Author :
Abstract
Evrenin oluşmasıyla birlikte insan hayatının serüveni başlamış, birlikte yaşama deneyimi, insana toplumsal bir varlık olma ve toplumdaki diğer unsurlarla ilişki kurma zorunluluğunu getirmiştir. Bu zorunluluk ile insan ve toplum arasındaki her türlü ilişki belirli kurallar çerçevesinde düzenlenmiş ve bu düzenlemeler bireye bazı roller yüklemiştir. Bu rollerin en primitif olanı cinsiyet odaklı kadın ve erkek ayrımıdır. Doğal yaşamın başlangıcında herhangi bir cinsiyet ayrımı olmadan sürdürülen ortak yaşam, zamanla kadın ve erkek farklılığı göz önüne alınarak kurgulanmış bir süreç haline gelmiştir. Bu süreçte erkeğin ve kadının gerçekleştirebileceği ailevi, dini, ekonomik, siyasi vb. görevler, bireyin etken olmadan edindiği cinsiyet ile özdeştirilmiştir. Kas, kol ve düşün gücüne dayanan her türlü aksiyon erkeğe, doğaya ait olan ve duygusallık taşıyan işler ise kadına özgü olarak belirlenmiştir. Kadın ve erkek olmada diskur haline getirilmiş bazı kalıp yargılar ise cinsiyet ayrımını körüklemiş ve toplumsal cinsiyet oluşumuna dayanak oluşturmuştur. Toplumsal cinsiyetin formal ve informal hayata sıçramasıyla da yaşamın her aşamasında engel olunamaz bir erkek hegemonyası kurulmuştur. Bu çalışmada toplumsal düzenin iki cinsiyet ortaklığındaki basit iş bölümünden, ustaca tasarlanan erkek merkezli ataerkilliğe geçişi; aile, din, ekonomik ve siyasi sistem çerçevesinde değerlendirilmiştir. Ayrıca ortak yaşam alanının cinsiyetlere göre ayrıştığı noktalar tespit edilerek, bu yolla oluşturulan “Toplumsal Cinsiyet” kavramı irdelenmiştir.
Keywords
Abstract
With the formation of the universe, the adventure of human life has begun, and the experience of living together has brought the necessity of being a social being to the human and establishing relations with other elements in the society. With this obligation, all kinds of relations between human beings and society are regulated within the framework of certain rules and these regulations have imposed some rules on the individual. The most primitive of these roles is the gender-focused distinction between man and woman. The common life, which has been maintained without any gender discrimination at the beginning of natural life, has become a designed process by taking into account the difference between men and women in the course of time. In this process, the domestic, religious, economic, political, etc. tasks that man and woman can realize, are identified with the sex acquired by the individual without being active. All kinds of actions based on muscle, arm and thought are determined for men, and works that belong to nature and are emotional, are determined for women. Some stereotyped judgements, which have become discourse for being man and woman, have led to gender division and have formed a basis for production of social gender. A domination of man has been established in every stage of life with the help of gender leaping into formal and informal life. In this study, the transition from simple labor-division which is in partnership of two sex of social gender, to the masterly designed male-centered patriarchy, has been evaluated within the framework of domestic, religious, economic, political system. In addition, the points where the common living area is divided according to gender, have been determined, and the concept of “Social Gender” created in this way has been examined.
Keywords
- Adams, C. (2000). Etin Cinsel Politikası (Çev.: G.Tezcan, M. E. Boyacıoğlu), Ayrıntı Yayınları,
- Adams, C. (2000). Etin Cinsel Politikası (Çev.: G.Tezcan, M. E. Boyacıoğlu), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- Beauvoir (a), S. (1993). Kadın “İkinci Cins” III Bağımsızlığa Doğru (Çev.: Bertan Onaran), Payel Yayınevi, İstanbul.
- Beauvoir (b), S. (1993). Kadın “İkinci Cins” I Genç Kızlık Çağı (Çev.: Bertan Onaran), PayelYayınları, İstanbul.Bebel, A. (1980). Kadın ve Sosyalizm (Çev.: Sabiha Zekeriya Sertel), Toplum Yayınevi, Ankara.
- Bee, H. & Boyd, D. (2009). Çocuk Gelişim Psikolojisi (Çev.: Okhan Gündüz), Kaknüs Yayınları,Benhabib, S. (2014). “Öznellik, Tarih Yazıcılığı ve Politika: “Feminizm- Postfeminizm Alışverişi”Üzerine Görüşler” , Çatışan Feminizmler (Çev.: Feride Evren Sezer), ss. 119-137, Metis Yayınları,Berktay, F. (2004). Kadınların İnsan Haklarının Gelişimi ve Türkiye, Sivil Toplum ve DemokrasiKonferans Yazıları no 7, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sivil toplum Kuruluşları Eğitim ve Araştırma Birimi, İstanbul.
- Berktay, F. (2012). Tarihin Cinsiyeti, Metis Yayınları, İstanbul.
- Berktay, F. (2014). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın, Metis Yayınları, İstanbul.
- Boyne, R. (2011). Foucault ve Derrida’da Feminizm ve Ayrım (Çev.: Ayşe Banu Karadağ), Sel Yayıncılık, İstanbul.
- Butler, J. (2007). Taklit ve “Toplumsal Cinsiyet”e Karşı Durma (Çev.: Osman Akınhay), Agora Kitaplığı, İstanbul.
- Butler, J. (2014). Cinsiyet Belası (Çev.: Başak Ertür), Metis Yayınları, İstanbul.
