Author :
Abstract
Paranoid bozukluk (hezeyanlı bozukluk), DSM-III’te yer alan ve sanrılar ile karakterize olan psikiyatrik bir bozukluktur. Bu bozukluğun toplum genelinde görülme sıklığı %0.18’dir. Sanrılar genellikle grandiyöz, perseküsyon, kuşku, somatik, erotomanik ve kıskançlık şeklinde görülmektedir. En sık karşılaşılan sanrı türü, perseküsyon sanrılar olup kadınlara oranla erkeklerde daha sık görülmektedir. Bu bozukluğun tedavisinde yaygın olarak psikiyatrik ilaç kullanımına başvurulmaktadır. Ancak bu bozukluğa sahip hastaların genel işlevsellik düzeylerinde, kendilerinde bir sorun olduğunu fark etmelerine sebep olacak düzeyde bir düşüşün meydana gelmemesi, tedavi arayışına girmelerini zorlaştırmakta ve engellemektedir. Diğer yandan sanrılar diğer psikiyatrik bozukluklarda görülen ortak bir semptom olduğundan tanı ve dolayısıyla tedavi sürecinin etkinliği açısından ayırıcı tanıların doğru tespit edilmesi önem taşımaktadır. Bu araştırmanın temel amacı,paranoid bozukluğasahip olan kişilerin Rorschach Testine verdikleri anlamlı tepkilerin belirlenmesi ve paranoid bozukluğun klinik görünümünün gözden geçirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda bir danışma merkeziyle işbirliğine gidilmiş, 15’i erkeklere ve 15’i kadınlara ait olan paranoid bozukluk tanısı almış toplam 30 test protokolü incelenmiştir. İnceleme sürecinde verileri değerlendirmek için HermannRorschach tarafından geliştirilen ve istatistiksel temele oturtulmuş Rorschach araştırma formundan ve Mann Whitney U testinden yararlanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular,paranoid bozukluk tanısı almış hastaların dışa dönük bir kişilik yapısına sahip olduklarını ve sosyal çevre ile ilişkilerinde yoğun ilişki isteği duyduklarını göstermektedir.
Keywords
Abstract
Delusional disorderis a psychiatric disorder characterized with delusions and took place at DSM-III. Prevalence of this disorder is approximately %0.18. There are different types of delusionssuch as persecutory, jealousy, somatic, eroto manic,grandiose and suspicion.Generally treatment method for this disorder occur with antipsychotic medicine.Howeve patients whose diagnosed with delusional disorder havent experience dangerously low functionality level and thus it prevent them from to seek treatment and rarely to recognize to have a problem. On the other hand, delusions are mutual symptoms with other psychiatric disorder and this mutuality certainly must take into account for effective dignosis and treatment. Main purpose of this research is to determine significant responses to Rorschach Test whose have diagnosed delusional disorder and toreviewclinicalaspects of delusional disorder. For this purpose, established a coorperation with psychological counseling and guidance center and examined thirty Rorschach Test protocol. In examination process, it utilized Rorschachresearch form which developed and placed on a statistical footing by Hermann Rorschachand Mann Whitney U Test for analyzing research data. Research findings show individuals whose have diagnosed delusional disorder may have extrovert personality structure and also they may have intense connection desire regarding their relations of social environment.
Keywords
- Anastasi, A. (1970). PsychologicalTesting. New York: Libraries Australia.
- Anastasi, A. (1970). PsychologicalTesting. New York: Libraries Australia.Budak, S. (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
- Conway, C.R., Bollini, A.M., Graham, B.G., Keefe, R.S., Schiffman, S.S. &McEvoy, J.P. (2002).Sensory acuity and reasoning in delusional disorder. Comprehensive Psychiatry, 43(3): 175-178.
- Debnath, M., Das, S.K., Bera, N.K., Nayak, C.K. &Chaudhuri, T.K. (2005). A study of HLA-LinkedGenes in Mono symtomatic Psychotic Disorder in an Indian Bengali Population. The Canadian Journal of Psychiatry, 50(2): 269-274.
- Erben, G. (2008). Hezeyanlı Bozuklukta Hezeyan Profili ve Bağlantılı Parametreler, YayımlanmamışUzmanlık Tezi, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
- Hacıosman, P.M. (2006). Rorschach Testi Nedir, Ne Değildir. İstanbul: Organon İlaçları.
