Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı lise öğrencilerinin kişilik özellikleri ile akran ilişkileri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışma, 2016-2017 eğitim öğretim yılı Batman il merkezindeki Anadolu liselerinde öğrenim gören 11. ve 12. sınıf öğrencileri üzerinde yapılmıştır. Çalışma grubu 139 erkek, 160 kadın ve 11. Sınıf 121, 12. Sınıf 178 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada kişisel bilgi formu, Akran ilişkileri ölçeği ve Beş Faktör Kişilik Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS Programının tek yönlü bağımsız t testi, ANOVA ve Pearson Çarpım Momentler Korelasyonu kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, sınıf düzeyi değişkeninde Beş Faktör Kişilik ve akran ilişkileri ölçeklerinde anlamlı bir farklılık ortaya çıkmamıştır. Cinsiyet değişkenine göre ise sadece Beş Faktör Kişilik Ölçeğinin nörotiklik alt ölçeğinde anlamlı bir farklılık ortaya çıkmıştır. Akran ilişkileri alt ölçeği ile beş faktör kişilik ölçeğinin diğer alt ölçeklerinde, cinsiyete göre anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Lise öğrencilerinin kişilik özellikleri ile akran ilişkileri arasında nörotiklik alt ölçeğinin dışında diğer bütün alt ölçeklerde pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to investigate the relation between personality traits and peer relations of high school students. The study was performed on 11th and 12th class students attending Anatolian High Schools in the centre of Batman province in 2016-2017 academic year. The study group consisted of 139 male, 160 female and 121 11th class and 178 12th class students. Personal information form, Peer Relations Scale and Five Factor Personality Scale were applied in the study. In the analyses of the data obtained, one sided independent t test of SPSS Program, ANOVA and Pearson Product Moment Correlation were utilized. According to the results obtained, no significant difference was found out in Five Factor Personality and peer relation scales for class level variable. On the other hand, for gender difference, solely a significant difference was found out in neuroticism sub-scale of Five Factor Personality Scale. No significant difference for gender was found in the sub-scales of peer relation scale and in the other sub-scales of five factor personality scale. Apart from the sub-scale of neuroticism between personality traits and peer relations of high school students, a positive and significant relation was found in all other sub-scales.
Keywords
- Allport, G. W. (1961). Pattern and growth in personality. New York: Holt, Rinehart & Winston.
- Allport, G. W. (1961). Pattern and growth in personality. New York: Holt, Rinehart & Winston.
- Armsden, G. C., & Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent peer attachment: Individualdiffrences and their relationship to psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16, 427-454.
- Axley, S. R., & McMahon, T. R. (2006). Complexity: A frontier for management education. Journal of Management Education, 30, 295-315.
- Bester, G. (2007). Personality development of the adolescent: peer group versus parents. South African Journal of Education, 27(2), 177-190.
- Bıçakçı, M. Y., & Gürsoy, F. (2007). Adolescents evaluation of their own peer relations. Pakistan Journal of Social Sciences, 4(3), 392-395.
- Buhrmester, D., & Furman, W. (1987). The development of companionship and intimacy. Child Development, 58, 1101-1113.
- Bukowski, W. M., & Sippola, L. K. (2005). Friendship and development: putting thehumanrelationship in its place. New Horizons in Developmental Theory and Research, 109, 91-98.Burger, J. M. (2006). Kişilik: Psikoloji biliminin insan doğasına dair söyledikleri.(İ.D. Ergüvan- Sarıoğlu, Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Büyüköztürk, Ş., Demirel, F., Erkan-Çakmak, Ö., Kılıç-Çakmak, E., & Karadeniz, Ş. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Demirbaş, N. (2014). Üst-düzey kişilik ve yaşamda anlam: temel psikolojik ihtiyaçların rolününyapısal eşitlik modellemesi ile incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
- Digman, J. M. (1997). Higher-order, factors of the Big Five. Journal of Personality and Social Psychology, 73, 1246-1256.
- Erden, S., & Yılmaz, S. (2016). İmam hatip lisesi öğrencilerinin akran ilişkilerinin insani değerler veöznel iyi oluş düzeyleri açısından incelenmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 387-Gallordo, L. O., Barrasa, A., & Guevara-Viejo, F. (2016). Positive peer relationships and academicachievement acroos early and mid-adolescence. Social Behavior and Personality, 44(10), 1637-1648. Gifford-Smith, M., & Brownell, C. (2003). Childhood peer relationships: social acceptance,
- Goldberg, L. R. (1993). The Structure of Phenotypic Personality Traists. American Psychologist, 48(1), 26-34.