- Connell, R.W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar (Çev.: Cem Soydemir), Ayrıntı Yayınları,Dalla Costa, M. (2014). Kadınlar ve Toplumun Altüst Edilmesi (Haz.: Münevver Çelik, Melis İnan), Otonom Yayıncılık, İstanbul.
- Davidoff, L. (2012). Feminist Tarihyazımında Sınıf ve Cinsiyet (Haz.: Ayşe Durakbaşa ve (Çev. Zerrin Ateşer, Selda Somuncuoğlu), İletişim Yayınları, İstanbul.
- Demirbilek, S. (2007). “Cinsiyet Ayrımcılığının Sosyolojik Açıdan İncelenmesi”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44/511: 12-27.
- Ecevit, Y. (2003). “Toplumsal Cinsiyetle Yoksulluk İlişkisi Nasıl Kurulabilir? Bu İlişki Nasıl Çalışılabilir?”, C.Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 25/4: 83-88.
- Ecevit, Y. (2011). “Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisine Başlangıç” (Ed. Yıldız Ecevit, NadideKarkıner), Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi, ss.2-30, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, Eskişehir.
- Erdentuğ, A. (1985). Çeşitli İnsan Topluluklarında Aile Tipleri, Ankara Üniversitesi Basımevi,Ankara.Erdoğan, T. (2008). “Nancy Chodorow’un Düşüncesinde Toplumsal Cinsiyet Oganizasyonunun Merkezi Unsuru Olarak Annelik”, Aile ve Toplum, 4/14: 73-82.
- Fox Keller, E. (2007). Toplumsal Cinsiyet ve Bilim (Çev.: Ferit Burak Aydar), Metis Yayınları,Friedich, E. (2003). Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni (Çev.: Belirtilmemiş), Eriş German, L. (1994). Cinsiyet, Sınıf ve Sosyalizm(Çev.: Yıldız Önen), Babil Yayınları, İstanbul.
- Goody, J. (2004). Avrupa Tarihinde Aile (Çev.: Serpil Arısoy), Literatür Yayıncılık, İstanbul. Halimi, G. (1990). Hapsedilmiş Kadın (Çev.: Feyza Tulga), Broy Yayınları, İstanbul.
- Hırata, H.; Laborie,F.; Doaré, H. & Senotier, D. (2015). Eleştirel Feminizm Sözlüğü, (Çev.: Gülnur Acar Savran), Dipnot Yayınları, Ankara.
- Heritier, F.; Perrot, M. Agacinski, S. & Bacharan, N. (2014). Kadınların En Güzel Tarihi (Çev.: Yonca Aşçı Dalar), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
- Hobsbawm, E.J. (2005). İmparatorluk Çağı, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
- Irigaray, L. (2014). Başlangıçta Kadın Vardı (Çev.: İlknur Özallı, Melike Odabaş), Pinhan Yayıncılık, Kağıtçıbaşı, Ç. (2012). Günümüzde İnsan ve İnsanlar, Evrim Yayınevi, İstanbul.
- Kollontai, A. (1992). Marksizm ve Cinsel Devrim (Çev.: Belirtilmemiş), Tüm Zamanlar Yayıncılık, Maalouf, A. (2009). Ölümcül Kimlikler (Çev.: Aysel Bora), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Meulenbelt, A. (1987). Feminizm ve Sosyalizm (Çev.: Erman Demirci), Yazın Yayınları, İstanbul.
- Mitchell, J. (2006). Kadınlar En Uzun Devrim (Çev.: Gülseli İnal, Gülnur Savran, Şirin Tekeli, Feraye Tınç, Şule Torun, Yaprak Zihnioğlu), Agora Kitaplığı, İstanbul.
- Özbay, C. (2012-2013). “Türkiye’de Hegemonik Erkekliği Aramak”, Doğu Batı Düşünce Dergisi, 63: 185-204.
- Özbudun, S. (2015). Marksizm ve Kadın, Tekin Yayın, İstanbul.
- Palabıyık, A. (2012-2013). “Toplumsal Cinsiyet’e Sosyolojik Bir Yaklaşım: Ortadoğu’nun Halleri”, Doğu Batı Düşünce Dergisi, 63: 225-257.
- Phillips, A. (1995). Demokrasinin Cinsiyeti (Çev.: Alev Türker), Metis Yayınları, İstanbul. Saraçgil, A. (2005). Bukalemun Erkek, İletişim Yayınları, İstanbul.
- Söğütlü, E.Ö. (2013). “Roma Toplumunda Kadının Konumu”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 4 (2): 1-31.
- Stone, M. (2000). Tanrılar Kadınken (Çev.: Nilgün Şarman), Payel Yayınevi, İstanbul. Tekeli, Ş. & Koray, M. (1991). Devlet- Kadın- Siyaset, Anadolu Matbaa, Ankara.
- Touraine, A. (2007). Kadınların Dünyas (Çev.: Mehmet Moralı), Kırmızı Yayınları, İstanbul.
- Tuksal, Ş. H. (2016). Kadın Karşıtı Söylemin İslam Geleneğindeki İzdüşümleri, Otto Yayınları,W.Scott, J. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi (Çev.: Aykut Tunç Kılıç), Agora Kitaplığı, İstanbul.
- W.Scott, J. (2013). Feminist Tarihin Peşinde (Der.: Fahriye Dinçer, Özlem Arslan), Bgst (Boğaziçi Gösteri Sanatları Topluluğu) Yayınları, İstanbul.