- Freeman, D.&Garety, P.A. (2014). Advances in Understanding and Treating Persecutory Delusions: Areview. Social Psychiatry And Psychiatric Epidemiology, 49: 1179-1189.
- Genç, G., Bek, V.S., Hamamcıoğlu, K., Yetkin, S., Önal, M.R., Demirkaya, Ş.& Odabaşı, Z. (2008).Optik nörit şeklinde ortaya çıkan klinik izole sendromlu bir hastada steroid tedavisi sonrası psikotik atak. Journal of NeurologicalSciences (Turkish), 25(2): 148-153.
- Grover, S., Biswas, P.&Avasthi, A. (2007). Delusional Disorder: StudyFrom North India:Psyhiatryand Clinical Neurosciences. Post graduate Institute of Medical Educationand Research, 61: 462-470.
- Ibanez-Casas, I., De Portugal, E., Gonzalez, N., McKenney, K.A., Haro, J.M., Usall, J., Perez-Garcia,M.&Cervilla, J.A. (2013). Deficits in Executiveand Memory Processes in DelusionalDisorder: A Case-Control Study. Public Library of Science, 8(7): 1-8.
- Kantor, M. (2004). UnderstandingParanoia: A Guide ForProfessionals, FamiliesandSufferers. London: PraegerPublishers.
- Kelly, B.D. (2005). Erotomania: Epidemiology and management. CNS Drugs, 19(8): 657-659.
- Kendler, K.S. (1980). TheNosologicValidity of Paranoia (Simple DelusiınalDisorder): A Review. Arch Gen Psychiatry. 37: 699-706.
- Kendler, K.S. (1982). Demography of paranoidpsychosis (delusionaldisorder): A reviewand comparison with schizophrenia and affectiveillness. Arch Gen Psychiatry, 39(8): 890-902.
- Kingham, M., & Gordon, H. (2004). Aspects of morbidjealousy. Advances in PsychiatricTreatment, 10: 207-215.
- Kıncal, R.Y. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Köroğlu, E. (Çev.). (2014). DSM-V Tanı Ölçütleri Başvuru Kitabı. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.Kronenberg, B.&Lemkau, P.V. (1975). RorschachPsychodiagnostics. Switzerland: VerlagHans Huber A.G.
- Ladin-Romero, R., Amann, B.L., Sarro, S., Guerrero-Pedraza, A., Vicens, V., Rodriguez-Cano, E.&Radua, J. (2016). Midline Brain Abnormalities Across Psychoticand Mood Disorders. Schizophrenia Bulletin Advance Access, 42(1): 229-238.
- Menon, M., Balzan, R.P., Harper, K., Kumar, D., Andersen, D., Moritz, S.&Woodward, T.S. (2017).Psychological approaches in thetreatment of psychosis: Cognitive behaviour therapy for psychosis(CBTp) and meta cognitivetraining (MCT). Clinical Schizophrenia & Related Psychoses, 11(3): 156- 163.
- Özdemir, O. ve Güzel-Özdemir, P. (2013). Psikotik Belirtilerle Başvuran Bir Demans Olgusu. Cukurova MedicalJournal, 38(3): 482-486.
- Perala, J., Suvisaari, J., Saarni, S.I., Kuoppasalmi, K., Isometsa, E., Pirkola, S.&Löngvist, J. (2007).Life time prevalence of psychotic and bipolar I disorders in a general population. Arch Gen Psychiatry, 1(64): 19-28.
- Rorschach, H. (1969). Psychodiagnostik: A Diagnostik Test Based on Perception. New York: Grime and Stratton.
- Roudsari, M.J., Chun, J. &Manschreck, T.C. (2015). Current Treatments for Delusional Disorder. Current Treatment Options in Psychiatry, 2(2): 151-167.
- Savrun, M. (2008). Hezeyanlı bozukluk. İstanbul: Türkiye’de Sık Karşılaşılan Psikiyatrik Hastalıklar Sempozyumu.
- Şahiner, D.S. (2010). Uyuşturucu Madde Kullanmak Suçu ile Denetimli Serbestlik Tedbiri AlanKişilerin Sosyodemografik Özelliklerinin ve Rorschach Kişilik Testi Yanıtlarının Taranması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.
