Author :
Abstract
Doğu Akdeniz’de yer alan ve Akdeniz’in üçüncü büyük adası durumundaki Kıbrıs Adası, tarih boyunca sahip olduğu özellikler açısından hep önemli bir yer işgal etmiştir. Adanın deniz yolları kavşağında bulunması ve aynı zamanda alan itibariyle geniş olması gibi başlıca özellikleri nedeniyle çok eski dönemlerden beri yerleşme alanı olmasını sağlamıştır. Konumdan başka tarımsal faaliyetler ve hepsinden önemlisi “bakır madeni” Kıbrıs’ın dünya çapında tanınmasını sağlamıştır. Doğu Akdeniz’deki konumundan dolayı deniz yollarına hâkim bir noktada olması nedeniyle gerek yakın gerekse uzaktaki güçler adaya hâkim olmak istemişlerdir. Uzun yıllar Bizans’ın kontrolünde olan Kıbrıs Adası, Müslüman Arapların güçlenmesi ve deniz ticaretinde varlıklarını göstermeye başlamalarıyla birlikte Araplar için de önemli bir yer haline gelmiştir. Kıbrıs Adası, Müslüman Arapların denizaşırı fetih hareketlerinin ilk adımı olarak değerlendirilebilir. Bu çalışmanın amacı Kıbrıs Adası’nın 9 ile 13. yüzyıllar arasındaki coğrafi özelliklerini araştırmaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için 9 ile 13. yüzyıllar arası yazılmış bulunan Arapça, Almanca, Latince ve İngilizce yazılmış coğrafya kitapları ve seyahatnameler incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda gerek Doğu gerekse Batı kaynaklarında adanın zenginliği ve konumun vurgulandığı anlaşılmıştır. O döneme ait Kıbrıs’ın yerleşme, nüfus ve ekonomik özelliklerine ait bilgilere ulaşılmıştır. Bu çalışma ile Kıbrıs’ın sadece bakır madeniyle değil, aynı zamanda karasakız, zac yağı, tahıl, şarap ve bal gibi ürünlerde öne çıktığı bilgisine ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
The island of Cyprus, the third largest island of the Mediterranean where is located in the Eastern Mediterranean has always been important in terms of its features throughout history. Due to the main features of the island at the junction of the sea routes and at the same time, it has been a settlement area since the ancient times. Apart from the location, agricultural activities and above all, the “copper mine” have enabled Cyprus to be recognized worldwide. Since they were in a dominant position in the sea, both close and distant forces wanted to dominate the island. The island of Cyprus, which was under the control of the Byzantine for many years, became an important place for the Arabs with the strengthening of the Muslim Arabs and their presence in the sea trade. The island of Cyprus can be considered as the first step of the Muslim Arabs' overseas conquest. The aim of this study is to investigate the geographical characteristics of Cyprus Island between the 9th and 13th centuries. In order to achieve this aim, geography books and travel books written in Arabic, German, Latin and English between the 9th and 13th centuries were examined. As a result of the study, it was understood that the richness and location of the island were emphasized in both Eastern and Western sources. Information on the settlement and population and economic characteristics of the period in Cyprus were reached.
Keywords
- Abu Ubayd Al Bekri, (1992). “Kitab Al-Masalik Wa’l-Mamalik”(Ed. A.P. Van Leeufen and A. Ferre), Beirout,
- Abu Ubayd Al Bekri, (1992). “Kitab Al-Masalik Wa’l-Mamalik”(Ed. A.P. Van Leeufen and A. Ferre), Beirout, Lebanon
- Alasya, H. F. (1988). Tarihte Kıbrıs, Lefkoşa: Ulus Ofset Tesisleri.
- Belazuri, (1987), “Futuh al Buldan” (Ed. Abdallah Al Tabba’), Al Muassat al Mu’aff. Bairout. Lebanon.
- Himyeri, Mohammed bin Abd al-Mun’eem. (1975). “Kitab al-Rawd al-Mitar” (Ed. I. Abbas), Beirout. Lebanon,
- Houben, H (2013). “Between Sicily and Jerusalem: The Teutonic Knights in the Mediterranean, Twelfth toFifteenth Centuries.” In Islands and Military Orders, c. 1291-c. 1798, (Ed. Emanuel Buttigieg and Simon Phillips), 155-166. Farnham: Ashgate.
- İbn ül-Verdi. (2008). “Kharîdat al-'Ajâ'ib wa farîdat al-gharâib”. Maktabat al-Thaqafah al-Diniyyah Cairo, Egypt.
- İdrisi, Abu Abd Allah Mohammad al-Qurtubi al-Hasani al-Sabti (2002). “Kitab Nuzhat Al-Mushtaq”, reprinted by Maktab al Saqafat al Diyniyye, Cairo, Egypt.
- İstahrî, (1961). “Mesâlik ve Memâlik”. (Ed. Muhammed Câbir Abdu’l-Hindî), Cairo, EgyptKazvini, (1849). “Athar al-bilad ‘Aja'ib al-Makhluqat”, (Ed. F. Wüstenfeld), Göttingen,.
- Konnari, A. N. and Schabel, C. D. (2005). Cyprus, Society and Culture. 1191-1374. Boston: Brill Print. Kudame Bin Ca’fer, (1981). “al-Kharaj wa Sinaat al-Kitabah”. Baghdad: Dar al-Rashid.
- Mesʿudi, Abu l-Ḥasan ʿAli ibn Ḥusayn ibn ʿAli,( 1973). Muruj al-Dhahab wa-Maʿadin al-Jawhar, vol. 1-2, (Ed. Mohammad Muhyi al-Din ʿAbd al-Hamid). Dar al-Fikr, Beirout, Lebanon.
- Oldenburg, W. (2012). “Wilbrand of Oldenburg’s Journey to Syria, Lesser Armenia, Cyprus, and the Holy Land (1211-1212)”. A New Edition’, (Ed. D. Pringle, Crusades)11, pp. 109-137.
- Smith, J. R. (1999) . The Oxford History of The Crusades (Oxford: Oxford University Press), 126-7.
- Vinsauf, G. (2001). “Richard of Holy Trinity Itinerary of Richard I and others to the Holy Land”. Cambridge, Ontario.
- Yaqut al-Hamavi (1977). “Kitab mu'jam al-buldan” Reprinted Dar Sadeer lil-Ṭibaʿah wa-al-Nashr, Beirout,
