Author :
Abstract
Sağlıklı yaşam hakkı anayasal bir hak olarak karşımıza çıkmaktadır. Devlet erkinin bu hakkın kullanılması için gerekli tedbirleri alması gerekmektedir. Bu tedbirlerin yetersizliği sağlıkta eşitsizliği ortaya çıkarmaktadır. Sağlıkta eşitsizliğin farklı nedenleri olabilir. Bunlar sağlığa etki eden sosyal etmenlerin ve sağlık sistemindeki yetersizliklerden dolayı insan ve toplum sağlığındaki genel bozulmalardır. Sağlıkta eşitlik ise herkesin ihtiyaç duyduğu anda ihtiyacı kadar tedavi almasıdır. Sağlıkta eşitlik için yapısal ve organizasyon olarak iyi olunması gerekmektedir. Bakıldığı zaman sağlık sistemi profesyoneller, finansman, örgüt yapısı gibi önemli kriterlerden oluşmaktadır. Bunların hatalı olması durumu eşitsizliğinde oluşmasını tetiklemektedir. Kamu otoritesi eşitsizlik nedenlerini ortadan kaldırmak için gereken yatırımları yapmak ve sağlıklı yaşam hakkını kullanımı için kişilere her türlü koruyucu, tedavi edici imkanları sağlamak, tam tedavi mümkün değilse rehabilitasyon imkanlarını sunmak zorundadır. Bu imkanlara ulaşımı kolaylaştırıcı tedbirleri hayata geçirmelidir. Bu tedbirleri yüksek seviyede başaran ülkelerde sağlıklı yaşam süresi uzamakta, sosyal refah seviyesi yükselmektedir. Türkiye’de sağlıkta eşitsizliği etkileyen etmenler sırasıyla meslek, cinsiyet, eğitim durumu ve yaşadığı coğrafyadır. Kişinin yaşadığı coğrafya sağlık imkanlarına uzak ise sağlıkta eşitsizlik ortaya çıkmaktadır. Ülkenin imkanları doğrultusunda sağlık hizmetlerinin yaygınlaştırılması ile bu eşitsizlik ortadan kaldırılmaya gayret edilmiş. Bu anlamda büyük ilerlemeler kaydedilmiştir. Ayrıca Genel Sağlık Sigortası’nın yaygınlaştırılması ile sağlık hizmetine ulaşımda büyük kolaylıklar sağlanmıştır. Bu sistemle anlaşmalı özel sağlık kurumları dahil tüm kamu sağlık tesislerinden hizmet alınmaktadır.
Keywords
Abstract
The right to a healthy life appears as a constitutional right. The state authority should take the necessary measures to exercise this right. The inadequacy of these measures reveals inequality in health. Inequality in health can have different causes. These are general deteriorations in human and public health due to social factors affecting health and inadequacies in the health system. Equity in health means that everyone receives as much treatment as they need, when they need it. For equality in health, it is necessary to be good structurally and organizationally. When looked at, the health system consists of important criteria such as professionals, financing, organizational structure. The fact that they are wrong triggers the formation of inequality. The public authority is obliged to make the necessary investments to eliminate the causes of inequality and to provide all kinds of preventive and curative opportunities for the use of the right to healthy life, and if full treatment is not possible, to offer rehabilitation opportunities. Measures should be implemented to facilitate access to these opportunities. In countries that achieve these measures at a high level, the healthy life expectancy is extended and the level of social welfare rises. The factors affecting inequality in health in Turkey are profession, gender, educational status and the geography they live in, respectively. If the geography where the person lives is far from health opportunities, inequality in health arises. Efforts were made to eliminate this inequality by expanding health services in line with the possibilities of the country. Great progress has been made in this regard. In addition, with the widespread use of General Health Insurance, great convenience has been provided in access to health services. With this system, services are received from all public health facilities, including private health institutions that are contracted.
