FİNANSAL BİLGİLERİN IAS/IFRS’YE GÖRE RAPORLANMASINDA GENİŞLETİLEBİLİR İŞLETME RAPORLAMA DİLİ (XBRL) KULLANIMININ İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Finansal raporlamada IAS/IFRS (International Accounting Standards/ International Financial Reporting Standards)’nin esas alınması, coğrafi olarak farklı konumlarda ve farklı dillere sahip olan işletmelerin finansal raporlarının oluşturulmasında ve bu raporların kolaylıkla okunabilmesinde uluslararası standardizasyon sağlanması bakımından büyük önem taşımaktadır. Ancak bilgiye anında erişiminin büyük önem taşıdığı günümüz bilgi çağında, işletmelerin finansal raporlarına anlık olarak erişim sağlanabilmesinde IAS/IFRS kapsamında oluşturulmuş uluslararası standardizasyon tek başına yeterli olamamaktadır. Bu noktada Extensible Business Reporting Language (XBRL) işaretleme dilinin gelişimi büyük önem taşımaktadır. XBRL, IAS/IFRS’leri benimseyen ülkelerdeki işletmelerin bu standartlar doğrultusunda oluşturulmuş belirli taksonomiler ile finansal verilerini elektronik ortamda etiketleyebilmelerine imkan sağlamaktadır. Bu kapsamda finansal raporlamada XBRL, finansal bilgi kullanıcılarının finansal verileri, internet ortamında kendi ana dillerine kolaylıkla çevirerek okuyabilmelerine, dünyanın her noktasından işletmelerin finansal verilerine en az maliyetle erişilebilmelerine, finansal raporların kolaylıkla okunabilmelerine ve analiz edilebilmelerine imkan sağlayarak finansal verilerin güvenilirliğini arttırmaktadır. Bu çalışmada XBRL işletme raporlama dilinin tanıtılması, IAS/IFRS ile ilişkisinin incelenmesi, XBRL’in çalışmasını sağlayan spesifikasyonlar, taksonomiler ve dokümanlar temel bileşenlerinin nasıl çalıştıklarının açıklanması amaçlanmıştır. Ayrıca çalışma kapsamında XBRL’de finansal verilerin etiketlenmesine ilişkin bir örnek sunularak, finansal raporlamada XBRL kullanımının işletme ile ilgili çıkar gruplarına sağladığı faydalar da ele alınmıştır.
Keywords
Abstract
The adoptation of IAS/ IFRS (International Accounting Standards/ International Financial Reporting Standards) in financial reporting is crucial in terms of creating an international standardization for the creation and intelligibility of financial reports of companies in different geographic locations speaking different languages. However in our contemporary information age, where instant access to information is everything, the international standardization created with the IAS/ IFRS alone is not sufficient when companies need immediate access to financial reports. At this point, the development of a markup language called the Extensible Business Reporting Language (XBRL) is of great importance. XBRL enables companies in countries adopting IAS/IFRS to label their financial data electronically with certain taxonomies created in line with these standards. In this regard, XBRL in financial reporting increases the reliability of financial data by enabling; financial information users to easily read the data by translating it to their native languages online, companies from all over the world to access financial data with minimal cost and financial reports to be easily read and analyzed . The study aims to introduce the XBRL business reporting language, to examine its relationship with IAS/IFRS and to explain how the basic components such as the specifications, taxonomies, and documents that make XBRL work. Additionally, the benefits of using XBRL for business interest groups in financial reporting are also adressed through presenting an example of labeling financial data in XBRL.
Keywords
- Ağmaz, S. (2020) “Finansal Tabloların Sunumunda Ortak Bir Dil: XBRL”.
- Ağmaz, S. (2020) “Finansal Tabloların Sunumunda Ortak Bir Dil: XBRL”. https://docplayer.biz.tr/1788811-Finansal-tablolarin-sunumunda-ortak-bir-dil-xbrl.html
- Baldwin, A. A. & Brown, C. E. & Trinkle, B. S. (2006), “XBRL: An Impacts Framework andResearch Challenge”, Journal of Emerging Technologies in Accounting. 3(1): 97-116, https://doi.org/10.2308/jeta.2006.3.1.97.
- Bonsón, E.& Cortijo, V. & Escobar. T., (2009), “Towards the Global Adoption of XBRL UsingInternational Financial Reporting Standards (IFRS)”. International Journal of Accounting Information Systems, 10(1): 46-60. https://doi.org/10.1016/j.accinf.2008.10.002
- Boritz, E. J. & No. Won G. (2005), “Security in XML-Based Financial Reporting Services on The Internet”, Journal of Accounting and Public Policy, 24(1): 12.
- Debreceny R. S. & Chandra, A. & Cheh, J. J. & Guithues A. D., Hannon, N.J. & Hutchison, P. D.& Janvrin, D. & Jones, R. A. & Lamberton, B. & Lymer, A. & Mascha., M. & Ne R. & Roohani,S. & Srivastava. R. P. & Trabelsi, S. & Tribunella, T. & Trites, G. & Vasarhelyi, M. A. (2005),“Financial Reporting in XBRL on the SEC’s EDGAR System: A Critique and Evaluation”, Journal of Information Systems, 19(2):191-210, https://doi.org/10.2308/jis.2005.19.2.191.
- Debreceny, R. S. & Farewell, S. M. & Scarlata, A. N. & Stone, D. D. N. (2020), “Knowledge andSkills in Complex Assurance Engagements: The Case of XBRL”, American AccountingAssociation, Accounting İnformation Systems, Journal of Information Systems. 34(1), 1, https://doi.org/10.2308/isys-52461.
