it has been tried to be evaluated in national regulations.