Author :
Abstract
Davranışsal finansın ortaya çıkması insanların geleneksel finans teorilerindeki gibi rasyonel davranmadıkları bilgisine dayanmaktadır. Bu alanın temelinde Beklenti Teorisi bulunmaktadır. Beklenti Teorisi, karar verme yöntemlerinin değişmesine sebep olarak, irrasyonel davranışların modellenmesinde kolaylık sağlamaktadır. Bireylerin finansal amaçlarına ulaşmaları toplumun refah seviyesini yükseltmektedir. Finansal amaçlarına ulaşmak isteyen yatırımcılar da doğru karar vermek zorundadır. Davranışsal finansta, bireylerin yatırım kararlarını etkileyen bilişsel ve duygusal eğilimler bulunmaktadır. Bu eğilimler önyargı olarak adlandırılmaktadır. Bilişsel ve duygusal önyargılar yatırımcı davranışlarının açıklanmasını sağlamaktadır. Literatürde en çok kullanılan bilişsel eğilimler; bilişsel çelişki, aşırı güven, temsil etme, mevcudiyet, çıpalama ve düzeltme, doğrulama, muhafazakarlık, zihinsel muhasebe, sonralık etkisi, çerçeveleme etkisi, geri görüş yanılgısı; en çok bilinen duygusal eğilimler; pişmanlıktan kaçınma, yatkınlık, kendini kontrol edememe, sosyal etkileşim, internet, sosyal medyadır. Bu çalışmada literatürde en çok bilinen bilişsel ve duygusal önyargılar kavramsal olarak ele alınacaktır.
Keywords
Abstract
The emergence of behavioral finance is based on the knowledge that people do not act rationally as in traditional finance theories. Expectation Theory is the basis of this field. Expectation Theory enables modeling of irrational behaviors by causing changes in decision making methods. The achievement of individuals' financial goals increases the welfare level of the society. Investors who want to achieve their financial goals must also make the right decision. In behavioral finance, there are cognitive and emotional tendencies that affect individuals' investment decisions. These tendencies are called bias. Cognitive and emotional biases help explain investor behavior. Cognitive tendencies most used in the literature; cognitive dissonance, overconfidence, representativeness, availability, anchoring and adjustment, confirmation, conservatism, mental accounting, recency effect, framing effect, hindsight; the most common emotional tendencies; regret aversion, disposition, self-control, social interaction, internet, social media. In this study, the most widely known cognitive and emotional biases in the literature will be discussed conceptually.
Keywords
- Ackert, L. & Richard D. (2010). Behavioral Finance: Psychology, Decision-making, and Markets,
- Ackert, L. & Richard D. (2010). Behavioral Finance: Psychology, Decision-making, and Markets, South-Western Cengage Learning, USA.
- Asch, S. E. (1946). "Forming Impressions of Personality", The Journal of Abnormal and Social Psychology, 41(3): 258-290.
- Aydın, Ü. & Ağan, B. (2017). Davranışsal Finans: Finansal Yatırım Kararlarının Davranışsal Temeli, Ekin Yayıncılık, Bursa.
- Barberis, N.; Andrei, S. & Robert, V. (1998). "A Model of Investor Sentiment", Journal of Financial Economics, 49(3): 307-343.
- Baker, H. K. & Nofsinger, J. R. (2002). "Psychological Biases of Investors", Financial Services Review, 11(2): 97-116.
- Barber, B. M. & Odean, T. (2001). "The Internet and The Investor", Journal of Economic Perspectives, 15(1): 41-54.
- Chen, H.; De, P.; Hu, Y. J. & Hwang, B. H. (2014). “Wisdom of Crowds: The Value of StockOpinions Transmitted through Social Media”, The Review of Financial Studies, 27(5): 1367-1403.
- Döm, S. (2003). Yatırımcı Psikolojisi: İMKB Üzerine Ampirik Bir Çalışma, Değişim Yayınları, İstanbul.
- Edwards, W. (1968). “Conservatism in Human Information Processing”(Ed. B. Kleinmun), Formal Representation of Human Judgment, ss. 17-52, Wiley, New York.
- Estrada, J. (2001). “Law and Behavioral Economics”, Latin American Law and Economics Association, 25-26 Ekim 2001, IESE Business School, Barcelona.
- Festinger, L. (1957). A Theory of Cognitive Dissonance, Stanford University Press, United States of America.
- Festinger, L. (1962). "Cognitive Dissonance", Scientific American, 207(4): 93-106.
- Fischhoff, B. (2003). “Hindsight≠ Foresight: The Effect of Outcome Knowledge on Judgment under Uncertainty”, Quality and Safety in Health Care, 12(4): 304-311.
- Kahneman, D. & Riepe M. W. (1998). "Aspects of Investor Psychology", Journal of Portfolio Management, 24(4): 52-65.
- Kahneman, D. & Tversky, A. (1979). “Prospect Theory: An Analysis of Decision under Risk”, Econometrica, 47(2): 263-291.
- Kıyılar, M. & Akkaya, M. (2016). Davranışsal Finans, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
- Levy, J. S. (1992). "An Introduction to Prospect Theory", Political Psychology, 13(2): 171-186.
- Nofsinger, J. R. (2001). Investment Madness: How Psychology Affects Your Investing and What to Do About It, Financial Times Prentice Hall, USA.
- Nofsinger, J. R. (2018). The Psychology of Investing, 6. Baskı, Pearson Prentice Hall, New Jersey.
- Pompian, M. (2006). Behavioral Finance and Wealth Management: How to Build Optimal Portfolios for Private Clients, John Wiley & Sons, New Jersey.
- Schwartz, H. (2010). "Heuristics or Rules of Thumb". (Ed. H. Kent Baker ve John R. Nofsinger),Behavioral Finance: Investors, Corporations and Markets, ss. 57-72, John Wiley & Sons, New Jersey.
- Sevim, A. & Temizel, F. (2009). "İnternet ve Hisse Senedi Yatırımcısı", Muhasebe ve Finansman Dergisi, 42: 135-143.
- Shefrin, H. & Statman, M. (1985). "The Disposition to Sell Winners too Early and Ride Losers too Long: Theory and Evidence", The Journal of Finance, 40(3): 777-790.
- Shleifer, A. (2000). Inefficient Markets: An Introduction to Behavioral Finance, Oxford University Press, New York.
- Taner, B. & Akkaya, G. C. (2005). "Yatırımcı Psikolojisi ve Davranışsal Finans Yaklaşımı", Muhasebe ve Finansman Dergisi, 27: 47-54.
- Thaler, R. H. (1999). "Mental Accounting Matters", Journal of Behavioral Decision Making, 12(3): 183-206.
- Tekin, B. (2016). “Beklenen Fayda ve Beklenti Teorileri Bağlamında Geleneksel Finans-Davranışsal Finans Ayrımı”, Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 2(4): 75-107.
- Tversky, A. & Kahneman, D. (1974). "Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases", Science, 185(4157): 1124-1131.
- Tversky, A. & Kahneman D. (1981). "The Framing of Decisions and The Psychology of Choice", Science, 211(4481): 453-458.
- Vasile, D.; Sebastian, T. C. & Radu T. (2012). "An Introduction to Behavioral Corporate Finance", Annals of the University of Oradea, Economic Science Series, 21(2): 471-476.
- Vural, Z., & Bat, M. (2010). "Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma", Journal of Yasar University, 5(20): 3348-3382.
- Wakker, P. P. (2010). Prospect Theory: For Risk and Ambiguity, Cambridge University Press, Cambridge.