- Graziano, W. G., & Tobin, R. M. (2002). Agreebleness: Dimension of personality orsocial desirability artifact? Journal of Personality, 70, 695-728.
- Jensen-Cambell, L. A., Adams, R., Perry, D. G., Workman, K. A., Furdella, J. Q., & Egan, S. K.(2002). Agreebleness, extraversion, and peer relations in early adolescence: Winning friends ad deflecting aggresion. Journal of Research in Personality, 36, 224–251.
- Heaven, P. C., Ciarrochi, J., & Cechaviciute, I. (2005). Adolescent peer crowd self-identification,attributional style and perceptions of parenting. Journal of Community & Applied Social Psychology, 15, 313-318.
- Hortaçsu, N. (2003). İnsan İlişkileri. Ankara: İmge Kitabevi.
- Ismatullina, V., & Voronin, I. (2017). Gender differences in the relationships between Big Five personality traits and intelligence. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 237, 638-642.
- John, O. P., & Srivastava, S. (1999). The big five trait taxonomy: History, measurement and
- Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık.
- Mammadov, S. (2016). Personality predictors of academic achievemet in giftedstudents:Mediations by socio-cognigive and motivational variables. (Unpublished Doctoral Thesis), College of William and Mary, Virginia.
- Meyer, F. (2007). The protective effects of peer relationships for early adolescentswith non-optimal parent-child relationships. (Unpublished Master Thesis). Concordia University, Quebec.
- McCabe, K. O., & Fleeson, W. (2012). What is extraversion for? Integrating trait andmotivational perspectives and ıdentifying the purpose of extraversion. Association for Psychological Science, 23, 1498-1505.
- McCrae, R. R. (2009). The five factor model of personality traits: consensus and controversy. In Corr,P. J., & Matthews G. (Edit.). The Combridge handbook of personality psychology. Cambridge: Cambridge University Press.
- McCrae, R. R., & Costa, P. T. (2003). Personality in adulthood: A five- factor theory perspective (2nd ed.). New York: Guilford.
- Mc Crae, R. R. & Costa, P. T. (1994). The stability of personality: Observation and evaluations. Current Directions in Psychological Science, 3, 173-175.
- McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality acroos instruments and observes. Journal of Personality and Social Psychology, 52(1), 81-90.
- Paterson, J. E., Field, J., & Pryor, J. (1994). Adolescents perceptions of their attachment relationships with their mothers, fathers, and friends. Journal of Youth and Adolescence, 23(5), 579-600.
- Polatcı, S., Irk, E., Gültekin, Z., & Sobacı, F. (2017). Psikolojik dayanıklılık ve kişilik özellikleri
- Polatcı, S., & Sobacı, F. (2014). Öğrencilerin öğrenilmiş güçlülük düzeyleri üzerinde kişiliközellikleri ve duygusal zekâ düzeylerinin etkisini belirlemeye yönelik bir araştırma. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 50-71.
- Roberts, B. W., & DelVecchio, W. F. (2000). The rank-order consistency of personality traits fromchildhood to old age: A quantitative review of longitudinal Studies. Psychological bulletin, 126(1), 3-25.
- Steinberg, L. (2007). Ergenlik. (F. Çok, Çev. (Ed.) ). Ankara: İmge Kitabevi.
- Şeker-Sır, N. (2016). Öğretmen adaylarının 5 faktör kişilik kuramına gör kişilik özelliklerinin
- Tappin, R. M. (2014). Personality traits, the interaction effects of education, and employee readinessfor organizational change: A quantitative study. (Unpublished Doctoral Thesis), Capella University, Minneapolis.
- Tarrant, M. (2002). Adolescent peer groups and social identity. Social Development, 11, 1010-124.Totan, T., & Yöndem, Z.D. (2007). Ergenlerde zorbalığın anne baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 8(2), 53-68.
- Ulu, İ. P. (2007). An investigation of adaptive and maladaptive dimensions of perfectionsim in
- Watson, D., Clark, L. A., & Harkness, A. R. (1994). Structures of personality and their relavance to psychopathology. Journal of Abnormal Psychology, 103, 18-31.
- Yücel, N. (2009). Ergenlerin akran ilişkilerinde ve yalnızlık düzeylerinde evde internet
