Author:
Abstract
Мақалада компьютерлік ойындардың бала психикасына тигізетін зиянды әсерлері туралы мәселелерді зерттеген алыс-жақын шетелдік ғалымдардың еңбектеріне талдау жасалынған. Жасөспірімдердің компьютерлік ойындарға әуестенулері жайлы проблемаға қатысты ғылыми әдебиеттерге шолу берілген. Сондай-ақ компьютерлік ойындардың жасөспірімдердің мінез-құлықтарына тигізетін ықпалын зерттеуге арналған тұжырымдамалар мен тұрғылар талданған. Қазіргі таңда компьютерлік бағдарламалармен жұмыс жасай алатын, соның ішінде компьютерлік ойындарды ойнай алатын балалар мен жасөспірімдердің саны артуда. Сонымен бірге компьютерлендірудің балалар мен жасөспірімдердің әлеуметтік – психологиялық денсаулығына тигізетін жағымсыз ықпалы – компьютерлік тәуелділік орын алуда. Мақалада компьютерлік тәуелділік ұғымына анықтама берілген. Тақырыптың өзектілігін айқындау мақсатында «Айналаға бағытталған агрессияның пайда болу механизмі» және «Агрессивті мінез-құлықтың пайда болуы» атты екі кесте құрастырылып, талдамасы қоса берілген. Өткен ғасырдың 90 жж. компьютерлік ойындардың балаларға тигізетін ықпалын қарастырған американдық зерттеушілер М.Коул, Ш.Текл электрондық ойндарды «теңдесі жоқ тәрбиешілер» деп атаған. Компьютерлік ойындармен ұзақ уақыт үздіксіз шұғылдану жеткіншектерде агрессиялық мінез-құлықты туғызады. Еліміздің білім беру жүйесінің әр буынындағы оқу үрдісінде және компьютерлік бағдарламалардың енгізілуі, қоғамымызда компьютерлік клубтардың, автоматты ойындар жүйесінің көптен ендірілуі жас өспірімдердің оларға деген әуестігін, тіпті тәуелдігін тудырып отырғаны сезіледі. Қазіргі уақытта компьютерлік технологиялардың өмірімізге дендеп енуі, адамдардың әсіресе, жасөспірімдердің мінез-құлқында түрлі сипаттағы психикалық өзгерістердің пайда болуына ықпалын тигізіп отырғанын байқауға болады. Компьютерге тәуелділіктің қауіпті тобына жататын адамдардың психологиялық симптомдары мақалада ашып көрсетілген. Осы жайтты ата-аналардың назарда ұстауы аса қажет. Балаларының ойнап отырған ойындарына, экраннан немесе компьютерден берілетін ақпараттарға назар аударғандары жөн. Алдымен телехабар мен компьютерлік ойындардың мағынасына, сөзіне мән беру керек. Баланы мына күрделі ақпаратты әлемде жалғыз қалдырмаған маңызды. Себебі, интернет әлемнің барлығын сыйласа да, адамды бір бөлмеге қамайтыны ақиқат. Әрине, қазіргі жаһандану кезеңінің жақындау заманында жас ұрпақтың компьютерлік технологияларды жете меңгеруін талап етуі заңды құбылыс. Дегенмен, олардың ессіз, мақсатсыз, тек асқан құмарлықпен ынтызар болуының аяғы, жасөспірімдердің психикасына орасан зор зиянын тигізетінін ескере отырып, олардың өздері, ата-аналары, мектеп ұжымы, айналасындағы ересектердің үйлесімді қарым-қатынасының ықпалын жүйелі ұйымдастыру өз нәтижесін беретінін үнемі есте ұстаған жөн. Сонымен қатар ата-аналар мен ересектер компьютерлік технологиялардың балалардың психикасына жағымды әсерімен қатар кері де әсері туралы жалпы мағлұматы болуы аса маңызды. Отбасында және мектепте жүйелі берілмеген тәрбие жасөспірімдерді көзсіз еліктеушілікке, құмарлыққа бой алдырушылыққа, нәпсісін тыя алмаушылыққа, ақырында өз тағдырын өз қолымен құртатын келеңсіз оқиғаларға себепші болады. Мақалада зиянды дағдылардан баланы тыя білу, сақтандыру-ата-ананың парызы деген құнды пікір жан-жақты талданған.
Keywords
Abstract
The article analyzed the work of the near and far foreign scientists studying the problems of computer games about the harmful effects to the psyche of the child. It has been provided an overview of scientific literature on the problem of adolescents' computer games . Also analyzed the concepts and approaches to study the impact of computer games on adolescents behaviors. At present is increasing the number of children and adolescents who can work with computer programs, including computer games. At the same time computerization has a negative impact on social and psychological health of children and adolescents - computer dependence. The article defines the concept of computer dependence. In order to determine the relevance of the topic , two tables have been developed and analyzed to describe the "Mechanisms of aggression towards the environment " and "The formation of aggressive behaviors". 90s of the last century American researchers M. Cooul, who considered the impact of computer games on children, Sh.Tekl called electronic games "unmatched educators". Long-lasting computer games create aggressive behavior in teenagers. The introduction of computer programs in every aspect of the educational system of the country, the introduction of computer clubs and automatic games in our society is a feeling that teenagers are motivated and even dependent on them. Nowadays, it can be seen that computer technology is affecting our lives, and that it is affecting the mentality of people, especially in adolescent behaviors. In the article are described the psychological symptoms of people who are at risk of having a computer affiliation . This is especially important for parents to keep in mind. It is important for children to pay attention to the games they play, the screen or the computer. First of all, it is necessary to pay attention to the meaning and the meaning of television and computer games. It is important not to leave the child alone with the most complex information in the world. Of course, it is a natural phenomenon that in the age of the present globalization the younger generation needs to master computer technologies. However, it should be borne in mind that systematic organization of their influence on themselves, parents, school staff, and adult cohesive relationships is a permanent consequence of the fact that the end of their passion for excruciating, indifferent, endangering the mental disorder of adolescence. It is also important for parents and adults to have a general knowledge of computer technology and its effects on children's psyche as well as on the impact.Undistorted upbringing in the family and in the school will result in adolescents becoming illusory, passionate, inattentive, and eventually ruin their destiny with their own hands. The article analyzes the valuable insight into the ability of a child to abstain from the harmful practices of the child, the insurance of his or her parents.