- Doni, F. (2013), “The Income Statement Format New Trends From The Adoption of InternationalFınancial Reporting Standards (IFRS) and Extensıble Busıness Reportıng Language (XBRL)”,Proceeding of the, The Income Statement Format New Trends from the Adoption of International European Scientific Journal, ss. 95-103.
- Efendi, Jap - Smith, Murphy - Wong, Jeffrey (2009), “Longitudinal Analysis of VoluntaryAdoption of XBRL on Financial Reporting”, Social Science Research Network, Rochester, NY, SSRN Scholarly Paper ID 1440956, https://papers.ssrn.com/abstract=1440956.
- Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) (2011), 1 Sıra No’lu Elektronik Defter Genel Tebliği, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=15570&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5
- Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), E-Fatura Mevzuat ve Teknik Mimari,https://ebelge.gib.gov.tr/efaturamevzuat.html (14.09.2020).
- Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), E-Defter Mevzuat ve Teknik Mimari,İnternational Financial Reporting Standards (IFRS), (2019), IFRS Taxonomy, https://www.ifrs.org/issued-standards/ifrs-taxonomy/ (13.07.2020).
- IFRS (2019), IFRS Taxonomy Translations, https://www.ifrs.org/issued-standards/ifrs- taxonomy/ifrs-taxonomy-translations/ (13.07.2020).
- Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2019a), XBRL ve Taksonomikavramları neyi ifade etmektedir?, https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/6669/XBRL-ve- Taksonomi-kavramlar%C4%B1-neyi-ifade-etmektedir? (13.07.2020).
- KGK. (2019b), EFR-Finansal Tabloların Elektronik Ortamda Alınmasına Başlanacaktır, http://kgk.gov.tr/ContentAssignmentDetail/3579/EFR-Finansal-Tablolar%C4%B1nElektronik-
- Ortamda-Al%C4%B1nmas%C4%B1na-Bas%CC%A7lanacakt%C4%B1r (13.07.2020).
- KGK. (2019c), TFRS Taksonomileri, https://www.kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/5159/TFRS- Taksonomileri, (17.07.2020).
- Kloeden. P., (2006), “XBRL Cost-Benefit Analysis: In Theory and Application”, Rochester Institute of Technology (RIT) Scholar Works Articles, https://scholarworks.rit.edu/article/1627.
- Liu, Chunhui ve Farrell, Grace (2013), “The Role of Accounting Values in the Relation BetweenXBRL and Forecast Accuracy”. International Journal of Accounting and Information Management. 21(4): 297-313, https://doi.org/10.1108/IJAIM-03-2013-0023.
- Murthy, U. S. & Groomer, S. M. (2004), “A Continuous Auditing Web Services Model for XML-Based Accounting Systems”, International Journal of Accounting Information Systems. 5(2):139- 163, https://doi.org/10.1016/j.accinf.2004.01.007.
- Nitchman, D., (2020). “New IFRS Taxonomy Translations XBRL”, https://www.xbrl.org/news/new-ifrs-taxonomy-translations/ (17.07.2020).
- Pei, D. & Vasarhelyi, M. A. (2020), “Big Data and Algorithmic Trading Against Periodic andTangible Asset Reporting: The Need for U-XBRL”, International Journal of Accounting Information Systems. 37(100453): 1. https://doi.org/10.1016/j.accinf.2020.100453.
- Ramin, K. (2008) “XBRL and IFRS Joining Hands. The American Institute of Certified PublicAccountants (AICPA)”, https://www.ifrs.com/overview/Financial_Management/XBRL_and_IFRS.html(14.09.2020)
- Şenel, S. A. & Darıcı, S. (2018), “Psikofizyolojik Tekniklerin Adli Muhasebe Alanına GirenOlayların ve Suçun Ortaya Çıkarılmasında Kullanılmasına İlişkin Bir Tartışma: Nöro MuhasebeKavramına Farklı Bir Bakış”, ASOS. (67): 381-391.http://www.asosjournal.com/?mod=tammetin&makaleadi=&makaleurl=731559571_13487%20Sefe r%20DARI CI.pdf&key=35456.
- Teixeira, Alan (2005), “What XBRL means for IFRS”. Chartered Accountants Journal. 84(5): 53-http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=bth&AN=17318214&lang=tr&site=ehost- live
- Tokel, Ö. E. & Yücel, E. (2005), “Türkiye’de XBRL Standardı: Sektörel Bilanço Verileri Üzerine Bir Uygulama”, Active Dergisi, (6): 6.
- Işık, Y. & Sağlar, J. (2019), “XBRL İle Finansal Kodlamada Türkiye’nin Hazırbulunuşluk SeviyesiÜzerine Bir İnceleme”, Amasya üniversitesi sosyal bilimler dergisi. (6):204-209. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/894975.
- Vasile, F. & Petronel, A. C. & Georgel, T. C. (2009), “The Normalization of Financial DataExchange Over the Internet: Adopting International Standard XBRL”, Annals of Faculty of Economics. 4(1): 5.
- Waldt, D. (2004) “XBRL: The Language of Finance and Accounting”, https://www.xml.com/pub/a/2004/03/10/xbrl.html (23.07.2020).
- Yardımcıoğlu, M. & Özer, Ö. (2011), Genişletilebilir İşletme Programlama Dili (XBRL),Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSU) İİBF Dergisi, ss. 90-93’ten aktaran. http://iibfdergisi.ksu.edu.tr/tr/download/article-file/107630.
- Yılmaz, Erdal ve Okan, Gelmedi (2009), “XBRL (Genişleyebilir İşletme Raporlama Dili) veXBRL’in Finansal Tabloların Niteliksel Özellikleri Açısından Değerlendirilmesi”, Muhasebe Öğretim Üyeleri Bilim ve Dayanışma Vakfı Yayını. Cilt. 2, ss. 223-226.
